2-mavzu. Mahsulot sifatini nazorati qilish tizimi

6.28- rasm. N sektorli rupor va to’lqin uzatkich konus kesimi nurlanish yuzasi S.

Ochiq kesimli va turli konfiguratsiyadagi antennalar hozirda juda keng qo’llanilmoqda. Konusdagi maydon taqsimotini defektlarni aniqlash sifatini baholashda qo’llaniladi.

6.28-rasmda ochiq kesimli to’lqin uzatgichni N – tekislikdagi o’lchamlari va N – sektorli rupor o’lchamlari grafiki ko’rsatilgan.
O’YuCH defektoskoplar uchun antenna tanlashda ko’yidagilarni ko’zda tutish kerak:

1. 
   antennalarni kesim(srez)lari yaqinidagi konus nurlanish yuzasi antenna kesimi yuzasi bilan salkam teng.
   
2. 
   antennalar kesigi va z kattalashgani sayin nurlanish konus yuzasi ham kattalashib boradi.
   

Difraktsion antenna kesim(srez)i yaqinida nurlanish maydoni chegaralangan frontli va bir tekislikdagi to’lqin deb hisoblasa bo’ladi.
Radiotulqinli nazorat texnikasida chiqishida sinfazali maydon qo’llaniladigan ishlatilishi mumkin. Bu tekislovchi (korrektiruyushie) va kollimatsiyalovchi qo’llanishi bilan amalga oshiriladi.

Usul va vositalar klassifikatsiyasi

Dastlabki ma’lumot parametriga ko’ra quyidagi O’YuCH nazorat usullari mavjud:

• 
  amplitudaviy usul,
  
• 
  fazaviy usul,
  
• 
  amplituda – fazaviy usul,
  
• 
  chastota – fazaviy usul,
  
• 
  qutublanish usul,
  
• 
  geometrik usul,
  
• 
  vaqtli usul.
  

Birinchi beshta usul obektni bir yoki bir necha parametrini o’lchashga asoslangan. Ular quyidagilar:
Amplituda (intensivlik), aks etish va o’tish koeffitsienti moduli, faza, amplituda va chastota, qutblanish
Ushbu nazorat usulida ob’ektni ichki holatini, muhitni, elektromagnit to’lqin yoyilish yo’nalishga ta’siri bo’yicha aniqlaydilar ya’ni, geometrik optika usuli qo’llaniladi. Vaqtli usulda to’lqinni ob’ektdan o’tishga asoslangan. Nurlanish manbalari passiv va aktiv bo’ladi. O’YuCH diapazondagi aktiv manbalari 1 Vt gacha quvvatli bo’ladi.
Datchiklarni nazorat ob’ektiga nisbatan joylashishiga qarab uchta asosiy usul mavjud: bir tomonli joylashish, ikki tomonli va optik nurlarni bir- biriga to’g’ri burchak ostida joylashishi. (yoyilgan nurlanish parametrlarini fiksatsiya usuli). Rezonans O’YuCH usullari rezonans effekt turi bo’yicha bo’linadilar (elektron, paramagnit, yaderli magnit, ferromagnit va boshqalar.)