8- маъруза мавзу: электр ўлчов асослари

Ток кучини ўлчаш:

• А0

• А1

• А2

• R1

• R2

• UАВ

• i1

• i2

• i0

• А

• В

• i1 = UАВ/ R1 ва i2 = UАВ/ R2
• UАВ = U0 – UА0 бу ерда UА0 - А0 амперметрдаги кучланиш тушуви. Агар UА0 =0 бўлса U0 = UАВ бўлиб А0 амперметр ўлчов натижаларига таъсир этмайди. Бунинг учун А0 амперметрнинг қаршилиги RА0 = 0 нолга яқин бўлиши керак.
• UА0 = i0 х RА0 = 0

• U0

• Кирхгофнинг биринчи қонунига кўра
• А тугун учун
• I0 = i1 + i2

• ХУЛОСА: Амперметрнинг ички қаршилиги занжирнинг умумий қаршилигидан жуда хам кичик бўлиши керак ва у занжирга кетма-кет уланади

• Ўлчов воситалари эталонлар ва ўлчов асбобларига бўлинади.
• Бирор физик катталикни ўлчаш учун уни эталон намуна билан солиштириб ўлчаш мумкин, масалан массани ўлчашда тортилаётган буюм тарози тошлари билан солиштириб ўлчанади.
• Шунингдек ўлчаш тегишли ўлчов асбоблари ёрдамида бевосита ё билвосита амалга оширилиши мумкин.
• Бевосита ўлчов асбоблари ўлчанаётган катталикни бевосита ўлчов асбоби шкалаларида кўрсатиб беради (рақамли тарозилар, вольтметрлар, амперметрлар ва хоказо).
• Билвосита ўлчашда эса ўлчанаётган катталик ўлчов асбобларининг кўрсатишларидан фойдаланиб хисоблашлар ёки бошқа усуллар ёрдамида топилади.