6-Mavzu: Monoduragay chatishtirish. Allel bo’lgan genlarning o’zaro ta’siri, ko’pallellik

6-Mavzu: Monoduragay chatishtirish. Allel bo’lgan genlarning o’zaro ta’siri, ko’pallellik

Nazariy qism

Tekshirish usullari. Duragaylash, sitogenetik, ontogenetik, populatsion-statistik va somatik hujayralar genetikasi usullari genetikaning asosiy tekshirish usullari bo‘lib, ular yordamida turli genetik jarayonlar keng mikyosda o‘rganiladi.

Duragaylash eng ko‘p qo‘llaniladigan usul bo‘lib, u yordamida organizmlarni o‘zaro chatishtirib olingan birinchi va undan keyingi bo‘g‘inlarda belgilarning yuzaga chiqish qonuniyatlari o‘rganiladi. Duragaylash bo‘yicha tadqiqotlarni faqat organizmlar darajasidagina emas, balki hujayralar darajasida ham olib borish mumkin.

Sitogenetikusuldan hujayradagi xromosomalarni o‘rganishda foydalaniladi. Bu usul sitologik va genetik usullarning hamkorligiga asoslangan. Xromosomalarni suyak ko‘migi hujayralarida va leykotsitlarda o‘rganish juda qulay. Tibbiyot amaliyotida xromosomalarni o‘rganishda asosan leykotsitlardan foydalaniladi. Sitogenetik usul yordamida kariotip, jinsiy xromatin, xromosoma mutatsiyalari, xromosoma haritalarini tuzish, genomning kelib chiqishi va boshqa ko‘pgina masalalarni hal qilish mumkin.