3. Музокаралар олиб бориш услублари. Музокараларга тайёргарлик кўриш ва уларни ўтказиш. Музокаралар якуни бўйича хулоса қилиш

33-kasuz , Siz ish boshlagan “Huquq himoyachilari” nomli advokatlik byurosining aksariyat aʼzolari oʻzining individual qobiliyatidan kelib chiqib muayyan bir rolni faol bajarar ekan. Masalan, byuro rahbarining oʻrinbosari I.Nozimov muassasaga boʻladigan murojaatlarni samarali muvofiqlashtirib, xodimlar oʻrtasida ish taqsimlash bilan shugʻullansa, xorijda uch-toʻrt yil malaka oshirib qaytgan V.Ashurov oʻzining yangi takliflarni olgʻa surishi, kreativ fikrlashi bilan ajralib turadi. M.Gʻafurov bilan kotiba N.Olimovaning esa topshiriqlarni vaqtida va toʻla-toʻkis bajarishini jamoa xolis eʼtirof etadi. Lekin, sizning kuzatishingizcha, jamoaning uzoq vaqtdan beri ishlayotgan ikki aʼzosi – Gʻ.Jalilov hamda N.Mavlonova faqat oʻzlarini oʻylashi, topshiriq olsagina bajarib, qolgan payt jamoa ishini, ahvolini yanada yaxshilash, uning imijini yuksaltirish va mijozlar sonini koʻpaytirish singari muhim masasalalarga mutlaqo beparvo ekani, boshqalar bilan kibrli munosabatda boʻlishlari bilan koʻpchilikda norozilik hissini tugʻdirishadi. Ularning yoshi, ancha eskirgan boʻlsa ham pisanda qiladiganlari tajribasi advokatlik byurosi rahbarini oʻylantirib, bu ikki xodimga nisbatan keskinroq chora koʻrishiga izn bermayotgandek.
(1) Mana shu vaziyatda byuroning kerakli aʼzosi boʻlishingiz uchun Sizdan qanday sifatlar talab etiladi, deb oʻylaysiz?
(2) Oʻzingiz sanagan sifatlarning hammasi ham ayni damda sizda mavjudmi? Yoʻq sifatlarga ega boʻlmoq uchun nimalar qilishim kerak, deb hisoblaysiz?
(3) Gʻ.Jalilov va N.Mavlonova bilan boʻladigan muomala-munosabatingizni qanday tasavvur qilasiz? Qay usul bilan ular bilan bogʻliq muammolarni hal etish mumkin, deb oʻylaysiz?
(4) Ayni shu usullar yordamida hozirga qadar erishgan muvaffaqiyatlaringizni misollar bilan yoritib bering.
1) Shaxsiy fikr
2) Shaxsiy fikr
3)Shaxsiy fikr
4) shaxsiy fikr oz hayotidan misol
34) Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi apparatining yuridik boʻlimiga yaqinda ishga kelgan Ravshan Ikromov oʻzining bilimdonligi, ikki yillik xorijiy magistratura orttirgan zamonaviy tajribalari bilan boʻlimning boshqa xodimlaridan ajralib turadi. R.Ikromov u yoxud bu masala boʻyicha barcha bilganlarini boshqalar bilan beminnat ulashadi, ularning unib-oʻsishi uchun qoʻlidan kelgan xizmatni ayamaydi: ishxonadagi koʻpchilik xodimlarga ularning vazifasi hisoblangan ishlarni bajarishida ham, rahbariyat uchun tayyorlayotgan hisobotlarining mukammal boʻlishida ham, hujjat loyihalarini sifatli tayyorlashlarida ham sidqidildan koʻmaklashadi. Yil yakunlariga koʻra, boyagi xodimlarning bir guruhi moddiy ragʻbatlantirilgan boʻlsa, boshqa bir necha xodim yuqoriroq amalga ega boʻlishdi. R.Ikromov esa bu eʼtibordan chetda qoldi.
(1) Bugungi bozor sharoitida, raqobat muhitida siz ham R.Ikromov singari ish tutsangiz, shaxsiy karyerangizga, jamoada individual eʼtibor qozonishingizga, amal pogʻonalaridan koʻtarilishingizga xavf paydo boʻlmaydimi?
(2) Mana shu holatda huquqiy etika va professional javobgarlik bilan birga insoniy sifatlar qanday namoyon boʻlishi kerak, deb oʻylaysiz?
(3) Sizningcha, qachon, qanday sharoit va shartlar asosida mustahkam, doʻstona, samarali jamoa shakllanadi?
(4) Huquqshunoslar jamoasidagi oʻzaro munosabatlar qanday sifatlari bilan boshqa kasb egalari jamoasinikidan farq qilmogʻi kerak?
1) shaxsiy fikr
2) huquqiy etika - бу ҳуқуқшуносларнинг хулқ-атвор қоидалари мажмуини ташкил этувчи, улар меҳнатининг ахлоқий хусусиятлари ва ишдан ташқари вақтдаги хатти-ҳаракатларини таъминловчи, шунингдек, ахлоқ талабларни амалга оширишнинг ўзига хос механизмларидир. Этика” сўзи қадимги юнон тилида “etos” сўзидан келиб чиққан бўлиб, “уй”,“биргаликдаги яшаш макони” маъноларини англатади.• Қадимги Юнонистоn файласуфи Арасту томонидан муомалага киритилган Этика – ижобий хатти-ҳаракат йиғиндиси бўлиб, инсон ва жамият ўртасидаги объектив алоқадорлик туфайли келиб чиқадиган, ҳар бир шахснинг ҳаёти ва фаолиятини бошқарадиган, тартибга соладиган принцип ва нормалар мажмуидир. Этика ва ҳуқуқ ижтимоий онг шакллари сифатида умумий ижтимоий функцияни бажаради; инсоннинг жамиятдаги фаолиятини бошқаради, норматив хусусиятга эга ва фуқаролар бу норма ва принципларга амал қиладилар.Бу норма ва принциплар умумий характерга эга ва жамиятнинг барча аъзоларига тааллуқлидир. Юрист касб этикасининг энг муҳим хусусиятларидан бири – инсон тақдири билан боғлиқ масалаларни ҳал қилишда ҳис-туйғуга, таниш- билишчилик, қариндошуруғчилик, маҳаллийчилик ёхуд миллатчилик каби туйғуларга берилмаслик, одил судловни амалга оширишнинг барча босқичларида ахлоқ нормаларига оғишмай риоя қилишни ўргатади. МАСЪУЛИЯТ(“жавобгарлик”, “ҳисоб бермоқлик”) муайян хатти-ҳаракат, касбий ёки ижтимоий фаолиятни бажариш, шунингдек, маълум гуруҳ ёки шу гуруҳ аъзолари олдидаги бурчини тўла англаш учун жавобгарликни ҳис этишдир. Жамоа аъзоларида меҳнатга масъулиятли муносабатнинг шаклланганлигини кўрсатувчи асосий белгилар: -топшириқларга -онгли ва масъулият -билан ёндошиш-интизомлилик мустақиллигини -намоён эта олиш-ҳамкасбларига ёрдам кўрсатишга тайёрлик-Ташаббускорлик элементларифаолият натижаларини олдиндан ҳис эта олиш
3) shaxsiy fikr hayotiy misolar bilan
4) misol orqali tushintirish. “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги қонунининг 21-моддаси манфаатлар тўқнашувининг олдини олиш ва уни бартараф этишга доир чора-тадбирлар масаласига қаратилган.Давлат органларининг ходимлари мансаб ёки хизмат мажбуриятларини бажариш чоғида манфаатлар тўқнашувига олиб келадиган ёки олиб келиши мумкин бўлган шахсий манфаатдорликка йўл қўймаслиги керак. Давлат органларининг махсус бўлинмалари ёки одоб комиссиялари манфаатлар тўқнашувини ҳал этиш қоидаларига риоя этилиши юзасидан мониторингни амалга оширади. Давлат органларининг манфаатлар тўқнашувининг олдини олиш ёки уни бартараф этиш талаблари бузилишига йўл qoymaslik. Ҳозирги вақтда хуқуқни муҳофаза қилиш идоралари касб ахлоқида уч турдаги ахлоқий норма ва тамойиллар амал қилади:• Ҳуқуқни муҳофаза қилиш идоралари касб ахлоқининг асосий мазмунини умуминсоний ахлоқий нормалар ташкил этади.• Фақат ҳуқуқни муҳофаза қилиш идоралари ходимларига хос ахлоқий норма ва принциплар . • Ҳуқуқни муҳофаза қилишнинг фақат у ёки бу хизматига тааллуқли бўлган ахлоқий норма ва принциплар.
35-kasuz, Siz tergovchisiz. Ayblanuvchining aybdor ekanligiga ishonchingiz komil. Biroq, ish boʻyicha sizda dalillar yetarli emas. Siz ayblanuvchi va uning advokati tomonidan tergov izolyatorida boʻlib oʻtgan suhbatni tinglash orqali ish uchun qoʻshimcha maʼlumot olishingiz mumkinligini bilasiz. Tergov izolyatori xodimlari sizga bunday imkoniyat mavjudligini maʼlum qilishdi.

1. 
   Bunday holatda siz qanday yoʻl tutasiz? Javobingizni izohlang
   

36-kasuz, Kuzatayotgan boʻlsangiz, deyarli bir xil yosh va sharoitdagi, bir zamon va makonda yashayotgan turli kishilarning hayotda erishadigan natijalari bir-biridan juda jiddiy farq qiladi. Bu holni ota-onalaringiz, ustozlaringiz, sobiq sinfdoshlaringiz va tengdoshlaringiz hayotida ham koʻrmoqdasiz. Aniqroq qilib aytadigan boʻlsak, bir maktab, bir oliy taʼlim muassasasini bitirgan uch kishi – R.Abdullayev, F.Nosirova va M.Baxtiyorovning
kasbi asosida erishgan natijalari,
jamiyatda tutgan oʻrni va mavqei,
moddiy va maʼnaviy turmush darajasi yillar oʻtishi bilan bir-birinikiga mutlaqo oʻxshamay qoladi. M.Baxtiyorov davlatning va jamiyatning eʼzozi va eʼtirofida boʻlsa, F.Nosirova hamda R.Abdullayevlar – diplomli mutaxassislar ish topa olmay nuqul sarson yurishadi.
(1) Ayni holat vujudga kelishining asosiy sabablari nimalarda, deb oʻylaysiz?
(2) Huquqshunos mutaxassisning jamoatchilik koʻz oldidagi obroʻ-eʼtibori nimalar evaziga hosil boʻladi?
(3) Akademik shoir Gʻafur Gʻulomning “Taqdirin qoʻl bilan yaratur inson, gʻoyibdan kelajak baxt – bir afsona” misralarini Siz qanday izohlaysiz?
1) shaxsiy fikr
2
3 shaxsiy fikr
37-kasuz, AQSHlik investorlar tomonidan Toshkent shahrida bunyod etilgan “General Motors Powertrain Uzbekistan” yopiq aksiyadorlik jamiyati oʻzining yuridik boshqarmasiga ikki vakant oʻrin uchun tanlov eʼlon qildi. Ikkita oʻringa oʻn uch nafar mutaxassis – daʼvogar oʻz rezyumesini yuborgan. 2022-yilning 15-apreliga belgilangan suhbatga chaqirilganlar ichida siz ham borsiz. Siz bilan suhbat soat 11.30da boshlanishi xabar qilingan. Yaxshi bilasizki, agarda siz birinchi uchrashuvning oʻzida suhbatdoshlar bilan toʻgʻri muloqot qilish hamda ishonchli aloqa oʻrnatishni bilsangiz, boyagi ikki oʻrinning biriga ega boʻlasiz. Aks holda...
(1) Birinchi uchrashuvning oʻzidayoq toʻgʻri muloqot qilish va koʻzlangan maqsadga erishishingiz uchun ayni ishxonadagi suhbatda Sizdan nimalar talab etiladi?
(2) Vakant joyni qoʻldan chiqarishingizga sabab boʻladigan qanday qusurlardan ehtiyot boʻlishim kerak, deb oʻylaysiz?
(3) Umuman, rahbariyatda, hamkorlar va mijozlarda yaxshi taassurot paydo qilishning mashgʻulotlar paytida aytilmagan yana qanda y usullarini, yoʻllarini taklif etgan boʻlardingiz?
(4) Mutaxassislardan, jumladan, huquqshunoslardan eng koʻp talab etiladigan sifat aynan kommunikativlik (oʻzbekchada “kirishimlilik” desak, toʻgʻri boʻlar!) ekanini nimalar bilan izohlagan boʻlardingiz?

1)Amaliy misol- Muloqotga ochiq odamni bo'shashgan holatda, tabassum va yaxshi kayfiyat bilan tanib olish mumkin. Aytgancha, tabassum odamlarga ta'sir qilishning eng zo'r usulidir. Sizda tabassum qilish eng yaxshisidir yaxshi kayfiyat. Agar tushuntirishga harakat qilsangiz oddiy til, samimiylik va tabiiylik - bu boshqalar osonlik bilan tushadigan konfetdir. Yaxshi aqlli hazil deyarli har qanday vaziyatga mos keladi. Lekin hech kim tajovuzkorlikni va tarjima qilib bo'lmaydigan folklorni yoqtirmaydi. Suhbatni iltifot bilan boshlang (ha, o'g'il bolalar ham mamnun), faktni ayting (keksa odamlar bu usuldan foydalanishni yaxshi ko'radilar), maslahat yoki yordam so'rang. Axir, biz ijtimoiy mavjudotlarmiz va tajribali odamlarga maslahat berishni yaxshi ko'ramiz. Shunday qilib, siz suhbatdoshga o'zini muhim va foydali his qilishiga imkon berasiz. Notanishlar bilan suhbatni boshlash uchun mavzular

Ustoz shaxslararo muloqot- Deyl Karnegi aytganidek, har bir inson, birinchi navbatda, o'zi haqida, o'z muammolari va boshqalarning ko'ziga qanday ko'rinishi haqida o'ylaydi. Dono maslahatlardan foydalaning va suhbatdoshingiz haqida gapiring. Manikyur ustalari va sartaroshlar eng yaxshi suhbatdoshlar ekanligini payqadingizmi, bilmayman. Nega? Chunki ular siz haqingizda gapirishadi va tinglashni bilishadi. Ehtiyotkorlik bilan tinglashni biling, shunda siz o'zingiz muloqotda qanday yoqimli bo'lishingizni sezmaysiz. Suhbatning tashabbuskori ekanligingizni unutmang. Shunday ekan, tashabbus sizning qo'lingizda. Notanish odam bilan yoqimli suhbat qurishingiz mumkin bo'lgan ko'plab mavzular mavjud: ish, dam olish, oila, atrofingizda sodir bo'layotgan voqealar. Oddiy qilib aytganda, odamga uni qiziqtirgan narsani bering.

