2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

 

---

109 
 
12.5-rasm. Toshbaqasimon bog‘lam. 
 
Toshbaqasimon bog‘lam:
2 xil bo‘ladi: qo‘sxiluvchi va tarqaluvchi. (12.5-rasm). Bu 
bog‘lamlar tirsak, tizza va boshqa bo‘g‘imlarni bog‘lash uchunt avsiya etiladi. Tarqaluvchi 
bog‘lamlar quyidagi tarzda qo‘llaniladi. Birinchi aylanishi sirkulyar tarzda bo‘g‘imning 
o‘rtasidan o‘tadi. Ikkinchi aylana birinchi aylananing pastki yarmi yoki uchdan birini 
berkitadi. Uchinchi aylana birinchi aylananing yuqorigi yarmini yoki uchdan ikki qismini 
berkitadi. To‘rtinchi aylana ikkinchini, beshinchi aylana uchinchini takrorlaydi va h.k.
Orqaga qaytadigan bog‘lamlar
- qo‘l yoki oyoq cho‘ltoqlari (amputatsiyadan keyingi 
qolgan joy)ga, boshga va boshqa joylarga qo‘yiladi. 
Bunday bog‘lamlarni qo‘yish texnikasi quyidagicha: 
a) bir necha sirkulyar yo‘llar bilan bint mahkamlanadi; 
b) barmoq bilan ushlab turib, bint bukiladi va uni ko‘ndalang holda boshning 
(cho‘ltoqning) qarama-qarshi tomoniga olib boriladi, keyin sirkulyar aylanalar bilan bintning 
ko‘ndalang tasmasi mahkamlanadi; 
v) yana bint buklanib, u ko‘ndalang yo‘naltiriladi, bunda avvalgi aylananing yarmini 
yoki uchdan ikki qismini yopib o‘tishi kerak. Bu yo‘l ham sirkulyar aylana bilan 
mahkamlanadi. 
Tananing alohida joylariga qo‘yiladigan bog‘lamlar. 
Boshning uncha katta 
bo‘lmagan jarohatlarida leykoplastrli, kollodiyli, kleolli bog‘lamlar qo‘yish mumkin, bunda 
bog‘lam qo‘yiladigan joydagi sochlar yaxsxilab qirib tashlanishi lozim. Shuni qayd qilish 
kerakki, tananing tukli qismlarida yelimli bog‘lamlar yaxshi ushlamaydi. Shuning uchun ham 
bunday joylarda sopqonsimon va ro‘molli bog‘lamlarni ishlatish ma’qulroq. 
Boshga qo‘yiladigan bog‘lamlar
. 
Boshga quyidagi bintli bog‘lamlar qo‘yiladi: qaytar 
bog‘lam, «Gippokrat qalpog‘i», qalpoqchali bog‘lam, bir yoki ikkala ko‘zga qo‘yiladigan 
bog‘lam, «yugan»simon va boshqalar.(10.6-rasm).