9 Маъруза: Маълумотларга нисбатан рухсатларни мантиқий бошқариш. Формал моделлар

Компилятор rx rw Тартибсиз ёрдамчи

Download 3,32 Mb. bet 9/11 Sana 13.12.2022 Hajmi 3,32 Mb. #885031

Bu sahifa navigatsiya:

• Тартибсиз ёрдамчи
• Кўп сатҳли хавфсизлик (multilevel security, MLS) моделлари

Тартибсиз ёрдамчи

• Фараз қилинсин,
• Алиса компиляторни ишга туширди ва файл номи сифатида BILLни кўрсатди.
• Алиса ушбу имтиёзга эга бўлмагани учун, мазкур буйруқ амалга оширилмайди.
• Бироқ, Алиса номидан иш кўрувчи компилятор BILL файлини қайта ёзиш имкониятига эга.
• Агар компилятор ўз имконияти билан ишласа ва у Алиса томонидан ишга туширилса, у ҳолда BILL файлини зарарлаши мумкин.

Тартибсиз ёрдамчи

• Бу нима учун тартибчиз ёрдамчи деб аталади?
• Компилятор Алиса томонида ва шунинг учун унинг ёрдамчиси.
• Компилятор Алисанинг имтиёзига кўра иш кўриш ўрнига ўзининг имтиёзига асосан иш кўрмоқда.
• Ушбу муаммонинг ечими:
• ACL билан мазкур ҳолатини олдини олиш жуда ҳам мураккаб (лекин имконсиз эмас).
• C-list билан буни осонликча бартараф этиш мумкин:
• Яъни, Алиса компиляторга мурожаатни амалга оширганда, унга ўзининг C-listни беради.
• ACL vs С-list
• ACL билан бирор ресурсга ҳуқуқларни алмаштириш осон.
• C-list ваколатлар бериш осон, фойдаланувчи қўшиш ёки ўчириш жуда ҳам осон.
• Бироқ, имкониятларни амалга ошириш бироз мураккаб ва юқори харажатни талаб этади.
• Шунинг учун ACL ҳозирги кунда амалиётда C-listдан кўра кўп фойдаланилади.

Кўп сатҳли хавфсизлик (multilevel security, MLS) моделлари

• Хавфсизлик моделлари ҳимояланиш учун нима кераклигини айтади.
• Бироқ улар ҳақиқий саволга жавоб бермайди, яъни, бундай ҳимояни қандай таъминлаш кераклигини айтмайди.
• MLS да субъектлар сифатида фойдаланувчилар (умумий ҳолда инсонлар) ва объектлар сифатида ҳимояланувчи маълумотлар олинган (масалан, ҳужжатлар).
• Бундан ташқари, классификациялаш объектларга тааллуқли бўлиб, субъектларга эса рухсатномалар қўлланилади.