2) qusur so’zi nuqson degan manoni anglatadi. . Suhbat tayyorlanmasdan o'tingi shga qabul qiluvchining siz bilan uchrashishi va siz ushbu lavozimga munosib nomzod ekanligingiz haqida o'ylashi uchun sizda faqat bitta imkoniyat bo'ladi. Endi ushbu maqolani o'qidingiz va vakolatli intervyu nima ekanligini bilasiz, Bilishingiz kerakki, intervyuga ozmi-ko'pmi tayyorgarlik ko'rishingiz kerak.Shubhasiz, siz suhbatdoshingiz sizdan nima so'rashini bilmayapsiz, ammo lavozim talablari qanday ekanligi haqida tasavvurga ega bo'lishingiz mumkin. Agar ish resepsiyonistga tegishli bo'lsa, ular sizdan muloqot qobiliyatlari, jamoaviy ish, bu lavozimga intilishingiz va hokazo kabi bir qator ko'nikmalarni so'rashlari aniq. Ishga qanday talablar qo'yilishini bilib olish, voqea sodir bo'lishi mumkin bo'lgan stsenariylarni yoki ishga yollovchining sizga berishi mumkin bo'lgan savollarni o'ylab ko'rishingizga yordam beradi. Bu global g'oyaga ega bo'lish haqida.Xuddi shunday, kompaniyaning tashkilotini va tafsilotlarini bilishingiz ham muhimdir, bu sizning ular bilan ishlashga qiziqishingizni ko'rsatmoqda. Tayyorgarliksiz ketishda xato qilmang.2. Ma'lumotingiz yoki tajribangiz haqida yolg'on gapirish Ish bilan suhbatda yolg'on gapirish yaxshi variant emas. Shunday qilib, yolg'on sizning nomzodingizda zaif tomonga aylanmasligiga ishonch hosil qiling. Bu sizni to'g'ridan-to'g'ri diskvalifikatsiya qiladigan nuqsonlardan biridir. Bu sizning CV-da yotmaslikni ham o'z ichiga oladi, chunki agar siz intervyu o'rtasida qolib ketsangiz, bu juda noqulay vaziyat bo'lishi mumkin. 3. Avvalgi kompaniyalar va rahbarlar haqida yomon gapiringSuhbatdosh sizning eski kompaniyada bo'lmasligingiz sababini bilishni istashi juda tez-tez uchraydi, chunki u sizning ahvolingiz haqida ma'lumot berishi mumkin. Ushbu savolni o'zingizning eski kompaniyangizga nisbatan g'azablanishni yuzaga keltiradigan imkoniyat sifatida qabul qilmang. yoki sobiq xo'jayinlaringiz tomon. Yaxshisi, og'zingizga yaxshi ta'mni tashlab, ular haqida yomon gapirmang.4. KechikishAgar sizni ish uchun arizadan avtomatik ravishda olib tashlaydigan narsa bo'lsa, kechikish kerak. Agar siz bunday muhim uchrashuvga o'z vaqtida bora olmasangiz, buni har kuni biron bir ishda qanday bajarasiz? Agar siz yaxshi taassurot qoldirishni istasangiz, o'z vaqtida bo'lishga harakat qiling.5. Noto'g'ri kiyinishIdeal - sizdan intervyu oladigan kompaniya qanday ekanligini va pozitsiya nimani talab qilishini tekshirish. Masalan, siz ijodiy ishlarga intilayotgan bo'lsangiz, galstuk taqishingizga hojat qolmasligi mumkin. Ammo, agar siz jiddiy kompaniyada ishlashni tanlasangiz, shubhasiz siz rasmiy kiyinishingiz kerak. Agar siz qanday kiyinishingizga to'liq ishonchingiz komil bo'lmasa, rasmiy ravishda kiyinishni tanlaganingiz ma'qul, lekin shart emas kostyum va galstuk bilan.6. Ishonchsizlikni ko'rsating Umuman olganda, kompaniyalar o'zlariga ishongan va tashkilotga o'z hissasini qo'shadigan, tashabbuskor va o'z vazifalarini muvaffaqiyatli bajarish uchun etarlicha kuch sarflaydigan odamlarni xohlashadi. Suhbat davomida o'zingizni ishonchli his qilishingiz muhim va kompaniyaga qancha hissa qo'shishingiz mumkinligini bildiring. Agar o'zingizga bo'lgan ishonchni oshirish uchun sizga bir nechta maslahat kerak bo'lsa, shunchaki bizning maqolamizni o'qishingiz kerak: "O'zingizga bo'lgan ishonchni 6 bosqichda qanday oshirish kerak".

