2-mavzu. Mahsulot sifatini nazorati qilish tizimi

O’ta yuqori chastotali to’lqinlari qabul qilgichlari

O’.Yu.CH. to’lqinlarini qabul qilish uchun asosan termoelektrik indikator (termojuftlikar, termistorlar, bolometrlar) va to’g’rilovchi qurilmalar (kristalli detktorlar) qo’llanilishi mumkin. Ularni ko’pchiligi ancha sezgir va 10^-12 Vt quvvatni sezadilar.
Termoelektrik asboblar absolyut o’lchashlarda qo’llaniladi.
Ular nisbatan past sezgirlikka ega bo’lishiga qaramay, aniqligi muhim bo’lgan o’lchashlarda qulaydirlar.
To’g’rilashning elektrik usullari O’.Yu.CH. signallarini doimiy tokka yoki past chastotali tokka o’zgartirish imkonini beradi. Nochiziqli elementlar sifatida detektorlar yoki o’zgartirgichlar qo’llaniladi. Soddaligi, yuqori sezgirligi natijasida detektor qurilmalar eng ko’p tarqalgan indikatorlar hisoblanadi. Xarakteristikani nochiziqligi kristallik detektorlarni, kichik signallarni detektorlash va shuningdek chastota o’gartirgichlari sfatida qo’llash imkonini beradi. Agar detektor chastota o’zgartirgichi sifatida qo’llanilsa unga o’zgaruvchi signal bilan birgalikda geterodin kuchlanish beriladi va chiqishda bieniy signali ajraladi. Kuchsiz signallarni detektorlashda detektor zanjirida to’g’rilangan tok paydo bo’ladi. Diod xarakteristikalari 3-jadvalda keltirilgan.
Manba energiyasini nurlanish qabul qilgichiga uzatish uchun to’lqin tashuvchi tarmoqlar va shuningdek bo’sh fazo qo’llaniladi.
Elektromagnit to’lqin tarqaluvchi to’lqin tashuvchi o’zidan to’g’ri burchakli yoki yumaloqsimon metal nayni aks ettiradi. (6.24- rasm)



6.24-rasm. To’lqin tashuvchi turlari : a) aylanali ; b) to’g’riburchakli.

To’lqin tashuvchilar, chiziqli o’lchashlar, to’lqinni kritik uzunligi λ_kr (bundan uzunlarda to’lqin tashuvchida to’lqin tarqalmaydi) bilan xarakterlanadi. To’lqin tashuvchida yoyiluvchi to’lqin tebranishlar turi bilan aniqlanadi va m,n indekslari Bilan belgilanadi (E _mn yoki TM _mn va N _mn yoki T _mn ), bular to’lqin tashuvchi keng (m) va tor (n) devorlari bo’ylab Ye va N kuchlanishlarni to’lqinsimon o’zgarishlari soniga mos keladi. 6.24- rasmda TE₀₁, TM₁₁ va TE₁₁ turdagi tebranishlar uchun to’g’ri burchakli to’lqin tashuvchida elektrik va magnit maydon konfiguratsiyalari keltirilgan.

Ideal sharoitlarda to’lqin tashuvchida yuguruvchi to’lqin rejimi o’rnatiladi, u elektr maydon kuchlanganligini qandaydir o’lchovligini to’lqin tashuvchi bo’ylab siljitsak indikatorli asbob uni joylashishidan qati nazar bir xil qiymatni ko’rsatishi bilan xarakterlanadi.