2. ideal gazlar uchun holat tenglamasi quyidagicha edi: pv

(P RT
bunda a va b lar bosim va hajm uchun bir mol hisobiga kiritilgan Van-der-Vaals tuzatmalari, V_m-bir mol gaz hajmi, V-istalgan massali gaz hajmi.
3.Elektrostatik maydonning shu nuqtasining kuchlanganligi deb unda joylashtirilgan birlik musbat zaryadga ta’sir etuvchi kuch bilan aniqlanadigan kattalikka aytiladi. Agar maydonni musbat zaryad hosil qilsa, tashqariga sinash zaryadini itarish tomonga), agar maydonni manfiy zaryad hosil qilsa, zaryad tomonga (sinash zaryadini tortish tomonga) yo`nalgan bo`ladi. 
Rasmda musbat va manfiy zaryadlarning A nuqtada hosil qilgan maydon kuchlanganliklari ko`rsatilgan. SI da elektr maydon <sup>kuchlanganligining birligi</sup> Kuchlanganlik chiziqlari. Elektr maydonini kuchlanganlik chiziqlari yordamida grafik ravishda tasvirlash ancha qulaydir. Maydonning kuch chiziqlari yoki kuchlanganlik chiziqlari deb, har bir nuqtasiga o`tkazilgan urinma maydonning shu nuqtasining kuchlanganlik vektori yo`nalishi bilan mos keluvchi chiziqlarga aytiladi.  Kuchlanganlik chiziqlari hech qachon kesishishmaydi. YOpiq chiziq xarakteriga ega emas.Ularning boshlanish va tugash nuqtalari mavjud yoki cheksizlikka borib tugashadi.
4-bilet
1.Jismlarning yoki bir jism qismlarining fazoda bir-biriga nisbatan siljishiga mexanik harakat deyiladi. Jismlarning mexanik harakatini o’rganganda ko’pincha ularning shakllari va o’lchamlarini hisobga olmasa ham bo’ladigan hollar uchraydi. Bunday sharoitlarda jismni moddiy nuqta deb qarash mumkin. Masalan, bir bola uyidan maktabgacha ma’lum masofa bosib o’tsa, bolaning harakatini o’rganganda uni moddiy nuqta deb qarash masalani osonlashtiradi. Lekin shu bola qo’l va oyoqlarini qimirlatib gimnastika bilan shug’ullansa, uni endi moddiy nuqta deb qarash mumkin bo’lmaydi. Xuddi shunday yerning Quyosh atrofida aylanishini o’rganganda yerni moddiy nuqta deb qarash mumkin, lekin yerni o’z o’qi atrofida sutkalik aylanishini ko’rganda Yerni moddiy nuqta deb qarash mumkin emas. Demak, moddiy nuqta deb ko’rilayotgan masalada shakli va o’lchamlarini hisobga olmaslik mumkin bo’lgan jismga aytiladi. Agar moddiy nuqta aylana bo’ylab tekis harakat qilayotgan bo’lsa, burchak tezlik   bilan xarakterlanadi. Burchak tezlik   matematik ravishda shunday ifodalanadi:
 , bunda,  - radius-vektorning burilish burchagi t - vaqt. Chiziqli tezlik V va burchak tezlik   shunday bog’langan:
 .
Moddiy nuqta aylana bo’ylab notekis harakatlansa, chiziqli tezlik bilan birga burchak tezlik   ham o’zgaradi. Shu sababli burchak tezlanish   tushunchasi kiritiladi. U shunday ifodalanadi:
=  
2.Absolyut tempraturada barcha molekulalar yer sirtiga tushib qolgan bo’ladi. Yuqori tempraturalarda aksincha molekulalar soni balandlikka sekinroq kamayadi, natijada molekulalar balandlik bo’yicha taqsimoti esa 2 ta tendensiya ta’siri natijasida qaror topadi.1) Molekulalarning   kuch bilan xarakterl anadi. Yerga tortilishi ularni yer sirtiga tushurishga intiladi2) kT kattalik bilan xarakterlanadigan issiqlik harakati molekulalarni barcha baiandliklar bo’ylab tekis sochib yuborishga intiladi.   qancha katta va   qancha kichik bo’lsa birinchi tendensiya kuchliroq ta’sir ko’rsatadi va molekulalar yer yuziga yaqinroq joyda to’planishadi.   bo’lgan pirovart holatda issiqlik harakati butunlay to’xtaydi va molekulalar yerning tortishish kuchi ta’siri ostida yer yuziga joylashadi. Temperature yuqori bo’lganda issiqlik harakati ustunlik qiladi va molekulalarning zichligi balandlikka ko’tarilgan sari sekin kamaya boradi. Barometrik formulada P ni nkT bilan almashtirsak hajm birligidagi molekulalar soni balandlikka qarab o’zgarish qonunini topamiz   .Bu erda  - balandligi nolga teng bo’lgan joyda hajm birligidagimolekulalar soni   balandlikda hajm birligidagi molekulalar soni.Topilgan bu ifodani almashtirish mumkin, buning uchun   nisbatni unga teng bo’lgan   nisbatga almashtirish lozim, bu erda m-bitta molekulaning massasi k-Bolsman doimiysi. 
3.Tajribalar shuni ko’rsatadiki, agar o’tkazgichlar o’zaro yaqinlashtirilsa, ularning umumiy sig’imi keskin ortadi. Agar o’tkazgichlar orasiga dielektrik muhit kiritilsa, o’tkazgichlar sistemasining sig’imi yanada ortadi. Bu prinsip o’tkazgichlardan kondensator yasashda ishlatiladi.
Kondensator deb, qoplamalari deb ataladigan bir-biriga cheksiz yaqin joylashtirilgan va dielektrik muhit bilan ajratilgan o’tkazgichlar sistemasiga aytiladi.Faraz qilaylik, ikki parallel yuzalari   bo’lgan metall plastinka shaklidagi o’tkazgichlar nisbiy dielektrik singdiruvchanlik koeffitsienti   bo’lgan dielektrik muhit bilan bir-biridan izolyatsiya qilingan bo’lsin. Zaryadlarning yuza zichliklari   va  , potensiallari  ₁ va  ₂ bo’lsin. ifodadan   kelib chiqadi. Ikki parallel plastinka orasidagi maydon kuchlanganligi  ekanini hisobga olib, yassi kondensatorning sig’imi uchun:  
ifodani yoza olamiz. (9.3) dan ko’rinadiki, kondensatorning elektr sig’imi S plastinkalarning yuzi S va ular orasidagi masofa d hamda elektr xossalariga bog’liq.Har qanday olingan o’tkazgich ham elektr sig’imga ega. Masalan, radiusi R bo’lgan va dielektrik singdiruvchanligi   ga teng bo’lgan muhitda joylashgan metall sferaning elektr sig’imi:  
5-bilet
1. «Impuls» lotincha so’zidan kelib chiqqan bo’lib, lug’aviy ma’nosi «turtki» demakdir. Mexanikada bu atama bilan ikkita kattalik belgilanadi: kuch impulsi va jism impulsi.Jismlarning o’zaro ta’sir natijasi faqat kuchgagina emas, balki ularning o’zaro ta’sirlashish vaqtiga ham bog’liqdir. Bunga quyidagi tajribada ishonch hosil qilish mumkin. 