3) . Suhbatdoshingizning ismini aytib murojaat qiling Psixologlarning fikricha, suhbatdoshingiz har ismini eshitganida suhbatga diqqat bilan yondashib sizni yaxshiroq tinglaydi. Siz qarshingizdagi inson va muhokama qilinayotgan mavzuga befarq emasligingiz bilinadi. 2. Suhbatdoshingiz bilan avvalroq gaplashgan mavzuni ko‘taring Bu orqali siz qarshingizdagi insonning fikrlari, qarashlarini hurmat qilishingizni bildirib, yaxshi taassurot qoldirasiz. Bu esa munosabatlarning uzoq borishini ta’minlaydi. 3. Suhbat davomida uchinchi bir shaxs haqida g‘iybat qilmang Suhbatdoshingiz, u menga boshqani gapirdimi, demak men haqimda ham boshqalarga shunday gaplarni aytadi degan xayolga boradi. Bu esa o‘rtangizda ishonch tug‘ilmasdan so‘nishiga olib keladi 4. Samimiy va ochiq bo‘ling Ochiq yuzli, tabassum qilishni kanda qilmaydigan inson bilan hamma ham muloqot qilishni istaydi, aksincha bo‘lsa yaqin odamlar ham o‘zini uzoq tutishga harakat qiladi. 5. O‘z qarashlariga ega shaxs sifatida qiziqarli bo‘ling Qarshingizdagi inson rahbar yoki sizdan katta lavozimda ishlagani uchungina nohaq bo‘lsa ham to‘g‘ri deb turmang. Madaniyatni saqlagan holda haqiqatni suhbatdoshingiz kim bo‘lishidan qat’i nazar muammolarni aytishdan cho‘chimang, u yoki bu mavzu yuzasidan fikr va taklif bildiring. 6. Ovozingizni balandlatmang O‘zingizni sokin tutib, ovozingizni ko‘​tarmasdan fikr bildiring. Har qanday vaziyatda ham o‘zingizni nazorat qiling. 7. Tinglashni o‘rganing Sizni kimdir eshitishi, fikringizni inobatga olishini istasangiz, avvalo boshqalarni tinglash va ularga quloq solishni o‘rganing. 8. O‘ziga xos bo‘lingAniq kimdandir andoza olmang, tavsiyalarga amal qiling. Ko‘chirish, birovlarga taqlid sizni o‘zligingizdan uzoqlashtiradi. Boringizcha bo‘ling, lekin boshqalar fikrini ham hurmat qilishga odatlaning.
