2. Бир-биридан бирор масофада (дипол елкаси) жойлашган иккита тенг, лекин

Toʻlqin uzunligi - biror muhitda qandaydir maʼlum yoʻnalishda tarqalayotgan tebranma harakatning ikkita ketma-ket keluvchi, bir xil fazada tebranuvchi nuqtalar orasidagi masofa.
3. Доннан мувозанати - фазалардан биридаги зарядли заррачалар­нинг бошқа бир фазага ўта олмаслиги туфайли фазалар ўртасида юза­га келадиган ионлар мувозанатининг бир туридир. Фараз этайлик, электролитга ўтказувчан мембрана билан ажратиб қўйилган иккита сув фаза мавжуд бўлиб, уларда А⁺В^- электролит эритилган. Фазаларнинг бирида (2-фазада) муқимлашган мусбат Q зарядлар мавжуд бўлиб, улар мембранадан ўта олмайди. Мувозанат шароитида, муайян бир ҳаракатчан ионнинг иккала (1,2) эритмалардаги электрокимевий потенциаллари бир хил бўлади:

Мазкур тенглама, мембрана мувозанат потенциалининг Нернст тенгламаси деб аталиб, у мембранадаги мувозанат потенциалининг фазалар­даги электролит концентрациялари нисбати билан бенгиланишини кўр­сатади

