3. Ишлаб чиқаришни ташкил этишнинг асосий шакллари. Ишлаб чиқариш кучларини жойлаштиришнинг асосий омиллари

Ишлаб чикаришни жойлаштиришнинг асосий тамойиллари куйидагилардан иборат

А.Лёшнинг абстракт моделда жойлаштириш моделини аниклаш жиҳатлари¹⁰


Минтақавий иқтисодиётда жойлаштириш муаммоларни ўрганишда учта муҳим жиҳат ҳисобга олиниши зарур:¹¹

Ишлаб чиқаришни ҳудудий ташкил этиш жойлаштиришнинг мукаммал шакли ҳисобланиб, унинг асосида бошқарув, назорат ва мониторинг ётади. Ишлаб чиқаришни ҳудудий ташкил этиш белгилаб олинган мақсад доирасида, тартиб асосида, ҳудудий омиллар ва қонуниятлар, мавжуд меъёрий нормативларни ҳисобга олган ҳолда амалга оширилади.

Ишлаб чикариш объектини худудда ташкил этишда хисобга олиш лозим булган мезонлар


Минтақада муайян ишлаб чиқаришни жойлаштириш ва ривожлантиришда асосий омилларни аниқлаш ва баҳолаш долзарб аҳамиятга эга. Ишлаб чиқаришнинг ривожланиши билан ҳудудий омиллар (ресурс, шароит)нинг мутаносиблигини таъминлаш, минтақалар табиий-иқтисодий салоҳиятидан оқилона фойдаланиш, экологик муҳитнинг мувозанатлашувида муҳим аҳамият касб этади.
Ишлаб чикаришни жойлаштиришнинг умумий қонуниятлари тоифасига қуйидагилар киритилади.

Ишлаб чиқаришни жойлаштиришнинг назарий ёндашувлари дастлаб ХИХ асрларнинг 20-30 йилларида Германияда ривожланди.

Ишлаб чиқаришни жо йлаштиришнинг назариётчилари


Назорат саволлар

1. 
   Ф.Перрунинг «Ўсиш қутблари ва ривожланиш марказлари назарияси»нинг моҳиятини тушунтириб беринг.
   
2. 
   Ишлаб чиқариш кучларини жойлаштиришнинг қандай асосий қонуниятлари мавжуд?
   
3. 
   Ишлаб чиқариш кучларини жойлаштиришнинг муҳим тамойилларидан қайсиларини биласиз?
   
4. 
   Ишлаб чиқарувчи кучларни жойлаштиришда қандай омиллар ҳисобга олинади?
   
5. 
   Ишлаб чиқариш кучларини оқилона ва самарали жойлаштириш деганда нимани тушунасиз?
   
6. 
   Ҳудудлар ўртасидаги меҳнат тақсимоти нима?
   
7. 
   Халқаро меҳнат тақсимоти доирасида ишлаб чиқарувчи кучларни жойлаштириш қандай амалга оширилади?
   
8. 
   Ишлаб чиқариш локализатсияси нима?