454 ehtiyot bo‘ling

Zaharli va kimyoviy narsalardan ham ehtiyot bo‘ling. Ular rivojlan-

ayotgan bolaga zarar yetkazishi mumkin. Pestitsid, Gerbitsid kabi za-

harli moddalar bor joyda yoki kimyoviy zavod oldida ishlamang. Ovqatni 

kimyoviy idishlarda saqlamang. Kimyoviy tutun yoki kukunlardan nafas 

olmaslikka harakat qiling.

XOMILADORLIK DAVRIDA UCHRAYDIGAN 

MUAMMOLAR

 

1. Ko’ngil aynishi yoki qayt qilish (erta toksikoz): Odatda, bu 

ertalab avjiga chiqadi va homiladorlikning 2- 3- oyida uchraydi. Quruq 

pechenye yoki qattiq non kabi narsalarni uxlashdan oldin va ertalab yey-

ish ba’zan foyda qiladi. Birdan ko‘p taom yemang. Uning o‘rniga kuniga 

bir-necha marta oz-ozdan ovqatlaning. Yog‘li ovqatlardan o‘zingizni tort-

ing. Imbir (zanjabil) o‘simligidan qilingan choy ham yordam berishi mum-

kin. Og‘ir hollarda yotishdan avval va ertalab turishingiz bilan antigistamin 

(677-bet) iching.

 

2. Zarda bo’lish(oshqozon, tomoq yoki ko‘krak sohasidagi 

og‘riqlar). (hazm qila olmaslik, zarda bo‘lish, 317-318-betlar): Ovqat 

vaqtida ovqatni kam-kamdan yeng va ko‘p suv iching. Antatsidlar yor-

dam berishi mumkin (708-bet). Shuningdek, qandni so‘rish ham yordam 

berishi mumkin. Ko‘krak va boshingizni bolishlar yoki ko‘rpachalar bilan 

balandroq qilib uxlashga harakat qilib ko‘ring.

 

3. Oyoqlar shishishi: Kunning ma’lum vaqtlarida oyoqlaringizni 

balandga ko‘tarib dam olishga harakat qiling (328-bet).Tuzni kam iste’mol 

qiling va tuz mahsulotlardan o‘zingizni tiying. Makkajo‘xori popugidan 

qilingan choy yordam berishi mumkin (80-bet). Agar oyoqlar ortiqcha 

shishgan, qo‘l, yuz ham shishgan bo‘lsa tibbiy yordamga murojaat qiling. 

Shishlar odatda homiladorlikning oxirgi davrida bachadondagi bolan-

ing og‘irlashuvidan kelib chiqadi. Ushbu jarayon ovqatga yolchimagan, 

kamqon ayollarda og‘irroq kechadi. Shuning uchun to‘yimli moddalarga 

---

Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013