3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

1-jadval 
Turli mamlakatlarda don va vino ishlab chiqarish xarajatlari 
 
Mamlakat 
50 kg don ishlab chiqarish 
xarajatlari,
kishi-kun 
100 l vino ishlab chiqarish 
xarajatlari, kishi-kun 
Buyuk Britaniya 
100 
120 
Portugaliya 
90 
80 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

226 
Jadvaldan ko’rinadiki, agar mutlaq xarajatlar e’tiborga olinsa, ular har 
ikkala mahsulot bo’yicha ham Portugaliyada past bo’lib, uning Buyuk Britaniya 
bilan savdo aloqalarini o’rnatish uchun h
е
ch qanday ehtiyoj yo’q. Biroq, qiyosiy 
xarajatlar ushbu fikr-mulohazalarni o’zgartirib yuboradi. Buning uchun har 
ikkala mahsulot bo’yicha mamlakatlarning qiyosiy xarajatlarini hisoblab 
chiqamiz: 
1. Don bo’yicha qiyosiy xarajatlar: 
a) Buyuk Britaniyada
6
,
1
3
5
100
120
:
50
100
=
=
. 
b) Portugaliyada 
25
,
2
4
9
100
80
:
50
90
=
=
.
2. Vino bo’yicha qiyosiy xarajatlar: 
a) Buyuk Britaniyada
6
,
0
5
3
50
100
:
100
120
=
=
. 
b) Portugaliyada 
4
,
0
9
4
50
90
:
100
80
=
=
.
Hisob-kitoblar shuni ko’rsatadiki, don bo’yicha qiyosiy xarajatlar 
koeffitsi
е
nti Portugaliyaga (2,25) nisbatan Buyuk Britaniyada (1,6) pastligi 
sababli, donni Buyuk Britaniya ishlab chiqarishi va eksport qilishi lozim. Vino 
bo’yicha qiyosiy xarajatlar koeffitsi
е
nti Buyuk Britaniyaga (0,6) nisbatan 
Portugaliyada (0,4) pastligi sababli, vinoni Portugaliyada ishlab chiqarishi va 
eksport qilish maqsadga muvofiqdir. Bunday tartibdagi xalqaro savdoda ishtirok 
etish har ikkala mamlakat uchun ham manfaatli hisoblanadi.
Iqtisodiy nazariyada xalqaro ixtisoslashuvning ustunliklarini asoslash 
Rikardoning klassik sxemasi bilan cheklanmagan. XX asrda xalqaro 
ixtisoslashuvning qonuniyatlarini ko‘plab iqtisodchilar: jumladan, E.Xeksher, 
B.Olin, P.Samuelson, J.Keyns, V. Leontev, G.Xaberler va boshqalar tomonidan 
tadqiq qilindi. Jumladan, iqtisodiy adabiyotlarda