8- маъруза мавзу: электр ўлчов асослари

Нормал иш шароитларида аниқланган келтирилган хатолик асбобнинг асосий хатолиги дейилади. Асосий хатолик бўйича бевосита баҳолайдиган асбоблар стандарт бўйича саккизта аниқлик синфига ажратилади: 0,05; 0,1; 0,2; 0,5; 1,0; 1,5; 2,5 ва 4. Улар ўлчов асбобининг циферблатида кўрсатилган бўлади. Аниқлик синфини билдирувчи рақам асосий энг катта жоиз келтирилган хатоликни билдиради. Масалан, асбобнинг аниқлик синфи 0,2 бўлганда = 0,2% бўлади.

• Нормал иш шароитларида аниқланган келтирилган хатолик асбобнинг асосий хатолиги дейилади. Асосий хатолик бўйича бевосита баҳолайдиган асбоблар стандарт бўйича саккизта аниқлик синфига ажратилади: 0,05; 0,1; 0,2; 0,5; 1,0; 1,5; 2,5 ва 4. Улар ўлчов асбобининг циферблатида кўрсатилган бўлади. Аниқлик синфини билдирувчи рақам асосий энг катта жоиз келтирилган хатоликни билдиради. Масалан, асбобнинг аниқлик синфи 0,2 бўлганда = 0,2% бўлади.
• Хатоликларни ўзгариш характерига қараб уларни мунтазам ва тасодифий хатоликларга ажратиш мумкин.
• Мунтазам хатолик – бу бир хил миқдорларни қайта ўлчаганда ўз қийматини ёки ўзгариш қонуниятини ўзгартирмайдиган хатоликдир.
• Тасодифий хатолик – бу бир хил миқдорни қайта ўлчаганда ўз миқдорини бирор қонуниятга бўйсунмаган ҳолда тасодифан ўзгартирувчи хатоликдир.
• Мунтазам хатолик ўз навбатида ўзгармас ва ўзгарувчан хатоликка бўлинади.
• Қайта ўлчанганда ўз қиймати ва ишорасини ўзгартирмайдиган хатоликка ўзгармас мунтазам хатолик дейилади. Бунга мисол тариқасида ўлчашда қўлланиладиган ўлчовнинг ҳақиқий қиймати юқори аниқлик билан ўлчанмаганлигини келтириш мумкин. Агар ўлчаш натижаси кучланишга боғлиқ бўлса, аккумуляторнинг зарядсизланишидаги кучланишнинг бир текис камайиши ўзгарувчан мунтазам хатоликка мисол бўла олади.

Электр ўлчов асбоблари

• Электр ўлчов асбобларининг асосий катта гурухини электромеханик ўлчов асбоблари ташкил этади. Электромеханик ўлчов асбоблари ўлчаш занжири, ўлчаш механизми, ўлчаш қурилмасидан иборат.
•