4) o’z-o’zini tаhlil etish o’z-o’zini аnglаshdаn аvvаl kеlib, аynаn uning аsоsidа shахsning o’zi hаqidаgi tаsаvvurlаri umumlаshgаn ko’rinishgа o’tаdi. O’z-o’zini аnglаsh nаtijаsidа shахsdа o’zining kimligini аnglаsh, o’zining jаmiyatdаgi o’rnini tushunib еtish, bоshqаlаrning ko’z o’ngidа kim sifаtidа gаvdаlаnishini his etish kаbilаr shаkllаnаdi. O’z-o’zini аnglаsh o’z-o’zigа munоsаbаt sifаtidа shаkllаnuvchi hissiy vа mаntiqiy jihаtlаrni o’zidа аks ettirаdi. Mа’lumki, o’z-o’zini аnglаsh usullаri hаm mаntiqiy, hаm emоtsiоnаl dаrаjаdа o’z-o’zini tаhlil etish nаtijаsidа оlingаn ахbоrоtlаrni аniqlаshtirish vа umumlаshtirishni tаlаb etаdi. Хulоsа qilib аytgаndа, o’z-o’zini tаhlil etish vа o’z-o’zini аnglаsh pеdаgоgdа o’zi vа bоshqаlаrning u hаqidаgi tаsаvvuri sifаtidаgi kаsbiy “Mеn qiyofаsi”ning shаkllаnishigа оlib kеlаdi. Ta’lim va tarbiya jarayonida o‘qituvchi tomonidan pedagogik ta’sir ko‘rsatishning asosiy metodlariga quyidagilar kiradi: talab, istiqbol, rag‘batlantirish va jazo­lash, jamoatchilik fikri. Talab – ta’lim va tarbiya jarayonida o‘qituvchining tarbiya­lanuv­chi­ga nisbatan shaxsiy munosabatlarida namoyon bo‘ladi. O‘quvchining u yoki bu xatti-harakati o‘qituvchi nazoratida bo‘lib, ijobiy jihatlari rag‘­bat­lantirib boriladi yoki aksincha nojo‘ya xatti-harakati to‘xtatib qo‘­yi­ladi. Istiqbol – ta’sirchan pedagogik usul bo‘lib, o‘quvchilarda mustaqil fikr yuritishni, ma’lum bir maqsadga, orzuga erkin intilish hissini tako­millashtiradi. Bu maqsadlar ularning shaxsiy intilishlarida, qiziqish va muddaolarida namoyon bo‘ladi. Ushbu usul maktab o‘quvchilarini shaxs sifatida eng muhim insoniy fazilatlaridan biri bo‘lgan maqsadga intiluv­chanlikni rivojlantiradi. Rag‘batlantirish va jazolash – tarbiyaviy ta’sirning eng an’anaviy usuli bo‘lib, o‘quvchilar xulq-atvoriga ijobiy ta’sir etishdan iborat. Yaxshi xulq, foydali mehnat va xatti-harakat, axloqiy hislat, topshi­riqlarning so‘zsiz bajarilishi uchun o‘quvchi rag‘batlantiriladi. Nomaq­bul xatti-harakat, tartibbuzarlik, o‘z burchini bajarmaslik jazolash orqali bartaraf etiladi. Ushbu usul axloqiy ta’sir ko‘rsatishni ta’minlaydi, uni qo‘llash jarayonida o‘qituvchidan nihoyatda ehtiyotkorlik, sezgirlik va hushyorlik talab etiladi. Jamoatchilik fikri – tarbiyaviy ta’sir ko‘rsatishning eng muhim usuli bo‘lib, o‘quvchilarning ijtimoiy foydali faoliyatini bajarilish natija­lariga qarab muntazam rag‘batlantirib borishda namoyon bo‘ladi. Jamo­aning tarbiyaviy vazifalarini ma’lum bir yo‘nalishda amalga oshirilishini ta’minlaydi, o‘quvchilarning bir-birlariga do‘stona munosabatini shakl­lantiradi. Muloqotning ijtimoiy-psixologik nazariyasi va pedagogik tajribalarini o‘rganish pedagogik ta’sir etishda ikki metod: ishontirish va uqtirishdan keng foydalanish lozimligini ko’rsatadi. Ishontirish - o‘quvchilarga xatti-harakatlarning to‘g`riligi va zarurligini, shuningdek, ayrim xulq-atvorlarning noto‘g`riligini tushuntirish va isbotlashdir. Ishontirish jarayonida o‘quvchilarda yangi bilim, ko‘nikma, malaka hamda axloqiy sifatlar shakllantiriladi. Bular esa o‘quvchilar va ularning atrofidagilar uchun me’yor (mezon) bo‘lib xizmat qiladi.