2-sinf o`qish kitobi vatan

AMIR TEMUR HAQIDA HIKOYA
Bo‘riboy Ahmedov
Temurbek ziyrak, hamma narsani bilishga intiluvchan bo‘lib o‘sdi. To‘rt yoshga to‘lganida, otasi uni qishloq maktabiga olib borib, Ibodulla domlaning qo‘liga topshirdi.
Tarag‘ay Bahodir qo‘l qovushtirib: – Bolamning savodini chiqarib ber sangiz, – dedi. Ibodulla domla bu soddadil va xushfe’l odamni juda yaxshi bilardi. Shuning uchun ham uni ochiq chehra bilan kutib oldi. Qo‘lida gi tugunini olib, bolasini maktabgaqa bul qildi. Tarag‘ay bahodir chiqib ketganidan keyin domla uning o‘g‘lini oldingi qatorga o‘tqizdi. Keyin unga murojaat qildi:
–Qani, o‘g‘lon, tur o‘rningdan. Isming ne? Yangi talaba dast o‘rnidan turdi va: “Temur”, – deb javob berdi. – Barakallo, Temurbek, maktabimizga kelib yaxshi ish qilibsan. Yaxshi o‘qisang, mulloyi zabardast bo‘lursan. Sho‘xlik qilib, kamhafsala bo‘lsang, o‘zingdan ko‘r. Temurbek boshini quyi solganicha qo‘l qovushtirib, indamay turardi. Temurbek to‘rt yil Ibodulla domlaning qo‘lida o‘qidi. Savodi chiqqanidan keyin Tarag‘ay bahodir o‘g‘lini Shahrisabzdagi mad rasaga berdi. u maktabdagi singari madrasa da ham yaxshi o‘qidi. Mamlakatni boshqarish ilmini esa otasidan o‘rgandi. Buni otasi kechqurunlari turmush tashvishlaridan xoli bo‘lgan paytlarida o‘rgatdi. Temurbek ustozi va otasining pand-nasihatlarini butun vujudi bilan tinglardi. Keyin bularga bir umr rioya qildi. (87-bet)
NON – ULUG‘ NE’MAT
(Rivoyat)
Mirzo ulug‘bek mulozimlari bilan ketayotganida, yo‘l yoqasida yotgan bir burda nonni ko‘rib qolibdi. Darrov otdan tushib, uni qo‘yniga solibdi. Mulozimlaridan biri: – Sultonim, nega bizga buyurmay, o‘zi ngiz otdan tushdingiz? – deb so‘raganida, shunday javob beribdi:
– Nonni birinchi bo‘lib men ko‘rdim. Shun day ekan, uni yerdan olish ni boshqa birovga buyurish mening nonga nisbatan hurmatsizligim bo‘lur edi. Nonning ulug‘ligi oldi da mening podsholigim nima bo‘libdi?!(92-bet)
KICHKINA ALISHER
Zamira Ibrohimova
Alisher Navoiy bolalik paytlaridayoq juda ziyrak, aqlli, odobli bola bo‘lgan ekan. uch yoshidan boshlab she’r, musiqa eshitishni nihoyatda yaxshi ko‘rar ekan. u juda tiyrak bo‘lganligi uchun otasi uni to‘rt yoshida maktabga beribdi. Kichkina bo‘lishiga qaramay, juda ham yaxshi o‘qibdi. Biroq Alisherning Hirotda o‘qishi uzoqqa cho‘zilmabdi. urush, janjallar-u to‘polonlar sabab ko‘pgina oilalar qatori Alisherlarning oilasi ham ko‘chib ketishga majbur bo‘ lishibdi. U paytlarda odamlar uzoq joylarga boradigan bo‘lishsa, tuyalarda, ot-aravalarda ketishgan. Yo‘l uzoq, havo issiq bo‘lgani uchun ular kunduzi dam olib, kechasi yo‘l yurishgan. Bir kuni kechasi Alisher ot ustida ketayotganida charchab, uxlab qolibdi. u otdan yumshoqqina qum ustiga sirg‘alib tushib ketibdi va uxlayveribdi. Karvondagilar buni bilishmay, ketishaveribdi.
Ertalab, quyosh chiqqanda Alisher uyqudan uyg‘onibdi. Atrofga qarab qo‘rqib ketibdi, yuragi duk-duk uribdi. Birdan o‘z otini ko‘rib qolibdi. u ketib qolmay, egasi uyg‘onishini kutib turgan ekan. Alisher rosa xursand bo‘lib ketibdi. U darhol otining yoniga borib, uni mehr bilan silab-silab qo‘yibdi. So‘ng sinchkovlik bilan qumlarga qarabdi. Otlarning izini qidiribdi. Otlar izi quyosh chiqadigan tarafga cho‘zilib ketgan ekan. Ali sher ham otiga minib, ana shu izlar bo‘ylab yo‘lga tushibdi va omon-eson ota-onasining yoniga yetib boribdi.