4-tema. Ekskursiya xizmetin tayarlaw procesi

Logikalıq ótiwler. Jańa ekskursiya xızmetin tayarlawshı gruppa aldında barlıq temalar mazmunın bir pútkilge bólew sıyaqlı juwapkerli wazıypa turadı. Bul másele logikalıq ótiwler járdeminde hal boladı. Logikalıq ótiwler ekskursiyaning ózbetinshe bolmasada, lekin za’ru’rli bólegi esaplanadı. Jaqsı dúzilgen logikalıq ótiwler maǵlıwmatlardı bayanlawdaǵı izbe-izlikni támiyinleydi, keyingi temaosti qızıǵıwshılıq menen qabıl etiliwin kepillikleydi.

Kóplegen jaǵdaylarda ekskursiya xızmetinde bir temaostidan basqasına ótiwde rásmiy (konstruktiv) ótiwlerden paydalanıladı. Ekskursiya temasınıń mazmunı menen baylanıslı bolmaǵan, ekskursiya xızmetiniń bir bólegi menen ekinshisi ortasında «bog'lovchi kópir» bolmaǵan ótiwler rásmiy ótiwler dep júritiledi (mısalı, «endi maydan boylap júremiz»; «endi biz sizler menen baqlawdı dawam ettiramiz»; «kelinglar, taǵı bir ájayıp jaydı kóremiz»). Bunday rásmiy ótiwlerdi isletiwdi biykar etiw yamasa ekskursiya processindegi qátelik dep qaraw da nadurıs bolıp tabıladı. Eger ob'ektler arasındaǵı aralıqtan sanaqlı sekundalarda o'tilsa (avtobusda, poyezdte, qayiqlarda) bunday ótiwler májburiy isletiledi (mısalı, «endi ońǵa qarang» yamasa «endi yon tárepte jaylasqan ótmishten qalǵan estelikke itibar beriwingizni so'rayman»). Taǵı ob'ektler muzey hám kórgezbelerdegi temalı zallarda, diywallarda bir-birine salıstırǵanda tıǵız jaylasqanı sebepli da rásmiy ótiwlerden paydalanıladı. Rásmiy ótiwler temaostilar arasında «bog'lovchi kópir» bolmasada, ekskursantlarni keyingi ob'ekt menen tanısıwǵa jóneltiredi.

Tema menen uyqaslastırılgan logikalıq ótiw natiyjelilew bolıp tabıladı. Bunday ótiw gruppanıń keyingi toqtap qalıw jayına háreketleniwinen aldın yamasa ob'ekt aldındaǵı toqtap qalıw jayında tawısıwı múmkin. Logikalıq ótiwdń dawam etiw waqti bir ob'ektten ekinshisine ótiw waqıtına teń boladı.