5. Ma’ruzalar bo’yicha nazariy o’quv materiallar. Сименар машгулотлари



Download 8,27 Mb.
bet54/90
Sana25.02.2022
Hajmi8,27 Mb.
#463220
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   90
Bog'liq
Fizika 1. O\'U.Majmua

Nazorat savollari:

  1. Elektr zaryadlari

  2. Zaryadning saqlanish qonuni

  3. Kulon qonuni

  4. Elektr maydonda zaryadni ko’chirishda bajarilgan ish


2-MA’RUZA
Elektr sig’imi. Kondensatorlar.
Reja:
1-Elektr sig’mi
2-Kondensatorlar
3- Kondensatorlarnni ulash usullari

Tajribalar shuni ko’rsatadiki, o’tkazgichning zaryadi ortgani sari uning potensiali ham ortadi. Biroq zaryadning potensialga bo’lgan nisbati shu o’tkazgich uchun o’zgarmas kattalik bo‘lib, unga otkazgichning elektr sig’imi deyiladi.


(1)
bu yerda C – elektr sig’imi bo’lib, u o’tkazgichning o’lchamlariga va shakliga bog’liq.
Demak, yakkalangan o’tkazgichning elektr sig’imi son jihatdan shu o’tkazgichning potensialini bir birlikka o’zgartiruvchi zaryadga teng. Elektr sig’imi farada birligida o’lchanadi. Amalda faradaning ulushli birliklari ishlatiladi.



Elektr zaryadlarini o’zida to’playdigan asbobga kondensator deyiladi. Kondensatorlar xilma – xil bo’lib, uning eng sodda turi yassi kondensatordir. Yassi kondensatorning sig’imi:
(2)
bu yerda S – kondensator qoplamasining yuzasi, d – qoplamalar orasidagi masofa, E – qoplamalar orasidagi muhitning dielektrik singdiruvchanligi.
Sharsimon kondensatorning sig’imi:
(3)
bu yerda r – sharning radiusi. Bu formula yordamida Yer sharining sig’imi C=711mkF ekanligini hisoblash mumkin.
Zaryadlangan kondesatorning energiyasi quyidagi formulalar yordamida aniqlanadi:
(4)
Odatda kondensatorlar elektr zanjiriga ikki xil ulanadi: parallel va ketma – ket.
Parallel ulashda umumiy sig’im:
(5)
Ketma – ket ulanganda esa umumiy sig’im:
(6) bo’ladi.

Download 8,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish