8-sinf o’zbekiston tarixi test. 1-mavzu

9-mavzu

1. 
   Quyidagilardan noto’g’ri mulohazani aniqlang.
   

1. 
   Muhammad Shayboniyxon tashkil etgan davlat hududining chegarasi har doim ham muqim bo‘lmagan.
   
2. 
   Shayboniyxon hukmdorligi davrida uning davlati tarkibiga Movarounnahrdan tashqari Eron va Xuroson hududlari ham kirgan.
   
3. 
   Shayboniyxonning o‘limidan so‘ng Xorazm butunlay qo‘ldan chiqdi.
   
4. 
   Abdullaxon II davrida qisqa muddatga bo‘lsa-da, xonlik hududi yana kengaydi.
   

2. 
   ...ning vafotidan so‘ng esa Eron Xuroson hududini bo‘ysundirgan bo‘lsa, Xorazm yana mustaqil davlatga aylandi.
   

A) Abdullaxon II B) Ko’chkunchixon
C) Shayboniyxon D) Ubaydullaxon

3. 
   Qachon Shayboniyxonning harbiy yurishlari davomida Movarounnahr va Xorazmga 500-600 ming Dashti Qipchoq o‘zbeklari kirib kelgan?
   

A) XVI asr o’rtalari B) XVI asr oxiri
C) XVI asr boshlari D) XVI asr oxirgi choragi

4. 
   Qachon xonlik aholisi ko‘chib kelgan o'zbeklardan tashqari „turk chig‘atoy“ va tojiklardan iborat bo‘lgan?
   

A) XVI asr o’rtalari B) XVI asr oxiri
C) XVI asr boshlari D) XVI asr oxirgi choragi

5. 
   Manbalarda ...da Buxoro xonligi aholisi o‘zbek va tojiklardan iboratligi qayd etilgan.
   

A) XVI asr o’rtalari B) XVII asr oxiri
C) XVII asr boshlari D) XVII asr oxirgi choragi

6. 
   Quyidagi qaysi mansabdor shaxs davlatning moliya va xo‘jalik ishlarini ham boshqargan?
   

A) otaliq B) devonbegi C) naqib D) ko`kaldosh

7. 
   Shayboniylar davrida devon faoliyati temuriylar davridagidek nufuzga ega emasdi. Bunga ...
   

1. 
   dargohdagi mansablar mavqeyining kuchli bo‘lmaganligi sabab bo‘ldi
   
2. 
   ma’muriy tuzum yaxshi tashkil etilmaganligi bo’ldi
   
3. 
   Boshqaruv sohasida muammolar borligi sabab bo’ldi
   
4. 
   dargohdagi mansablar faqat xonga yaqin kishilardan tayinlangani sabab bo’ldi
   

8. 
   Buxro xonligi ma`muriy jihatdan ... bo`lingan.
   

1. 
   viloyatlarga
   
2. 
   viloyat va bekliklarga
   
3. 
   viloyat va tumanlarga
   
4. 
   tuman va bekliklarga
   

9. 
   Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida oliy davlat idorasi nima dеb atalgan?
   

A) ark B) devon C) dargoh D) kengash
10 . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida ijro etuvchi hokimiyat nima dеb atalgan?
A) ark B) devon C) dargoh D) kengash

11. 
    Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida ijro etuvchi hokimiyatga kim rahbarlik qilgan?
    

A) otaliq B) devonbegi C) naqib D) ko`kaldosh

11. 
    Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida xon siyosatining viloyatlardagi ta`siri … mansabiga tanlanganlarning nufuzi bilan belgilangan
    

A) otaliq B) devonbegi C) naqib D) ko`kaldosh
13 . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida xon viloyatlarni shahzodalarga taqsimlab berar ekan, ularga rahnamo etib o`z nazoratchisini, ishongan kishisini tayinlangan. Bunday nazoratchi, ishonchli shaxs … deb atalgan.
A) ko`kaldosh B) devonbegi C) naqib D) otaliq
14. Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida balog`atga yetmagan shahzodalar ulg`ayib, mustaqil faoliyat yuritgunlariga qadar viloyatlarda davlat ishlarini ularning nomidan kim boshqargan?
A) otaliq B) devonbegi C) naqib D) ko`kaldosh

15. 
    . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida mamlakatda adolat mezonlariga amal qilinishini quyidagi qaysi lavozim egasi nazorat qilgan?
    

