|
Amerikalik biznesmenlar
Amerikalik tadbirkorlarning asosiy maqsadi har bir tadbirning ma’lum bir miqdorda foyda keltirishiga qaratilgan. Ya’ni, bekorga mehnat va vaqt sarfiga yo’l qo’yilmaydi, so’z berildimi, uni bajarish shartdir, har qanday ishni yaxshi va har tomonlama puxta o’ylab amalga oshiriladi, chuqur tahlil, mas’uliyatlarning aniq bo’linishi, bajaruvchanlik madaniyatiga katta ahamiyat beriladi, ishni ertaga bugundan ko’ra yaxshiroq bajarishga intilish, mayda-chuyda detallarga ham katta e’tibor berish, kadrlarning va ishlab chiqarishning mutaHasislashuviga diqqatni qaratish, aniqlik va shaffoflik hamda konstruktivizmga intilish ularning ishuslubidir.
Ular bilan ishlash uchun Amerikaliklarning o’zaro aloqalariga e’tibor bering. Ular yaxshi iqtisodiy ma’lumot olganliklari uchun o’zlarini har qanday davlat iqtisodiyotini va biznesini juda yaxshi biladilar deb hisoblaydilar. Kontraktlar tuzayotganda ular bu bilan bog’liq hamma mayda-chuyda narsalarni Sizga aytmaydilar, lekin, baribir Sizdan ishning mohiyatini tushunishni hamda amerikacha tadbirkorlik faoliyatini yuritishingizni kutadilar. Agarda uchrashuvlar paytida Siz muhokama qilinayotgan masalalar yuzasidan to’liq ma’lumotga ega bo’lmasangiz, uni bilganday qilib ko’rsating va tegishli savol-javoblar orqali tezlik bilan ishning mohiyatini tushunib olishga harakat qiling (induktsiya va deduktsiya usuli). Maktublar yozganda yoki muloqot qilayotganda albatta, Sizni ular bilan birinchi bor tanishtirgan tashkilotlar yoki shaxslar nomini ko’rsatib o’ting. Agar, bu shaxslar oldindan Sizni amerikalik tadbirkor tanishtirib qo’ysalar (telefon, faks yoki e-mail orqali)nurustigaa’lobo’ladi.Muhokamachog’idaqarama-qarshitomon diqqat-e’tiborini o’z korxonangizning boshqa firmalardan farqli bo’lgan alohida ijobiy xususiyatlariga qaratsangiz, bu Sizga bir qadar yordam berishi mumkin. Agarda Sizning takliflaringiz ularning asosiy maqsadi bilan muvofiq bo’lsa, ular albatta, bunga qiziqib qoladilar. Amerikalik hamkorni qidirayotganda Sizning fikringizcha ishlash maqsadga muvofiq bo’lgan 12-16 ta firmani tanlab oling. Katta va juda ham mashxur firmalarni tanlamang, chunki, Sizga o’xshaganlardan juda ko’pchiligi ularga takliflar bilan chiqadilar va Sizning taklifingiz nazardan chetda qolishi ehtimoldan holi emas. Ular haqida iloji boricha ko’proq ma’lumot yig’ing. Muammo, bo’yicha biror-bir odamning ismini bilib oling va u bilan muloqot qilib bo’lganingizdan so’ng, keyingi muloqotlarda uning nomiga ishora qiling. Muhokama yoki uchrashuvdan oldin Siz nimani istayapsiz va natija qanday bo’lishi kerakligini aniqlab oling. Muloqotni shunday uyushtiringki, unda Sizning asosiy muammolaringiz muhokama qilinsin va Sizning imkoniyatlaringizga urg’uberilsin. Yapon tadbirkorlari