Gorizontal oyna ustiga po’lat sharcha qo’yamiz. Sharchaning ustidan kuchli magnitli tez o’tkazamiz, sharcha joyidan salgina qo’zg’alganini sezamiz. Endi magnitni sharga ustidan sekinroq o’tkazib, tajribani takrorlaymiz. Bu holda sharcha harakatga keladi va magnit orqasidan ergashib harakatlanadi. Тajriba o’zaro ta’sir natijalari o’zaro ta’sir vaqtiga bog’liqligini ko’rsatadi. Shuning uchun fizikada kuch ta’sirini xarakterlash uchun maxsus kattalik–kuch impulsi kiritilgan. Kuchning biror vaqt oralig’idagi ta’sirining o’lchovi bo’lib hisoblanuvchi fizik vektor kattalikka kuch impulsi deb ataladi.Kuch impulsi kuchni uning ta’sir vaqtiga ko’paytmasi bilan o’lchanadi. Jism harakatini xarakterlash uchun faqat uning massasini yoki tezligini bilish yetarli emas. Shuning uchun mexanik harakatning o’lchovlaridan biri sifatida maxsus kattalik jism impulsi kiritilgan. Jism impulsi jism massasining uning harakatlanish tezligiga ko’paytmasi bilan o’lchanadi: m/s = 1kg 1m/s =1 kg p  P = m Kuch impulsi va jism impulsi orasidagi bog’lanishni ko’rib o’taylik. Faraz qilaylik, m massali jism ₀ tezlik bilan harakatlansin. Keyin bu jism t vaqt davomida boshqa jism bilan F kuch bilan o’zaro ta’sirlashsin. Bu o’zaro ta’sir jarayonida jism quyidagi tezlanish bilan harakatlansin: Biroq Nyutonning ikkinchi qonuni bo’yicha a=  a =   =   yoki Ft = m₀ 
Ft - kuch impulsi  m₀ - jismning o’zaro ta’sirlashguncha impulsi Impulsning saqlanish qonuni izolyatsiyalangan sistemalar uchun ta’riflanadi. Faqat bir-birlari bilan o’zaro ta’sirlashuvi va bu sistemaga kirmaydigan boshqa jismlar bilan o’zaro ta’sirlashmaydigan jismlar sistemasiga izolyatsiyalangan yoki yopiq sistema deyiladi.
2. Sirt taranglik (kapillyarlik)Suyuqlik sirtidagi molekulalarning o`zaro tortishish kuchi ma'lum bir kuch­la­nish holatini vujudga keltiradi. Bu hodisa sirt tarangligi deb ataladi va kapillyar idishlarda egri mensk vujudga keltiradi. Sirt egriligi botiq yoki qavariq shaklda bo`­ladi, bu shakl esa idish devori bilan suyuqlik molekulalari orasidagi o`zaro ta'sir kuchiga bog`liq Sirt taranglik kuсhi Laplas formulasi bilan ifodalanadi:   bu yerda σ – sirt taranglik koeffisiуenti; r₁,r₂ – bosh egrilik radiuslari.O`xshash kapillyar idishlar uchun:   Suyuqliklar sirtining (ko`tarilish va pasayish) balandligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:   mm bu yerda d - idish diametri; k – o`zgarmas
k attalik bo`lib, suv uchun +30, spirt uchun +10, simob uchun -10. 
Sirt taranglik kuchi aniq o`lchov asboblarining kapillyar naychalarini, filtrasiyani hisoblash masalalarida va boshqa gidravlik hisoblashlarda kerak bo`ladi. Ko`pchilik gidravlik masalalarda esa uning qiymati juda kiсhik bo`lgani uchun hisobga olinmaydi.
3 . Har bir formulani vaqtga bog’lasak o’zgarmas tok quvvati uchun ifodalar hosil bo’ladi:
Ish Joul da va kuvvat Vatt larda o’lchanadi. Elеktrotеxnikada sistеmadan tashqari kilovatt-soat dеgan birlik ishlatiladi:
Qarshilikda bajarilgan ishning hammasi issiqlikka aylanadi., dеmak ajralib chiqqan issiqlik:
ga tеng. Bu ifodaga Joul-Lеnts qonuni dеb ataladi. 
7-bilet
1. tenglama kuch ta'siri ostidagi chekli o'lchamli jism harakatini o'zgarishini jism deformatsiyalanmayotgan va ilgarilanma harakatlanayotgan sharoitlardagina ifodalaydi. Aks holda jismning har xil nuqtalarini tezlanishlari bir xil emas va jism harakatining o'zgarishini butunlay jismning tezlanishi a yagonaligidan foydalanib tavsiflab bo'lmaydi. Chekli o'lchamli jismlardan farqli moddiy nuqtalar uchun tenglama to’g’ri. Shuning uchun moddiy nuqta harakatining asosiy qonunini xuddi matematik yozuv sifatida harash kerak: moddiy nuqtaning tezlanishi uni yuzaga keltirayotgan kuchga to’g’ri proportsional, yo'nalishi bir xil va moddiy nuqtaning massasiga teskari proportsional. 
Nyuton mexanikasida moddiy nuqtaning massasi vaqt t ga bog’liq emas, tezlanish esa   Nyutonning uchinchi qonuniga asosan sistema I-nchi va k-nchi nuqtalarining o'zaro ta'sir kuchi modul bo'yicha teng va yo'nalish bo'yicha harama-harshi: F_ki= - F_jk, demak F_ik + F_ki=0 va sistemadagi hamma ichki kuchlarning yig’indisi
2. Molekulyar-kinetik nazariyaning asosiy tenglamasi. Ideal gaz quyidagi shartlarga bo`ysunadi:
1.Gaz elastik shartlarga o`xshagan va tartibsiz harakatlanuvchi molekulalardan iborat.
2.Molekulalar orasidagi kuchlar faqat ular bir-biriga urilgandagina ta’sir qiladi.
3.Molekulalarning o`lchamlari molekulalar orasidagi o`rtacha masofaga nisbatan nazarga olmasa bo`ladigan darajada kichik. Тartibsiz harakatlanayotgan gaz molekulalari idish devoriga ma’lum kuch bilan uriladi. Birlik yuzaga kelib urilgan molekulalarning ta’sir kuchlari yig`indisi bosimni hosil qiladi. Bu bosimni ifodalovchi tenglamaga gazlar kinetik nazariyasining asosiy tenglamasi deyiladi.bo`lgan kub shaklidagi idishi olamiz. Uning ichida bir hil m massali n ta molekula joylashgan bo`lsin. Molekulalar faqat o`zaro perpendikulyar 3 ta yo`nalishda harakatlanadi deb faraz qilamiz. Idishning yuzalari va bosim hamma yerda bir hil bo`lgani uchun yuzalarga tomon yo`nalgan molekulalarning soni bir hil bo`lib n ga teng . Har qaysi qarama- qarshi devorlarga tomon yo`nalgan molekulalar soni nBu tenglamani keltirib chiqarish uchun qirralari ₁ tezlik bilan devorga tik yo`nalgan bo`lsa, devorga urilgandan so`ng uning impulsini o`zgarishi=1/3 n.
3. Distillangan suv elektr tokini o`tkazmaydi. Agar unga ozroq tuz qo`shilsa elektr tokini o`tkazuvchiga aylanadi. Ba’zi moddalarning suvdagi eritmasi elektr tokini o`tkazish qobiliyatiga, ya’ni zaryad tashuvchi zarralarga ega bo`lib qolar ekan. Erituvchida eriganda ionlarga ajraladigan moddalarga elektrolitlar deyiladi. Elektrolitlarda zaryad tashuvchi zarralar ionlar bo`ladi. Shuning uchun ham bunday o`tkazuvchanlikka ionli o`tkazuvchanlik deyiladi. Ionlarning vujudga kelishiga sabab, elektrolit eriganda uning molekulalari, erituvchi molekulalarining elektr maydoni ta’sirida musbat va manfiy zaryadlangan ionlarga ajralishidir. Elektrolitdagi ionlarning tashqi maydon ta’siridagi batartib harakatiga elektrolitlarda elektr toki deyiladi. 
