6-mavzu. Davlatning ijtimoiy siyosati

Tadbirkorlar maksimal foyda olishda o'z manfaatlarini himoya qilish bilan bir qatorda xodimlarning munosib mehnat sharoitlari va ijtimoiy himoyasini ta'minlash uchun mas'uliyatning katta qismini zimmasiga oladi. Ular davlat tomonidan belgilangan eng kam ijtimoiy kafolatlarni, o‘z imkoniyatlari va mehnat shartnomalaridan kelib chiqib, ulardan ortiq bo‘lgan barcha narsani albatta ta’minlaydi.
Va nihoyat, xodimlar sog'liqni saqlash, mumkin bo'lgan ishsizlik bilan bog'liq sug'urta to'lovlarini amalga oshiradilar, keyingi pensiya davrida munosib turmush darajasini ta'minlashda ishtirok etadilar va bir qator hayotiy ehtiyojlarni qondirish uchun boshqa pul mablag'larini to'laydilar.
Ijtimoiy sheriklikning rasmiy siyosatga aylanishining ko'rsatkichi G'arbiy Evropa mamlakatlarida tadbirkorlar birlashmalari, kasaba uyushmalari va davlat vakillaridan uch tomonlama iqtisodiy va ijtimoiy kengashlarning qonunchilik shakllanishi bo'lishi mumkin. Turli mamlakatlarda ular turli nomlarga ega Italiyada 1947-yilda Iqtisodiyot va mehnat milliy kengashi, 1948-yilda Belgiyada shunga oʻxshash organ tuzilgan, Fransiyada 1958-yildan iqtisodiy va ijtimoiy qoʻmita faoliyat koʻrsatmoqda. Bu kabi kengashlar Gollandiyada (1950), Angliyada (1962) Irlandiya (1973), Lyuksemburg (1966) tuzilgan.
Evropa Ittifoqi tarkibida iqtisodiy va ijtimoiy qo'mita mavjud bo'lib, u boshqa funktsiyalar qatorida milliy kengashlar faoliyatini muvofiqlashtirishga yordam beradi. Ijtimoiy sheriklik siyosati milliy doiradan chiqib, muvofiqlashtirilgan xalqaro (mintaqaviy) siyosatga aylanadi.

6.2. Sog'liqni saqlash sohasidagi davlatning ijtimoiy siyosati
Mamlakat aholisining sog'lig'ining holati hayot sifati, jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasini ko'rsatadigan asosiy ko'rsatkichlardan biridir. E'tibor bering, ikkita bir-biriga yaqin, ammo bir xil bo'lmagan tushunchalar mavjud: sog'liqni muhofaza qilish (keng ma'noda) va sog'liqni saqlash "aholiga tibbiy yordam ko'rsatishning o'ziga xos faoliyat sohasi". Aholi salomatligini muhofaza qilish sog'liqni saqlash tizimi "atrof-muhit" ning tegishli holatini (uy-joy va yashash sharoitlari, mehnat sharoitlari, ekologiya, dam olish tadbirlari majmuasi va boshqalar) ta'minlaydigan (davlat darajasida) chora-tadbirlar majmuasini amalga oshirishni o'z ichiga oladi.).
Aholiga tibbiy yordam ko'rsatishni tashkil etish quyidagilarni o'z ichiga oladi:
• kasalliklarni dastlabki bosqichlarda aniqlash (patologikgacha bo'lgan holatlar deb ataladigan bosqichlar);
• o'z vaqtida va adekvat davolash;
• faol tibbiy-ijtimoiy va psixologik reabilitatsiya;
• mehnat qobiliyatini tiklash.
Aynan sog'liqni saqlash o'ziga xos tarmoq sifatida aholi salomatligini saqlash va yaxshilashga qaratilgan turli xil tibbiy xizmatlarni yaratuvchisi xisoblanadi. Qoidaga ko‘ra, sog‘liqni saqlash tizimi haqida gap ketganda, sifat va qulaylik masalalari birinchi o‘ringa chiqadi.