6-маъруза. Олий асаб фаолияти. Бош мия катта яримшарлар физиологияси. Охирги мия

детерминизм принципи - табиатда, организмда содир бўладиган ҳар қандай ҳодисаларнинг сабаби бўлгани каби катта ярим шарлар пўстлоғида юз берадиган ҳодисалар ҳам муқаррар равишда бирор сабабга боғлиқ. Биз айрим ҳолларда баъзи жараёнларнинг сабабини ҳали билмас эканмиз, бу - уларнинг сабаби йўқ деган маънони билдирмайди, аксинча илмий текшириш усулларини мукаммал эмаслигини кўрсатади. Фаннинг келгусидаги тараққиёти ҳануз ноаниқ бўлиб келаётган ҳодисаларнинг сабабини билиб олишга имконият яратади;
2) тахлил ва синтез принципи - мия пўстлоғи таъсиротларни тахлил қилиб, айрим қисмларга ажратади ва шу қисмларни дарров ўзаро бирлаштириб, яхлитлайди, синтез қилади. Пўстлоқнинг тахлил фаолияти туфайли предметларнинг алоҳида-алоҳида шакли фарқ қилинади, рангги, ҳиди ажратилади, синтез фаолияти туфайли предмет тўғрисида яхлит тушунча ҳосил қилинади ва таъсиротни келтириб чиқарган предмет ҳақида якун ясалади;
3) тузилиш-структура принципи – бу принципнинг моҳияти, организмда исталган жараён заминида белгили структура ётади, яъни ҳар бир жараённи анатомо-физиологик бирлик - структура келтириб чиқаришдан иборат. Демак, организмдаги барча жараёнлар моддий бўлгани каби, пўстлоқдаги жараёнлар ҳам моддийдир, чунки уларнинг ҳам моддий асоси структура замини бор.