7-laboratoriya ishi metamorfik tog‘ jinslarini tashqi alomatlariga qarab aniqlash va ta’riflash

Ikkinchi bosqich
- o‘rta darajali metamorfizm bosqichi yoki 
mezometamorfizm. 
Unga 500°S dan 1000°S gacha harorat va 500 MPa dan 
1000 MPa (5000 dan 10000 atm.) bosim to‘g‘ri keladi. Bu bosqichda suvli 
minerallar kimyoviy bog‘langan suvini yo‘qotadi. Natijada gilli va kvarsli 
jinslar slyudali slanetslarga va gneyslarga, nordon jinslar - gneyslarga, asosli 
jinslar - amfibolitlarga (rogovoobmankali slanetslar) aylanadi.

---

4 
Uchinchi bosqich
- yuqori darajali metamorfizm bosqichi yoki 
katametamorfizm. 
Bu bosqichda tog‘ jinslarining qayta o‘zgarishi 1000°S dan 
ortiq haroratda va 1000 MPa (10000 atm.) dan ortiq bosimda kechadi. 
Gidrostatik (turli tomonlama) bosim yon bosimdan ustivor bo‘ladi. SHu tufayli 
tog‘ jinslari gneysli va yaxlit teksturaga ega bo‘ladi: slyudali slanets gneysga, 
o‘rta donali marmar - yirik donali marmarga, slyudali kvarsit - kvarsitsimon 
gneysga aylanadi.
Shunday qilib, metamorfizmning har bir bosqichi muayyan minerallar 
majmuasi bilan xarakterlangan. 
Kontakt metamorfizmi er po‘stiga siqilib kiruvchi magma suyuqligining 
yondosh jinslar bilan kontaktida ro‘y beradi. Kontakt yaqinida metamorfik 
jinslarning oreoli hosil bo‘ladi va u odatda magmatik tanani o‘rab turgan 
jinslarni va o‘zining chekka qismlarini qamrab oladi. Kontakt o‘zgarish 
(kontakt oreoli) zonasining kengligi birqancha santimetrdan birnecha 
kilometrgacha borishi mumkin. 
Gaz va suyuq eritmalar qatnashuvida mineral hosilalar kimyoviy 
tarkibining o‘zgarishi tufayli kechadigan bir xil minerallarning boshqalari 
bilan o‘rin almashish jarayoni 
metasomatoz 
deb, metamorfizm turi esa kontakt 
–
 metasomatik
jarayon deb ataladi. 
Eritmalarning agregat holatiga ko‘ra pnevmatolitli va gidrotermal 
kontakt-metasomatik metamorfizmi ajratiladi. Kontakt-metasomatik tog‘ 
jinslarining eng keng tarqalgan turi 
skarnlar
hisoblanadi. Metasomatoz 
ta’sirida yangi minerallarning hosil bo‘lishi magma o‘chog‘idan nisbatan katta 
masofalarda kechadi.