2-боб. ТЎпламлар ва муносабатлар


-расм. 3.2.11.Таъриф



Download 0,75 Mb.
bet11/29
Sana14.06.2022
Hajmi0,75 Mb.
#668012
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   29
6-расм.


3.2.11.Таъриф. А тўпламдаги R бинар муносабат учун , x,y ва z элементлар А тўпламнинг ихтиёрий элементлари бўлганда, x,y R ва y,z R шартлардан, x,z R эканлиги келиб чиқса, R бинар муносабатга транзитив муносабат дейилади.
Кесмалар тўпламидаги, «x кесма, y кесмадан узунроқ« муносабати транзитив муносабатга мисол бўла олади, ҳақиқатдан ҳам, агар x кесма y кесмадан узунроқ бўлса ва y кесма z кесмадан узунроқ бўлса, у ҳолда x кесма z кесмадан узунроқ бўлади. Шунингдек бутун сонлар тўпламидаги «x бутун сони, y бутун сонига бўлинади» муносабати ҳам транзитивлик муносабатдир, чунки, агар а бутун сони b бутун сонига бўлинса, ва b бутун сони с бутун сонига бўлинса , у ҳолда а сони с бутун сонига бўлинади. Агар транзитивлик муносабат графи  а, b  ва  b, c  қирраларга эга бўлса , у холда у бу қирраларни туташтирувчи  a, c  қиррага ҳам эга бўлади.
Мисол. R муносабати Соли, Вали,Олим (бунда Соли, Вали, Олим бир ота-она фарзандлари ) , тўпламида бинар муносабат «ака-ука бўлишлик» сифатида аниқлансин. У ҳолда бу муносабатга қуйидаги граф мос келади.
3.2.12. Таъриф. А тўпламдаги R бинар муносабат учун, x ва y элементлар А тўпламнинг ихтиёрий элементлари бўлганда,  x, y  R ўринлилигидан  y, x R келиб чиқса, R бинар муносабатга симметрик муносабат дейилади.
Текисликдаги тўғри чизиқлар тўпламидаги тўғри чизиқларни паралеллик муносабати симметрик муносабатдир,чунки , агар x тўғри чизиқ y тўғри чизиққа паралелл бўлса, у холда у тўғри чизиқ х тўғри чизиққа паралелл бўлади.Шунингдек, одамлар тўпламидаги «ўхшаш бўлишлик»,тўғри чизиқлар тўпламидаги «перпиндикулярлик», геометрик фигуралар тўпламида «ўхшашлик» муносабатлари симметриклик муносабатга мисол бўла оладилар.Тўғри чизиқларнинг М= a, b, c, d  тўпламида «перпендикуляр бўлишлик» муносабатини қарайлик. М тўпламдаги тўғри чизиқлар 6а-расмдагидек ифодаланилганда унга 6б-расмдаги граф мос келади.

Агар R муносабат симметрик бўлса, у холда унинг графида хар бир қирраси йўналтирилмаган бўлади ва аксинча, агар графнинг барча қирралари йўналтирилмаган бўлса, у холда граф симметриклик муносабатни ифодалайди.



Download 0,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish