62 Dosya: İstanbul’un Cumhuriyet Dönemi Modern Mimarlık Mirası

Yaşayan ve Boşluklarıyla Yaşatan Toprak Bir Duvar
Komün-Aksiyon Duvarlar kurduğu mekânı 
güneşle, havayla, bitkilerle, doğayla buluşturan, 
kentle doğa, iç mekânla dış mekân arakesitinde bu 
anlamda çözümler türetebilecek, yerel malzeme 
ve üretim teknikleriyle sayısal tasarım-üretim tek-
nolojilerinin imkânlarını birbirini besleyecek şekil-
de kullanan duvarlardır. İlk denemesi mimarlık 
bienalinde gerçekleştirilen bu duvarın malzemesi 
ve yapım tekniği ise sıkıştırılmış toprak. Sıkıştırıl-
mış toprak, geleneksel yapım teknikleri ile ele alın-
dığında ürün, yerinde üretilen masif bir duvarken, 
yapılan malzeme deneyleri ve sayısal tasarım üre-
tim teknikleriyle bu süreç, kalıp teknolojileri ile 
fabrikada modüler olarak üretilebilen bir tasa-
rım-üretim sürecine, duvar ise içinde istenilen 
formda boşluklar açılabilen bir duvara dönüştü.
Bu duvarın içindeki boşluklar, hazneler ve 
kıvrımlar, şifalı otlar ve yenilebilir bitkilere ev 
sahipliği yapacak nitelikte konforlu. Şöyle ki 
duvarı oluşturan her bir blokta doğrudan içine 
toprak koyup bitki yetiştirebileceğiniz hazneler 
var ve bu bitkiler duvar içine yerleştirilen oto-
matik damlama sulama sistemi ile minimum su 
kullanarak ve gerektiğinde sulanıyor. Taşıyıcılık 
özelliğini ve boşluklu düzeni artırmak için çift 
cidar olarak tasarlanan bu duvar, konumlandığı 
yönle ilişkili olarak, güneşli ve gölgeli boşluklar 
içeriyor ve bitki dikimlerinde bu özellikler esas 
alındığında oldukça verimli ve sürdürülebilir bir 
düşey-bitki duvarına dönüşüyor.
Yoğun kullanılan bir kent parkı olan Antalya 
Karaalioğlu Parkı içinde, falezlerin üzerine 
konumlanmış geniş kent terasları olan miradorla-
ra paralel ana yaya aksı üzerine yerleştirilen bu 
duvar, bitki içeren boşluklarıyla aynı zamanda 
kesintisiz bir deniz manzarasına da pencereler 
oluşturuyor. Enstalasyon olarak bir çatısı ve 
beton bir zemini olmayan bu duvar, zaman için-
de zemindeki bitkilerle bütünleşecek, bazı yerleri 
yosun tutacak ve kullanımı bittiğinde içindeki 
karkaslar çıkartılıp tokmaklanarak doğaya zarar 
vermeden toprağa karışacak. Bu anlamda ilk 
eskizden yıkımına kadar sürdürülebilir, ekono-
mik ve ekolojik bir mimari öneri yapmanın sade-
ce çeşitli sertifikalar ve yüksek teknoloji gerekti-
ren enerji hesaplamalarına bağlı olmadığını gös-
teren bir öneri. Bu duvar bir mimari sistem için-
de yerini aldığında ise zemin ve çatı koruması 
anlamda yeni araştırmaların önünü açacak.