5. Ma’ruzalar bo’yicha nazariy o’quv materiallar. Сименар машгулотлари


Kulon qonuni. Elektr maydonining kuchlanganligi



Download 8,27 Mb.
bet52/90
Sana25.02.2022
Hajmi8,27 Mb.
#463220
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   90
Bog'liq
Fizika 1. O\'U.Majmua

Kulon qonuni. Elektr maydonining kuchlanganligi.
Elektr zaryadlarining o’zaro ta’sirini fransuz olimi Kulon o’rganib, 1785 yilda tajriba yo’li bilan quyidagi qonunni yaratdi:
Ikkita nuqtaviy zaryad vakuumda zaryadlar kattaligiga to’g’ri, ular orasidagi masofaning kvadratiga teskari va bu zaryadlarni birlashtiruvchi to’g’ri chiziq bo’ylab yo’nalgan kuch bilan o’zaro ta’sirlashadi.
(1)
bu yerda q1, q2 – zaryadlar, k – proporsionallik koeffisienti
(2)
bu yerda -vakuumning dielektrik singdiruvchanligi bo’lib, unga elektr doimiysi deyiladi.

(1) va (2) dan quyidagini yozamiz:
(3)
Agar elektr zaryadlari vakuumda emas, balki dielektrik singdiruvchanligi ε bo’lgan biror muhitda joylashgan bo’lsa, Kulon qonuni quyidagicha yoziladi.
(4)
Elektr zaryadlarining o’zaro ta’sirlashishiga vosita bo’lgan materiya turiga elektr maydoni deyiladi. Zaryadlangan har bir jism atrofida elektr maydoni mavjud. Bu maydonda joylashgan har bir zaryadga Kulon kuchi ta’sir qiladi. Zaryad maydonining biror nuqtasiga kichik musbat q0 zaryad – “sinash zaryadi” qo’yilsa, unga F0 kuch ta’sir qiladi.
(5)
kattalikka elektr maydonining kuchlanganligi deyiladi.
Muayyan nuqtadan elektr maydon kuchlanganligi kattaligi jihatidan shu nuqtaga qo’yilgan musbat birlik zaryadga ta’sir qiluvchi kuchga teng va shu kuch bilan bir xil yo’nalishga ega. Kuchlanganlik birligida o’lchanadi.
Barcha nuqtalarida kuchlanganligi bir xil bo’lgan maydonga bir jinsli maydon deyiladi.
(3) va (5) dan quyidagini hosil qilish mumkin:
(6)
Maydonning kuch chiziqlarini musbat zaryaddan chiqib, manfiy zaryadga kiradi, deb qabul qilingan.


1-rasm


Download 8,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish