2 Халқаро илмий-амалий конференция материаллари. Педагогик инновациялар, касб-ҳунар таълими бошқарув ҳамда педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларни малакасини ошириш институти, 2020 йил, 424 бет

Keywords:
Energy engineer, future, professional activity, algorithmic, scientific-methodical 
software, software-methodical software, educational programs, control programs, training programs, expert 
systems, preparation, substantiation, formulating, implementing, improving, problem, professional. 
Маълумки, замонавий ишлаб чиқариш ва унда фаолият кўрсатаётган мутахассислардан 
интеллектуал салоҳиятли ва ўз соҳасининг инновацион ривожланган кадри бўлишлигини талаб 
этмоқда. Бу талабларни бажариш эса илм-фан, техника-технологиялар ва педагогик инновациялар 
ютуқларидан мақсадли фойдаланиш негизида амалга оширилади ва бундай жараёнларнинг ҳаммаси 
илм-фаннинг жамият тараққиёти босқичларига мос талаблар асосида такомиллашиб, ривожланиб 
бораверади. Бу борада илм-фаннинг асосий хусусиятларидан бири, унинг бевосита ишлаб чиқариш 
кучига, истеъмолга тайёр техника-технологияга ва қолаверса алоҳида методологияга айланишидадир. 
Бундай муҳим ҳолатлар ривожининг бардавонлиги жамиятни ахборотлаштиришлар билан узвий 

---

393 
боғлиқлиги бугунги кунда ҳеч кимга сир эмас. Айниқса, ҳозирда рақамли технологиялар негизида 
таълим беришни оптималлаштириш, бўлажак мутахассисларни касбий фаолиятга тайёрлашни 
такомиллаштириш, жараён ва ҳодисаларни моделлаштириш каби масалаларни ҳал қилишда 
ахборотлаштиришнинг кенг имкониятлари яққол сезилмоқда. 
Мазкур мақолада ҳам рақамли технологиялар негизида бўлажак энергетик мухандисларни 
касбий фаолиятга тайёрлашнинг алгоритмик босқичларини ишлаб чиқиш масаласи қаралади. 
Маълумки, таълим-тарбия ва бўлажак мутахассисларни тайёрлаш жараёни ҳар қандай 
жамиятда ҳам ўзига хос давр талаблари асосида фаолият кўрсатиб, ўша жамиятдаги мутахассис 
олимлар томонидан амалга оширилган. Бу борадаги мутахассисларни тайёрлашнинг ўзи ҳам алоҳида 
муаммо бўлиб, уни оптимал бошқариш жамият тараққиётини белгилашдаги муҳим асослардан 
биридир. 
Ушбу соҳада олиб борган изланишларимиз натижалари таълим жараёнини мунтазам равишда 
ҳаракатланиб турувчи динамик тизимдан иборат эканлиги ҳақидаги фикрга келишимизга 
фундаментал асос бўлди [1-5]. Бу шаклланган фикр негизида таълим тизимини оптималлаштиришни 
ва бўлажак энергетик мухандисларни касбий фаолиятга тайёрлашни алгоритмлаш масаласи кун 
тартибига қўйилди. Бу кун тартибидаги муаммони ҳал қилишнинг алгоритмик босқичларини 
қуйидаги кетма-кетликда ишлаб чиқдик: тайёргарлик босқич; шакллантириш босқич; асословчи 
босқич; жорий этиш босқичи. 
Бу алгоритмик босқичлар бўлажак энергетик мухандисларни касбий фаолиятга тайёрлашнинг 
барча босқичларини қамраб олади. Қуйида ҳар бир босқичга тегишли ижодий фаолият тўғрисида 
тўхталамиз.