Ular bilan muloqot an’anaviy g’arb va sharq tadbirkori bilan muloqotdan ancha-muncha farq qiladi. Masalan, yaponlar telefon qo’ng’iroqlari orqali yoki xatlar vositasi bilan emas, balki shaxsiy uchrashuvlar orqali aloqa qilishni afzal ko’radilar. Bunda ko’pincha vositachi shaxs yoki tashkilot oraga tushishi lozim bo’ladi. U ikkala tomonga ham yaxshi tanish bo’lgan yapon biznesmeni, tashkiloti yoki biz tomondagi ular yaxshi tanigan tashkilot namoyondasi bo’lishi mumkin. Yapon ishbilarmoni bilan tanishuv, vizitkalarni almashinish bilan boshlanadi va Agar, bunda Siz o’zingiznikini unga bermasangiz, u qattiq ranjishi mumkin. Yaponlar uchrashuvda ikki tomonning mavqei ham barobar bo’lishini talab qilishadi, chunki, past tabaqa vakillari bilan muloqot an’anaviy yapon axloqiy normalariga asosan «O’z mavqeini yo’qotish» deb baholanadi. Shuning uchun, hamyaponlarbirinchiuchrashuvdayoqtomonlarningmavqelaribir-birigamos
keladimi yoki yo’qmi, aniqlab oladilar. Mavqeda bir darajaga ham farq mavjud bo’lsa, yaponlar qarshi tomon etiket qoidasini buzdi va u biznes olamida obro`siz hamda u bizdan bir nimani so’rash uchun kelgan deb tushunadilar. Demak, uchrashuvdan oldin yapon tomonidan kimlar muzokarada ishtirok etishini bilib olib, shunga mos bo’lgan delegatsiya tayyorlash lozim bo’ladi. Agar, buning iloji bo’lmasa, qisqa protokol tashrifi uyushtiriladi, xolos. Ular bilan uchrashuvlarga sabablariga qaramasdan, hech qachon kech qolmaslik kerak, chunki, bu ularni xafa qilib qo’yishi mumkin. Mabodo kech qoladigan bo’lsangiz, ularni oldindan ogohlantirib, uchrashuv vaqtini shunchaga qisqartirishingiz lozim bo’ladi. Yaponlar bilan qo’l berishib ko’rishmang, chunki, ular egilib salom berishni xush ko’radilar. Yaponiyaliklar o’z suhbatdoshini va uning fikrini oxirigacha, uning gapini bo’lmasdan eshitadilar. Ular muloqot paytida boshlarini qimirlatib qo’yishlari, ularning roziliklarini emas, balki Sizning fikringizni tushunganliklarini bildiradi. Agar, yapon firmasida biror-bir shaxs ishdan bo’shasa, u bilan aloqa qiladigan hamma shaxslarga bu Haqda ma’lumot yuboriladi. Boshqa ishga o’tayotgan xodim esa ishdan ketishidan oldin yangi xodimni o’zining shu sohadagi hamma hamkorlari bilan shahsan tanishtiradi. Yaponlar bilan juda ham muloyim va yaxshi munosabatda bo’lish lozim, chunki, ular buni juda ham qadrlaydilar. Ularni haddan tashqari maqtab yuborsangiz, Sizdan tilyog’lama ekan deb shubhalanishlari ham mumkin. Ko’proq aniq dalillarga tayangan holda bu ishni amalga oshirsangiz yomon bo’lmaydi. Ular bilan qizishib gaplashish ishni buzib qo’yishga olib kelishi mumkin. O’zingizni tutib, bosiq muloqot qilsangiz, maqsadga erishasiz. Ozgina miqdorda yapon tilini bilsangiz, bu ham shubhasiz Sizning foydangizga xizmatqiladi.
Adabiyotlar ro`yxat
Vikram Bisen Priya. Business communication.New Delhi. 2009.
Qo‘ng‘urov R., Begmatov E., Tojiyev Yo. Nutq madaniyati va uslubiyat asoslari, -T.: «Fan», 1992, 254 b.
Husanov N., Mirahmedova Z. Mutaxassislik tili. T.: TMI, 2003. [15: 8-17]
Rasulov R., Husanov N., Mo`ydinov Q. Nutq madaniyati va notiqlik san’ati. T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2006. [15: 2-4]
Do'stlaringiz bilan baham: |
