Qorparcha
Oydinniso
(Ertak)
1
Qorparcha yoz faslini ko‘rishni orzu qilardi.
U avvallari dunyoda yoz degan fasl borligini
bilmasdi. Har qishda o‘ynab-kulib, yayrab-sakrab
yog‘ardi. Har bahorda bug‘lanib, osmonga qaytar,
ba’zan havo sovuq kelsa, kuzni ham ko‘-
rib qolardi.
Bir qish u o‘ynab tushib, daraxt shoxiga qo‘n-
di. Sovqotib turgan daraxtga uning tashrifi yoq-
madi, qovog‘ini uydi. Qorparcha hayron bo‘ldi:
– Nega xafa bo‘lasan? Axir seni bezatish
uchun keldim-ku! Qara, qanday chiroyli bo‘lib
qolding!
– Shuyam chiroy bo‘ptimi? – tumtaydi da-
raxt. – Sovuqdan hamma yog‘im uvushib ket-
yapti. Sen meni yozda ko‘rganingda!..
– Yoz deganing nima u? – qiziqdi Qor-
parcha.
– Yoz – bu... nur fasli. Ona yer quyosh nu-
riga cho‘miladi. Gullar ochiladi, rang-barang
kapalaklar ularga qo‘nib o‘ynaydi. Laylaklar ja-
nubdan qaytib, shoxlarimga in quradi. Tuxu-
midan palaponlar chiqadi. Eh, ularni bir ko‘rga-
ningda!
http://eduportal.uz
90
Qorparcha o‘sha yili yerda qolib, yozni
ko‘rmoqchi edi. Biroq u quyosh chiqishi bilan
erib, bug‘lanib ketdi. Ko‘z ochib-yumguncha
o‘zini osmonda ko‘rdi.
U endi avvalgi Qorparcha emasdi. Qalbini
yozni ko‘rish istagi qamrab olgandi. Har za-
monda osmondan yerga mo‘ralar, hech nima
ko‘ra olmay xunob bo‘lardi.
– Meni kapalakka aylantirib qo‘ying! – deb
so‘radi u ona Bulutdan.
– Nima uchun? – hayron bo‘ldi ona Bulut.
– Kapalaklar yozda yashar emish. Men
yozni ko‘rmoqchiman.
– Lekin...
– Iltimos, kapalakka aylantirib qo‘ying!
Yana qish keldi. Ona Bulut Qorparchani
kapalakka aylantirib, zaminga uchirib yubordi.
http://eduportal.uz
91
1. Qorparcha nega yoz faslini ko‘rishni orzu
qildi?
2. Hikoyani rollarga bo‘lib o‘qing.
2
– Kapalak qor yog‘yapti, kapalak qor! –
suyunib ko‘chaga otildi bolakaylar.
Qorparcha qanotlarini qoqib, havoda raqsga
tushdi. Horigach, tanish daraxt shoxiga qo‘nib:
– Hooy, salom! Ko‘rdingmi, men kapalakka
aylanib keldim! Sen bilan birga yozni ko‘r-
moqchiman, – dedi u daraxtga.
Daraxt kulimsiradi:
– Sen kapalak emas, kapalak qorsan. Qu-
yosh chiqsa, erib ketasan.
– Hecham-da, – qaysarlik qildi Qorparcha, –
men kapalakman!
Daraxt haq edi. Qorparcha yana havo isishi
bilan erib, bug‘lanib ketdi. Biroq orzu qilishdan
to‘xtamadi. Endi u ona Bulutdan laylakka ay-
lantirib qo‘yishini so‘radi. Laylaklar ham yozda
yashaydi. Daraxtning aytishicha, ular kattagina
qush ekan. Ehtimol, laylakka aylansa, erib
ketmas...
U qanotlarini laylakcha qoqib zaminga uchdi.
Bolalar uni ko‘rib, qo‘shiq kuylay boshlashdi.
Laylak qor-u laylak qor,
Laylak qorga men xumor.
http://eduportal.uz
92
– Sen hech yozni ko‘rgan qor haqida
eshitganmisan? – so‘radi Qorparcha tanish
daraxtdan.
– Eshitganman. Ular tog‘ cho‘qqilarida yashar
emish. Ko‘pchiligi yozga kelib qurtlab ketar
ekan.
Qorparchaning yuzi burishdi. Yo‘q, u qurtlashni
xohlamaydi. Yozni bir ko‘rsa bas, keyin erib
ketsa ham mayli.
Bu safar ham Qorparchamiz bahor kelishi
bilan osmonga qaytdi. U dili xufton bo‘lib, ya-
na ona Bulutga yuzlandi.
– Shunday qilamanki, bu gal yozni ko‘rib
qaytasan! – so‘z berdi ona Bulut.
U so‘zining ustidan chiqdi. Qorparcha endi
uchib tushib, ochilib turgan bir kaftga qo‘ndi.
Bu – qaynoq yurakli shoir bolaning kafti
edi. Qorparcha erib, uning vujudiga singib ket-
di. Bu vujudda to‘rt fasl birday yashardi.
Qorparcha orzu qilganiday, to‘rt fasl go‘zalligidan
bahramand bo‘ldi. So‘ng shoirning ko‘zlaridan
quvonch yoshi bo‘lib sizib chiqdi-da, osmonga
bug‘lanib ketdi...
1. Qorparchaning orzusi qanday amalga oshdi?
2. Hikoyaning oxirgi jumlasini o‘qing. O‘z
fikringizni bildiring.
http://eduportal.uz
93
Download Do'stlaringiz bilan baham: |