|
№ Tugma
Tugmaning nomi
Tavsifi
1
Zoom (kattalashtirish /
kichraytirish) [Alt+Z,
sichqoncha skrolleri]
Proeksiyaning faol oy-
nasida obyektlarni kat-
talashtirish yoki kich-
raytirish.
Sichqonchaning
chap
151
tugmasini bosgan holda
sichqonchani
yuqoriga
va
pastga
ko‘chirish
kerak.
2
Zoom All (Barchasini
kattalashtirish/kichraytirish)
Proeksiyaning
barcha
oynalarida
obyektlarni
kattalashtirish yoki kich-
raytirish.
3
1.
2.
Suriladigan panel: 1. Zoom
Extents (To‘ldirish bilan
birga masshtablash)
[Ctrl+Alt+Z]; 2. Zoom
Extents Selected
(Tanlangan obyektni
to‘ldirish bilan birga
masshtablash).
Buruqlar
obyektlarni
proeksiyaning faol oy-
nasida to‘liq joylash-
tirish maqsadida ularni
markaz bo‘yicha massh-
tablaydi:
1.
Barcha
obyektlarni
masshtablaydi; 2. Tan-
langan
obyektlarni
masshtablaydi.
4
1.
2.
Suriladigan panel: 1. Zoom
Extents All (Barchasini
to‘ldirish bilan birga
masshtablash)
[Ctrl+Shift+Z]; 2. Zoom
Extents All Selected
(Barcha tanlangan
obyektlarni to‘ldirish bilan
birga masshtablash) [Z]
Buruqlar
obyektlarni
proeksiyaning
barcha
oynalarida to‘liq joy-
lashtirish
maqsadida
ularni masshtablaydi:
1. Barcha obyektlarni
masshtablaydi;
2. Tanlangan obyektlarni
masshtablaydi.
5
1.
2.
Suriladigan panel: 1. Field
of View (Ko‘rish maydoni);
2. Region Zoom (Sohani
masshtablash) [Ctrl+W].
Buruqlar
obyektlarni
proeksiyaning faol oy-
nasida masshtablaydi: 1.
Ko‘rinish
kengligini
kattalashtiradi / kichik-
lashtiradi (faqat Pers-
pective
ko‘rinishadi);
2. Kesuvchi ramka yor-
damida belgilangan so-
hani masshtablaydi.
5.3-jadvalning davomi
152
6
1.
2.
Suriladigan panel: 1. Pan
(Panoramalash) [Ctrl+P]; 2.
Walk Through (Ichidan
o‘tish).
Buruqlar
obyektlarni
proeksiyaning faol oy-
nasi bo‘yicha ko‘chiradi:
1.
Obyektlarni
ko‘chiradi; 2. Sichqon-
chaning chap tugmasini
bosish kursor klavishasi
yordamida
ko‘chirilish
imkonini beradi.
7
1.
2.
3.
Suriladigan panel: 1. Arc
Rotate (Burish); 2. Arc
Rotate Selected
(Belgilangan obyektlarga
nisbatan burish); 3. Arc
Rotate SubObject (Quyi
obyektga nisbatan burish).
Buyruqlar proeksiyaning
faol oynasini buradi: 1.
Global
o‘q
atrofida
buradi; 2. Belgilangan
obyekt atrofida buradi;
3. Quyi obyekt atrofida
buradi.
8
Maximize Viewport Toggle
(Faol ko‘rinish ekranini
kengaytirish/kichraytirish)
[Alt+W].
Buyruq faol oynani ek-
ran kattaligigacha ken-
gaytiradi. Takroran bo-
sish to‘rt oynali proek-
siya holatiga qaytishga
olib keladi.
Koordinatalar sistemasi
3D Studio Max grafik muharririda yaratilgan barcha sahna
obyektlari, (0;0;0) boshlang‘ich nuqtali global koordinatalar
sistemasida joylashadi. Ushbu dastur bir qancha turli koordinatalar
sistemasini quvvatlaydi, qaysiki yaratilgan obyektlar bilan zaruriy
manipulyasiyalashga bog‘liq holda ishlatiladi.
Kerakli koordinata sistemasini uskunalar panelida joylashgan
ro‘yxatdan tanlash mumkin (5.2-jadvalning 14-bandiga qarang).
Asosiy koordinata sistemasi:
1. View (Ko‘rinish) – ortogonal proeksiyali ko‘rinish oynasida
ekranli koordinatalar sistemasidan, perspektivada esa – global
koordinatalar sistemasidan foydalaniladi.
2. Screen (Ekran) – ekranli koordinata sistemasi. Obyekt uchun
barcha ko‘rinishli ekranlarga o‘qlar bir xilda joylashadi.
5.3-jadvalning davomi
153
3. World (dunyoviy koordinatalar) – koordinataning global
sistemasi. Obyektlarni ko‘chirish koordinata boshiga nisbatan
amalga oshiriladi.
4. Parent (Bosh) – koordinataning bosh sistemasi. Koordinata
o‘qlarining joylashishi ierarxik zanjirli bosh obyektga bog‘liq
bo‘ladi.
5. Local (Lokal) – har bir obyektning o‘ziga tegishli koordina
sistemasi.
6. Grid (To‘r) – faol yordamchi to‘rda ishlatiladigan koordinata
sistemasi.
7.
Pick
(Ko‘rsatish)
– sahnadagi boshqa obyektda
ishlatiladigan koordinata sistemasi. Belgilangan obyektning
koordinata sistemasini tanlash uchun ro‘yxatdan Pick bandini va
so‘ngra obyektni tashlash zarur.
Obyektning tayanch nuqtasi (pivot point)
Har bir yaratilgan obyekt o‘zining lokal koordinata sistemasi
ega bo‘ladi, qaysiki global sistemaga nisbatan fazoda obyekt
holatini belgilaydi (5.27-rasm).
5.27-rasm. Global va lokal koordinatalar sistemasi.
Obyektning lokal koordinatalar sistemasi markazi – tayanch
nuqta (pivot point) odatda obyekt markazida joylashadi, ammo
modellashtirish jarayoniga bog‘liq ravishda o‘zgarishi mumkin.
154
Obyektning tayanch nuqtasi holatini o‘zgartirish Hierarchy
(ierarxiya) buyruqlar panelidagi sahifadan Pivot tugmasini bosib
amalga oshiriladi (5.28-rasm).
Tayanch nuqta holatini o‘zgartirishning asosiy buyruqlari:
1. Affect Pivot Only (Faqat tayanch nuqtaga effekt) – qachonki
ushbu buyruq tanlansa, faol proeksiya oynasida tanyach nuqta
ko‘chiriladi va natijada uning holatiga nisbatan obyekt o‘zgarishi
(transformasiya) yuz beradi.
2. Affect Object Only (Faqat obyektga effekt) – ushbu holatda
tayanch nuqtaga nisbatan obyekt ko‘chiriladi.
3. Affect Hierarchy Only (Faqat ierarxiyaga effekt) – tarmoqli
obyektlarning koordinatalar sistemasi o‘zgaradi.
4. Alignment (To‘g‘rilash) – ushbu buyruqlar tayanch nuqtani
obyekt markaziga (Center to Object), obyektning o‘ziga (Align to
Object) va dunyoviy koordinatalar sistemasiga (Align to World)
nisbatan to‘g‘rilash imkonini beradi.
5.28-rasm. Pivot tugmasi bandlari.
5. Reset Pivot (Uzish) – tayanch nuqtani boshlang‘ich holatga
qaytarish.
155
Ro‘yxatdan turli koordinatalar sistemasini tanlash bilan bir
qatorda (5.2-jadval 14-banda qarang) obyektlarning koordinatalari
sistemasi markazlarini tanlash uchun suriladigan panel joylashgan.
1.
– Use Pivot Point Center (Tayanch nuqta markazidan
foydalanish). Ushbu holatda tanlangan obyektning tayanch
nuqtasidan foydalaniladi.
2.
– Use Selection Center (Tanlangan markazdan
foydalanish). Agar bir qancha tanlangan obyektlarda ushbu variant
tanlangan bo‘lsa markaz ushbu guruhning o‘rtasiga ko‘chiriladi.
3.
– Use Transform Coordinate Center (Koordinatalar
sistemasi markazidan foydalanish). Ushbu holatda tanlangan
obyektlar dunyoviy koordinatalar sistemasi markazi bilan yoki Pick
(Ko‘rsatish) bandi yordamida tanlangan obyektning koordinatalar
sistemasi bilan mos tushadi. Ushbu buyruqdan obyektni boshqa
obyektga nisbatan burish kerak bo‘lgan vaziyatlarda foydalanish
mumkin. Masalan, “Quyosh sistemasi” videolavhasini yaratish:
sayyoralar Quyosh atrofida aylanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
