2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

 

---

115 
 
2. Yurak-o‘pka reanimatsiyasi (qayta jonlantirish) ni o‘tkazish qoidasi. 
Terminal holatlar
. 
Terminal holat – bu hayot bilan o‘lim orasidagi chegaradir. U bir 
necha darajadan iborat: 
1. Predagoniya
2. Agoniya. 
3. O‘lim. 
O‘limning ham bir necha turi mavjud: 
Klinik o‘lim 
Sotsial o‘lim 
Biologik o‘lim 
Klinik o‘limning
asosiy belgilari: 
Yurak urishdan to‘xtagan 
Nafas olish belgilari yo‘q 
Behushlik 
Klinik o‘lim o‘rtacha 4-6 minut davom etadi. Bu vaqt 1-2 minutgacha qisqarishi yoki 
10-15 minutgacha uzayishi mumkin. 
Klinik o‘limning qo‘shimcha belgilari: 
qorachiqning kengayishi 
Teri qoplamalarining oqarishi 
Reflekslarning yo‘qolishi 
Sotsial o‘lim
da bosh miya hujayralari o‘lishi, yurak-o‘pka faoliyati tiklanishi mumkin. 
Biologik o‘lim
– orqaga qaytarib bo‘lmaydigan jarayondir. 
Belgilari: 
Yorug‘likka javob reaksiyasi yo‘q 
Qorachiq torayadi 
Nafas va puls yo‘q 
Murda dog‘lari paydo bo‘ladi 
Jarohatlangan va og‘ir shikastlangan bemorlarni birlamchi ko‘rikdan o‘tkazish uchun 
quyidagilar amalga oshiriladi: 
Д
– jabrlanuvchi va yordamchini zararsizlantirish. 
Bunda voqea sodir bo‘lgan joyning xususiyatlaridan kelib chiqqan holda harakat 
qilinadi. Agar qishning issiq kuni bo‘lsa, jabrlanuvchining nafas yo‘llarini bo‘shatish 
maqsadida yoqasi bo‘shatiladi, ustki qalin kiyimlari yechib tashalnadi.
Р 
– es–hushini tekshirish (peshonaga bir qo‘limizni qo‘yib, 2- nchi qo‘limiz bilan
yelkasiga urib ko‘ramiz va biror narsa so‘raymiz). 
A
– Nafasni tekshirish (ko‘raman, eshitaman, sezaman). 
Bunda ko‘zimiz bilan jabralnuvchining ko‘krak qafasi harakatlanayotganini 
ko‘ramiz. 
Bemorning burniga quloq tutib, nafas shovqinini eshitamiz. 
Qo‘limizni bemorning ko‘krak qafasi ustiga qo‘yib, bemorning nafas olayotgan 
yoki olmayotgani ni sezamiz. Sog‘lom odam 1 daqiqada 16-20 ta nafas oladi. 
B 
– Nafas yo‘llari ochiqligida (qo‘lni bo‘yin orqasidan o‘tkazib, o‘ng qo‘l bilan pastki 
jag‘ yuqoriga va orqaga tortiladi). Og‘izni yot narsalardan tozalab, yoshidan qat’iy nazar 2 
marta sinov nafas beriladi. 

---