Elektrokimyoviy potensiallar uchun Nernst tenglamasi

• 
  RT
  
• 
  E = E0 + --------- ln CMe+z
  
• 
  zF
  
• 
  E - elektrokimyoviy potensial
  
• 
  E0 - standart elektrokimyoviy potensial
  
• 
  R - universal gaz doimiysi
  
• 
  T - absolut harorat
  
• 
  F - Faradey soni, z -metall valentligi
  
• 
  CMe+z - metall ionlarining konsentratsiyasi
  

29-VARIANT
1. Postsinaptik potensiallar.Mediatorning sinaps keti membranasidagi reseptorlar bilan Ta’sirlashishi unda postsinaptik potensialning paydo bo’lishiga olib keladi. PSP qo’zg’atuvchi qutbsiz­nantiruvchi postsinaptik potensian (+PSP) yeki tormoznovchi (qutblilikni oshiruvchi) postsinaptik potensian (TPSP)ga bo’linadi. Nerv muskun sinapslarida, sinaps oldi membranaga kelib yetgan ЩP, sinaps tirqishiga asetinxolinning (AX) ajratinishiga sabab bo’ladi. So’ngra, mediator molekulalari diffuziyananib, sinaps keti membranaga yetib kelib, undagi maxsus reseptor (xolin reseptor) molekulalariga birikadi. Natijada mazkur membrana qutbsiznanib, muskun tolasi membranasida tarqanuvchi HPni kentirib chiqaradi. AX esa asetinxolinesteraza fermenti ta’siridan gidrol iznanadi va sinaps keti membranasi yangidan qutblanadi.
Kas o’z tadqiqotlarida ampnitudasi o’rtacha 0.5 mV, taxminan 20 ms davom etadigan ana shunday impunslar zanpini qayd etgan. Ular miniatyur potensiallar . deb atanib va tasodif tarzda paydo bo’lib, uzoq vaqt davom etadi.
2. Фотобиологик жараёнлар ёруғлик квантларини биологик функцияли молекулалар орқали ютилиши билан бошланиб, организм ва тўқималарда тегишли физиологик реакциялар билан тугайдиган жараёнлардан иборат.
Biologik jarayonlar kechishiga yorug‘lik ko‘rsatadigan ta’sirning muhim
xarakteristikasi — fotobiologik ta’sir spektrlari, ya’ni fotobiologik effektning
ta’sir etayotgan yorug‘likning to‘lqin uzunligiga bog‘liqligidir. Fotobiologik ta’sir
spektrlari spektrning qaysi sohasi biologik jarayonni eng effektiv ravishda yuzaga
keltirayotganini, shuningdek, bunday ta’sirning mexanizmini aniqlash imkonini
beradi. Фотобиология, шунингдек, ультрабинафша, инфрақизил ва бошқа нурлар таъсирида тирик тизимларда юз берадиган бузилишларнинг молекуляр механизмларини ҳам ўрганади.Ултрабинафша нурлар организмнинг генетик тизимида ДНК даражасида комплементарликни бузиш хусусиятига эга. Фотобиология ультрабинафша ва кўринувчи нурлар энергиясининг ютилиши эвазига биомолекулаларда содир бўладиган электронли қўзғалиш ҳолатлари ва уларга боғлиқ ҳолда амалга ошадиган фотофизикавий ҳамда фотокимёвий ўзгаришларни ўрганиш билан чекланади.
3. Мембрана липидларининг катта қисми фосфолипидлардан иборат. Улар ички гидрофоб ва гидрофил сиртлардан иборат қўшалоқ қатламли структуралар ҳосил қила олади. Шунинг учун мембраналар орқали ёғда эрийдиган моддалар ўта олади, сувда эрийдиган моддалар ва гидрофил ионлар эса мембрананинг гидрофоб соҳасидан ўта олмайди. Улар ҳужайра ичида оқсил табиатига эга бўлган махсус ўтказувчанлик каналлари орқали киришади Гидрофоблик даражаси, гидрофоб аминокислоталар қолдиқлари сони ва жойлашишига қараб оқсиллар ёки қисман, ёки бутунлай мембраналар липид қатламига ботирилган ҳолда боғланади1935-йилда Ф.Даниэлли ва Г.Давсон биологик мембраналар тузилиши ҳақида биринчи моделни таклиф этишди. Ушбу моделда мембрана қўшалоқ липид қатламидан ва уларни икки томондан қоплаган глобулар оқсиллар пўстлоғидан иборат (бутерброд ёки ягона мембрана модели). Сўнгра такрорланувчи блоклар модели таклиф этилди. Унга кўра биомембраналар такрорланувчи бир хил оқсил-липид комплекслардан иборат Бу моделда мембрана қўшалоқ қатламдан иборат бўлиб, оқсиллар мембрана сиртида ҳам унинг ичида ҳам оқсил-липид комплекслари сифатида жойлашиши мумкин. Ушбу модел суюқ мозаика модели деб аталади. (Ж.Ленард, Ж.Николсон ва С.Сингер томонидан 1966— 1972-йилларда таклиф этилган). Суюқ мозаика моделида биомембраналар структуравий бирлиги бўлиб фосфолипид қўшалоқ қатлами ҳисобланади, уларда фосфолипид молекулалари углеводород занжирлари суюқ ҳолатдадир. Мой қовушқоқлигига эга бўлган бу қўшалоқ қатламга оқсил молекулалари ботиб турибди, улар мембрана бўйлаб ҳаракат қила олади.

30-VARIANT
1. Harakatpotensiali nerv muskul va bez to’qimalarining ta'sirlanishidan, qo’zg’alishidan paydo bo’ladi, Harakat potensiali hujayra membranasining juda qisqa vaqt davom etadigan teskari qutblanishidan iborat (tola yoki hujayra ning qo’zg’algan qismi ichkarida musbat, tashqaridan manfiy zaryadga ega bo’ladi). Miyelinli tolalar 1. Tolani periferyasida bir qancha o’q silindirlar joylashadi. 2. O’q silindir vegetative nerv sistemasini efferent tolalarining aksonlari. 3. Limmositning yadrosi markazda joylashadi. 4. Silindirning mezaksonlari kalta. 5. Natriy kanali butun o’q silindir uzunligi bo’yicha joylashadi 6. Impuls o’tish tezligi 1-2 m/s Miyelinsiz tolalar 1.Tola markazida 1 o’q silindir joylashadi. 2.O’q silindir ham akson ham dendirit bo’lishi mumkun. 3.Lemmositning yadro va sitoplazmasi periferiyaga suriladi. 4.Mezakson ko’p marta o’q silindir atrofida aylanadi va miyelin qobiqni hosil qiladi. 5.Natriy kanali faqat Ranvye bo’g’iqlari soxasida joylashadi. 6. Impuls o’tish tezligi 5-120