8-Bilet
1. Aylanma va ilgarilanma harakat qonunlari orasida o`xshashliklar bo`lib, aylanma harakatlarda kuch o`rniga kuch momеnti, massa o`rniga inеrtsiya momеnti to`g`ri kеladi. Endi jismning harakat miqdori orasidagi o`xshashlikni ko`rib chiqaylik. Aylanma harakatda , harakat miqdorini o`rniga jismning o`qqa nisbatan harakat miqdori momеnti olinadi.m_i massaga ega bo`lgan alohida zarrachaning harakat miqdori momеnti <sub>Li</sub>, aylanish o`qidan zarrachagacha bo`lgan masofa <sub>i</sub> ni, zarrachaning harakat miqdoriga ko`paytmasiga tеng. Aylanma harakatda _i  _i _i bo`lgani uchun.  L = J Shunday qilib, aylanma harakat qilayotgan qattiq jismning harakat miqdori momеnti, aylanish o`qiga nisbatan inеrtsiya momеntini burchakli tеzlikka ko`paytmasiga tеng
2. Fransuz muhandisi Karno Nikola Leonar Sadi 1824-yili «Olovning harakatlantiruvchi kuchi haqida mulohazalar* asarida issiqlik va ishning o'zaro bir-biriga aylanishi to'g'risidagi masala yechimini to'g'ri topgan. Hozirgi kunda ham bu yechim natijasi o'z kuchini yo'qotgan emas.Karno siklining diagrammasidagi 1, 2 nuqtalar oralig'ida sistemaga keltirilgan issiqlik miqdori qf = Aq=AU+ PAV=AU+AA bo'lsa-da (sistema sifatida ideal gaz olinganida), uning izotermik jarayonda ichki energiyasining o'zgarishi AU= 0 bo'lgani uchun gazning bajargan ishi quyidagicha ifodalanadi: A_X = PAV=P{V₂- V_x). A_x ishning kattaligi sistemaga kiritilgan issiqlik miqdoriga teng. Sikl diagrammasining 2, 3 nuq-talari oralig'ida ishchi gaz o'zi-ning ichki enei2iyasining kama-yishi hisobiga adiabatik kenga-yib, ya'ni tashqi muhit bilan is­siqlik almashmasdan ish bajaradi (2.7-rasm). Jarayonning 3, A nuqtalari oralig'ida sistemadan issiqlik miqdori tashqi muhitga (T₂ = const) o'zgarmas tempe-raturada chiqariladi. Shu davrda sekinlik bilan siqilish ham davom eiaai. du uuimua sistemaning bajargan ishining kattaligi sarflangan issiqlik miqdoriga teng bo'ladi, ya'ni q₂ = Aq = (q_x-q₂)=A₂. (70)
Ish moddasi adiabatik siqilsa (4, 1 nuqtalar oralig'i), uning ichki energiyasi ortadi. Bu siqilish jarayonida gaz ustida ish bajarilsa, uning termodinamik parametrlari o'zgaradi. Shunda muayyan shart va talablar bajarilganida, sistemaga tashqaridan issiqlik kiritmasdan ham foydali ish bajarish mumkin bo'ladi.
Karno siklining /2diagrammasi ikkita izoterma (kengayish va siqilish) hamda ikkita adiabata (kengayish va siqilish) lardan tashkil topgan
3 . Elektrostatik maydonning shu nuqtasining kuchlanganligi deb unda joylashtirilgan birlik musbat zaryadga ta’sir etuvchi kuch bilan aniqlanadigan kattalikka aytiladi. Agar maydonni musbat zaryad hosil qilsa, tashqariga sinash zaryadini itarish tomonga), agar maydonni manfiy zaryad hosil qilsa, zaryad tomonga (sinash zaryadini tortish tomonga) yo`nalgan bo`ladi.