A) dodxoh B) otaliq
C) parvonachi D) ko`kaldosh

15. 
    . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida xon farmonlarini, rasmiy hujjatlarni mas`ul shaxslarga, ijrochilarga yetkazuvchi lavozim to`g`ri berilgan javobni aniqlang
    

A) ko`kaldosh B) otaliq C) parvonachi D) dodxoh
17. Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida dargohga tushgan arizalarni quyidagi qaysi mansab egasi qabul qilgan va ularga javob qaytarish bilan shug`ullangan?
A) ko`kaldosh B) otaliq C) parvonachi D) dodxoh
18 . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida xon siyosatiga fuqarolarning munosabatini o`rgangan va bu siyosatning daxlsizligini ta`minlash bilan quyidagi qaysi mansab egasi ta`minlagan?
A) ko`kaldosh B) otaliq C) parvonachi D) dodxoh
19. ... mansabga xon sulolasiga eng yaqin shaxslardangina tayinlangan.
A) ko`kaldosh B) otaliq C) parvonachi D) dodxoh
20 . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida xon va shahzodalar o`rtasidagi ichki munosabatlar masalasi bilan qaysi amaldor shug`ullangan?
A) parvonachi B) xon yasovuli
C) ko`kaldosh D) dodxoh

21. 
    Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida dargoh xavfsizligi, undagi tartib hamda kеlgan-kеtganlardan xabardor bo`lib turish masalalari bilan kim shug`ullangan?
    

A) parvonachi B) xon yasovuli
C) eshikog`aboshi D) dodxoh

21. 
    U nafaqat oddiy kishilarning, balki
    

davlat amaldorlarining va hatto valiahdlarning ham hukmdorga nisbatan qiladigan munosabatiga javobgar bo‘lgan. Quyidagi fikrlar qaysi amaldor haqida?
A) ko`kaldosh B) otaliq C) parvonachi D) dodxoh

21. 
    Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida shariat qonunlari bajarilishi ustidan nazoratni quyidagi mansab egasi amalga oshirgan?
    

A) shayxulislom B) muhtasib
C) qozikalon D) mehtar

21. 
    Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida sud ishlariga kim yetakchilik qilgan?
    

A) shayxulislom B) muhtasib
C) qozikalon D) mehtar

21. 
    Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida muhtasib (rais) lavozimi qanday ishlar bilan shug`ullangan?
    

1. 
   mamlakatda jamoat tartibining saqlanishi
   
2. 
   diniy marosim va amallarga rioya qilinishini kuzatgan
   
3. 
   bozorlarda narx-navo va tarozilarning to`g`riligini nazorat qilish bilan shug`ullangan
   
4. 
   zakot va boshqa tushumlardan tushgan mablag`larni zarur o`rinlarda ishlatish bilan shug`ullangan
   

A) 1,2,4 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,2,3

26. 
    . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida zakot va boshqa tushumlardan tushgan mablag`larni zarur o`rinlarda ishlatish bilan quyidagu qaysi amaldor shug`ullangan?
    

A) qozikalon B) muhtasib C) mehtar D) naqib

26. 
    . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida … davlat lavozimi mansabdori hisoblanmasa-da xon saroyida nufuzi baland bo`lgan
    

A) qozikalon B) muhtasib C) mehtar D) naqib
28. Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida quyidagi qaysi unvon egasi xonning yaqin va ishonchli kishisi hisoblangan?
A) qozikalon B) muhtasib C) mehtar D) naqib

29. 
    . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida quyidagi qaysi unvon egasi davlat ichki va tashqi siyosati masalalarida xonning maslahatchisi hisoblangan?
    

A) qozikalon B) muhtasib C) mehtar D) naqib

29. 
    . Buxoro xonligida Shayboniylar sulolasi humkronligi davrida quyidagi qaysi unvon egasi zarur bo`lganda elchilik vazifasini ham bajargan?
    

A) qozikalon B) naqib C) mehtar D) muhtasib

31. 
    Noto’g’ri mulohazani aniqlang.
    

1. 
   Shayboniylarning davlat boshqaruvida dastlab an’anaviylik saqlandi.
   
2. 
   Oliy hukmdorlik, ya’ni xonlik otadan bolaga emas, balki sulolaning yoshi eng katta vakiliga o‘tgan.
   
3. 
   Ko’chkunchixon shayboniylarning yoshi eng kattasi bo’Iganligi uchun taxtni egalladi.
   
4. 
   Suyunchxo’ja Shayboniyxondan avval vafot etganligi uchun xonlik taxtini egallash unga nasib etmadi.
   

31. 
    Qachondan boshlab Shayboniylarda taxtga katta yoshli shayboniy kelishi ananasi buzildi?
    

1. 
   XVI asming 40-yillari
   
2. 
   XVI asming 60-yillari
   
3. 
   XVII asming boshlari
   
4. 
   XVII asming 40-yillari
   

31. 
    Shayboniylar davrida viloyatlar asosan kimlar tomonidan boshqarilgan?
    

1. 
   yirik lashkarboshilar
   
2. 
   oliy ruhoniylar
   
3. 
   xonning yaqin kishilaridan tayinlangan hokimlar
   
4. 
   sulola namoyandalari orasidan tayinlangan hokimlar
   

31. 
    Markaziy hokimiyat zaiflashgach, keyinchalik viloyatlar kimlar tomonidan boshqarilgan?
    

1. 
   yirik lashkarboshilar
   
2. 
   qudratli qabila boshliqlari – amir
   
3. 
   xonning yaqin kishilaridan tayinlangan hokimlar
   
4. 
   sulola namoyandalari orasidan tayinlangan hokimlar
   

31. 
    Boshqaruvning eng quyi tizimi … deb atalgan.
    

A) amlok B) viloyat C) tuman D) beklik

31. 
    Shayboniylar davrida bir nechta katta-kichik qishloqdan iborat boshqaruv tuzilmasi nima deb nomlangan?
    

A) amlok B) viloyat C) tuman D) beklik

31. 
    Quyidagilarni bir-biriga muvofiqlashtiring.
    

1. mirzo 2. mirob 3. amin 4. oqsoqol
a) suv taqsimlovchi b) kotib c) soliq yig‘uvchi
d) har bir qishloqning boshlig‘i
A) 1-b, 2-c, 3-a, 4-d B) 1-b, 2-a, 3-c, 4-d
C) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d D) 1-b, 2-a, 3-d, 4-c

38. 
    Buxoro xonligida shayboniylar hukmronligi davrida xondan keying o`rinda quyidagi qaysi mansabdor shaxs turgan?
    

A) otaliq B) devonbegi
C) qo`shbegi D) ko`kaldosh

38. 
    Buxoro xonligida ashtarxoniylar hukmronligi davrida xondan keying o`rinda quyidagi qaysi mansabdor shaxs turgan?
    

A) otaliq B) devonbegi
C) qo`shbegi D) ko`kaldosh

38. 
    Buxoro xonligida ashtarxoniylar hukmronligi davrida qanday lavozim joriy etilgan?
    

A) mehtar B) saroy qutvoli
C) qozi askar D) mutavvali

38. 
    Ashtarxoniylar hukmronligi davrida qanday lavozim davlat mablag'i hisobiga amalga oshiriladigan qurilish, qal’a devorlari va imoratlarni ta’mirlash, shuningdek, obodonchilik ishlarini boshqarardi?
    

A) mehtar B) saroy qutvoli
C) qozi askar D) mutavvali

38. 
    Ashtarxoniylarning boshqaruv tuzumiga mos kelmaydigan javobni aniqlang.
    

1. 
   ashtarxoniylar davrida devonlar tizimi deyarli barbod bo‘ldi.
   
2. 
   Markazda butun hokimiyat dargohda to‘planib qoldi.
   
3. 
   devonlar mahalliy hokimliklarni boshqarish imkoniyatini qo‘ldan chiqardi.
   
4. 
   viloyatlarda butun hokimiyat amaldorlar va oliy mansabdorlar qo’lida to’plandi
   

38. 
    Quyidagi qaysi omil ashtarxoniylar davrida markaziy hokimiyatni deyarli yo‘qqa chiqardi?
    

1. 
   viloyatlarda butun hokimiyat viloyat hokimlari va ularni qo‘llab- quvvatlovchi mahalliy kuchlar qo'lida to‘planishi
   
2. 
   Markazda butun hokimiyat dargohda to‘planib qolishi
   
3. 
   ashtarxoniylar davrida devonlar tizimi deyarli barbod bo‘lishi
   
4. 
   devonlar mahalliy hokimliklarni boshqarish imkoniyatini qo‘ldan chiqarishi