mamlakatning turli rayonlaridagi elektr iste’molchilarini energiya bilan
ta’minlaydi. SHu sababli ular davlat rayon elektro stantsiyalari deb yuritiladi.
IESlar esa nisbatan kichik quvvatli buladi va elektr iste’molchilariga nisbatan urta
joyga kuriladi. SHu sababli ular maxalliy stantsiyalar qatoriga kiradi.
Elektr tarmoklari.
Elektr tarmoklari. Elektr energiyasini iste’molchilarga uzatadigan va
taksimlaydigan qurilmalar E.t. deyiladi. Xozirgi paytda elektr energiyasining
taxminan 98 foizi Hamdustlik mamlakatlari yagona energik sistemasiga kirgan
turli kuchlanishdagi E.t. orqali uzatiladi va taksimlanadi. E.t.i: ta’minlovchi va
taksimlovchi, o’zgaruvchan va o’zgarmas tok tarmoklariga, 1000 V gacha va
yuqori kuchlanishli, ochiq simli va kabeli, radial va xalkali tarmoklarga ajratish
mumkin. E.t. tarkibiga, elektr uzatish liniyalaridan tashkari, kuchlanish kiymatini
va tok turini o’zgartiruvchi transformator va o’zgartkich podstantsiyalari hamda
taksimlash qurilmalari RU (raspredelitelьnoe ustroystva) kiradi. Hamdustlik
mamlakatlarida 750 KV va 1150 KV li E.t. ni ishga tushirish borasida
tayyorgarlik ishlari olib borilmokda.
Taksimlash qurilmalari (TK). Tok taksimlovchi shinalar sistemasidan hamda
kommutatsion va himoya apparatlaridan iborat qurilma T.k. deyiladi. T.k. ning
turi uzatiladigan elektr energiyaning quvvati va kuchlanishiga hamda uzatish
liniyalari va ularning tarmoklari soniga karab tanlanadi. Kupincha T.k. ma’lum
sxemalarga muvofik komplekt xolda zavod sharoitida ishlab chiqariladi. Bunda
ularning hamma uskuna va apparatlari metall shkaflarga joylangan buladi. Turli
tipdagi ana shunday tayyor T.k. guruxidan ularning talab etilgan sxemasini tuzish
mumkin. Transformator pod (kichik) stantsiyasi. Kuchlanishni o’zgartiruvchi
transformatoralar va elektr energiyasini taksimlovchi qurilmalar birgalikda T.p.
deyiladi.
T.p. elektr energiyasi bilan ta’minlash sistemasining asosiy zvenosi
hisoblanadi.
Taksimlash punkti (TP). Berilgan elektr energiyani kabul kilib olib, uni shu
kuchlanishda iste’molchilarga taksimlaydigan podstantsiya qurilmasi T.p.
deyiladi.
Komplekt transformator podstantsiyalari. 1 MVA gacha quvvatli, 6-10, 04-023
kV kuchlanishli, berk korpuslarga urnatilgan bita yoki ikkita transformator,
kommutatsion va himoya apparatlari bilan jixozlangan (zavod sharoitida
komplektlangan) podstantsiya KTP deyiladi. Sanoat korxonalari va kurilish
ob’ektlarida bunday KTP lardan keng foydalaniladi.
Elektr yuritma. Elektrodvigatel va uning harakatini ish mashinasiga
uzatuvchi mexanizmdan (reduktor yoki uzatma qutisidan) hamda boshqaruvchi
elektr apparatlardan iborat sistema
Do'stlaringiz bilan baham: