4. Мавзу: Гўштнинг морфологияси, кимёвий таркиби ва товарлилиги Режа: Гўштни биологик аҳамияти. Турли ҳайвонлар гўштини марфологик тузилиши

4. Мавзу: Гўштнинг морфологияси, кимёвий таркиби ва товарлилиги

Режа:

1. 
   Гўштни биологик аҳамияти.
   
2. 
   Турли ҳайвонлар гўштини марфологик тузилиши.
   
3. 
   Гуштни етилиши ва унга таъсир қиладиган омиллар.
   
4. 
   Ҳайвонлар гўштини навларга ажратиш.
   

Одам кунлик ҳаёти фаолияти давомида ҳаракатлари натижасида катта энергия сарфлайди, сарфланган энергияни ўрнини қоплаш мақсадида ўсимлик ва гўшт маҳсулотини истеъмол қилади. Гўшт таркибида олдин айтиб ўтганимиздек ўсимликка нисбаттан кўп миқдорда оқсил минерал ва биологик актив моддалар мавжуд.

Масалан: 1) Оқсил гўштда-18,3-21,2 %
2) Буғдой жавдар унида – 10-11; ва 6,5-9,5%
70 кг оғирликдаги одам бир кун давомида 70 гр оқсил истеъмол қилиши керак.
Шу билан биргаликда гўшт таркибидаги оқсил, ўсимлик оқсилига нисбатан тез ва яхши ҳазм (97 % гўштники, 75-68 % буғдой ва жавдар униники) бўлиши ҳам, гўштни таркибига кирувчи бошқа моддалар инсон ҳаёти фаолияти учун жуда муҳим эканлиги ҳам, гўштни биологик жиҳатдан муҳимлигини кўрсатади.
Гўшт-деганда сўйилган ҳайвоннинг танасини териси, боши, оёқларининг пастки қисми ва ички органларини ажратилгандан кейин қолган қисми назарда тутилади. Шунга мувофиқ гўшт морфологик тузилиши жиҳатидан қуйидаги тўқималардан иборат бўлади:
1.Маскул тўқимаси.
2.Ёғ тўқимаси.
3.Пай тўқимаси.
4.Суяк тўқимаси.,
5.Гуштни устки томонини ўраб турадиган пардалар ҳамда томирлардан (қон ва лимфа).
Дастлабки қайта ишлаш жараёнига ва саноатда қайта ишланишга қараб гўшт қуйидаги тоифаларга бўлинади.

1. 
   Суякли гўшт – тана гўшти ва ярим тана гўшти.
   
2. 
   Суяксиз гушт – суяклардан ва танани юмшоқ жойларидан ажратилган гўшт.
   
3. 
   Пайсиз гўшт – мускул тўқимасининг кўринарли пай бирикмаларидан ёғлар, лимфа тугунларидан ва томирлардан ажратилган қисми.