9 Маъруза: Маълумотларга нисбатан рухсатларни мантиқий бошқариш. Формал моделлар

Шарт
Субъект.Лавозими=Врач & муҳит.вақт >= 8:00 & муҳит.вақт <=18:00
Мажбурият	Тиббий ёзувини кўриш санасини (муҳит.вақт) рўйхатга олиш журналида кўрсатиш.

Фойдаланишни бошқариш матрицаси

• Авторизациянинг классик кўриниши Лампсоннинг фойдаланишни бошқариш матрицасидан бошланади.
• Ушбу матрица операцион тизимни барча фойдаланувчилар учун турли маълумотларни бошқариши хусусисидаги қарорни қабул қилиши учун зарур бўлган барча ахборотни ўз ичига олади.
• Операцион тизимдаги фойдаланувчилар субъект сифатида ва тизим ресурслари объект сифатида қаралади.
• Авторизация соҳасидаги иккита асосий қурвчилар: фойдаланишни бошқариш рўйхати (Access control list, ACL) ва имтиёзлар рўйхати (Capability list, C-list) ҳисобланиб, ҳар иккаласи ҳам Лампсоннинг фойдаланишни бошқариш матрицасидан олинган.

Фойдаланишни бошқариш матрицаси

• Матрицанинг сатрлари субъектларни ва устунлари объектларни ифодалайди.
• Бундан кўриниб турибдики, бирор субъект га ва объект учун берилган имтиёзлар уларнинг матрицадаги индекслари кесишган нуқтада сақланади.

•  

	ОТ	Бухгалтерияга оид дастур	Бухгалтерияга оид маълумот	Суғурта маълумоти	Тўлов қайдномаси маълумоти
Боб	rx	rx	r	-	-
Алиса	rx	rx	r	rw	rw
Сем	rwx	rwx	r	rw	rw