2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

240 
 
mehnat muhofazasi bo‘yicha muhandis o‘tkazadi va undan o‘tganlar maxsus instruktaj 
qaydnoma jurnaliga imzo qo‘yadilar);
 
Birlamchi instruktaj 
–
ish o‘rnida beriladigan instruktaj(ishga kirganlar yangi ish 
boshlashdan oldin yoki boshqa ishga o‘tganda, ish sharoitlari hamda ishlab chiqarishdagi 
texnologiya o‘zgarganda xavfsiz ishlashni ta’minlash yo‘nalishida sex boshlig‘i, usta yoki 
uchastka rahbari tomonidan o‘tkaziladi); 
Takroriy instruktaj 
-
o‘rtacha har olti oyda bir marta o‘tkaziladigan instruktaj(Takroriy 
instruktajning asosiy maqsadi ishchining xotirasida mehnat muhofazasi qoidalarini esga 
tushirishdan iborat. Bunda biror qoidabuzarlik natijasida kelib chiqqan baxtsiz hodisalarni 
tahlil qilish mumkin, chunki baxtsiz hodisaning qanday xatolikka yo‘l qo‘yilishi natijasida 
yuzaga kelganligini, buni qanday bartaraf etish mumkinligini tushuntirish ham takroriy 
instruktaj bo‘lib hisoblanadi); 
Rejadan tashqari instruktaj 
–
texnologik jarayonlar o‘zgarganda, mehnat muhofazasi 
qoidalari o‘zgarganda, yangi texnika qo‘llanganda, ishchilarning mehnat xavfsizligi 
talablarini buzgan vaqtlarida (chunki bunday paytda jarohat, avariya, portlash yuzaga kelishi 
mumkin) va shular singari hollarda o‘tkaziladigan instruktaj(Bulardan tashqari mehnat 
xavfsizligiga qo‘shimcha talablar kiritilganda 30 kalendar kundan ortiq tanaffus (dam 
olish)dan so‘ng, boshqa har qanday holdagi ishlar uchun 60 kunlik tanaffusdan so‘ng rejadan 
tashqari ushbu instruktaj o‘tkaziladi); 
Joriy instruktaj 
– 
vazifani bajarishga ruxsatnomani rasmiylashtirilgan ishlab chiqarish 
ishlaridan oldin ishchilar bilan o‘tkaziladigan instruktaj(Bunday instruktajlar bevosita ish 
rahbari tomonidan o‘tkazilib, kirish, takroriy, birlamchi va hok instruktajlar kabi instruktaj 
jurnallarida qayd qilib boriladi);