2. Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullari. “Resurslar- tovarlar va xizmatlar” hamda “daromadlar –xarajatlar”ning doiraviy oqimi modeli

4-масала

Таклиф этилган жадвални таҳлил қилинг (маълумотлар тахминий):

Йил	Номинал ЯИМ (млрд.пул бирл.)	Дефлятор (% да)	Реал ЯИМ (млрд.пул бирл.)
1 2 3 4 5	1800 2400 3500 4200 6000	50 70 100 105 120

Қуйидаги саволларга жавоб беринг:

1. Номинал ЯИМ қандай кўраткич ҳисобланади?

2. 
   Реал ЯИМ номинал ЯИМдан қандай фарқ қилади?
   
3. 
   Дефлятор нима, уни қандай ҳисоблаш мумкин?
   
4. 
   Жадвалнинг сўнги устунини тўлдиринг.
   

Ечиш:

Ялпи ички маҳсулот – Маълум муддат давомида мамлакат резидентлари томонидан ишлаб чиқарилган якуний товарлар ва хизматлар бозор баҳоларининг йиғиндиси.

2. Номинал ЯИМ –жорий йил нархларида ифодаланган ЯИМ. Унинг динамикасига маҳсулотнинг физик ҳажми ҳамда нархлар даражасининг ўзгариши таъсир этади. Инфляция шароитида у иқтисодий фаолият натижаларини бузиб кўрсатгани учун тузатишни талаб этади.

Реал ЯИМ – қиёсий баҳоларда ( баъзис йтил баҳоларида) ҳисобланган ялпи ички маҳсулот

3. Дефлятор базис йилига нисбатан жорий йилда мамлакатдаги барча товарлар ва хизматларнинг умумий баҳоси даражасиўзгаришини ифодалайдиган баҳо индекси.

бу ерда: ва – мос равишда, базис ва жорий йилдаги i турдаги маҳсулот бирлигининг нархи;

– жорий йилдa сотилган i турдаги товар миқдори.

Бинобарин,

Реал ЯИМ қуйидагиларни ташкил этади:

1-йили 1800 млрд. пул бирл.: 0,5 = 3600 млрд. пул бирл.

2-йили 2400 млрд. пул бирл.: 0,7 = 4000 млрд. пул бирл.

3-йили 3500 млрд. пул бирл.: 1 = 3500 млрд. пул бирл.

4-йили 4200 млрд. пул бирл.: 1,05 = 4000 млрд. пул бирл.

5-йили 6000 млрд. пул бирл.: 1,2 = 5000 млрд. пул бирл.

5-масала

Иқтисодиёт қуйидаги маълумотлар орқали ифодаланган: