2-Мавзу. Жисмоний тайёргарлик мазмуни ва моҳияти жисмоний сифатлар қандай хусусият хисобланади

Қуролсиз бажариладиган амаллар:
бармоқ ниқташ (36- «а» расм). Бундай зарба, одатда, рақиб кўзи ёки кекирдагига қарата берилади. Бунинг учун зарба берадиган қўл бармоқлари тўлиқ ёзилмай, суяк бўғинлари бир оз букилиб, бармоқ учлари бир чизиққа тизилади. Бармоқ билан туртки бериш амали қўл панжаси ва билаги худди мушт билан тўғри йўналишда зарба берилгани каби ичкарига бурилган (кафт пастга қаратилган) тарзда ҳам, бурилмаган (кафт тепага қаратилган) тарзда ҳам бажарилиши мумкин;
кафт асоси билан зарба бериш (36- «б» расм). Бундай зарба худди мушт билан тўғри йўналишда зарба берилгани каби берилади, фақат бунда панжа мушт қилиб тугилмай, ярим букилган бармоқлар кафт асосини очиқ қолдирган ҳолатда бир оз ортга тортилади. Ушбу зарба пастдан рақиб ияги ёки қаншарига қарата қаттиқ берилади. Кафт зарба берилаётган нуқта билан тўқнаш келаётганида қўл бармоқларига зўр берилади. Шундай қилинса, зарба кучи бир нуқтага жамланишига омил бўлади;
кафт қирраси билан зарба бериш (36- «в» расм). Бундай зарба қўл ёнга бир оз юқорига ёнга кўтарилиб, кескин силтанган тарзда берилади;
тирсак билан зарба бериш (36- «г» расм). Бундай зарба ўнгдан чапга (чапдан ўнгга) ёки пастдан тепага бир қадам олдинга ташланиб ёки оёқларни ҳаракатсиз қолдириб берилади.


36- расм. Қуролсиз бериладиган зарбалар


Қўл билан юқоридан берилаётган зарбани қайтариш усуллари (37- расм):
юқоридан берилаётган зарбани билак воситасида қайтариш (37- «а» расм). Бир қадам олдинга ташлаш баробарида, қўл юқорига, ярим доира йўналишида қисқа ҳаракат бажарган тарзда кўтарилади ва бармоқлари зарба берилаётган томон қаратилиб, мушт қилиб тугилган қўл билаги билан рақиб зарбаси қайтарилади. Бунда, билак юз соҳасининг олд томонида, таянч майдонига нисбатан 30-40^О бурчак ҳосил қилган ҳолатни эгаллаши лозим;


37- расм. Қўл билан берилаётган зарбани қайтариш


юқоридан берилаётган зарбани ўзаро қовуштирилган билаклар воситасида қайтариш (37- «б» расм). Бир қадам олдинга ташлаш баробарида, ўзаро қовуштирилган билаклар юз соҳасининг олд томонига кўтарилиб, рақиб зарбаси қайтарилади. Бунда, мушт қилиб тугилган панжа бармоқлари зарба берилаётган томон қаратилади;