№1–маъруза

Киши организмига электр токининг таъсири. 
Одам организимига электр токининг таъсири ҳар хил бўлиб у машина 
механизмларнинг корпусида электр токининг ҳосил бўлиши ѐки электр 
узаткичларнинг ҳимоя қобиғининг бузулиши, қадам кучланиши хисобига 
вужудга келади. 
Одам организимидан ўтаѐтган электр токи қийматига қараб электр
токининг таъсири қуйдагича бўлинади. 
1.
Электр токининг термик таъсири (иссиқлик таъсири) 
2.
Электролитик таъсир 
3.
Биологик таъсир 
Электр токининг термик таъсири
ѐки иссиқлик таъсири натижасида 
баданнинг айрим жойларининг куйиши, қон томирлари, асаб ва бошқа 
тўқималарининг қизиши билан ҳарактерланади.
Электр токининг электролитик таъсир
эса қоннинг ва бошқа 
органик суюкликларнинг қуришига ѐки қон ва инсон организимидаги 
ҳужайралар таркибидаги тузларнинг парчаланиши натижасида уларнинг 
физик ва кимѐвий хусусиятларининг бузилишига олиб келадиган ҳолатларга 
тушинилади. 
Электр токининг биологик таъсири 
бу тирик организм учун хос 
бўлган хусусият хисобланади. Электр токининг биологик таъсири 

---

52 
натижасида мускулларнинг ѐки юрак упка мускулларининг қисилиши содир 
бўлади. Бу асосан организмдаги биоэлектрик жараѐнларининг бузилиши 
натижасида рўй беради. Яни инсон организми асосан биоэлектрик токлар 
ѐрдамида бошқарилади. Бундан ташқари мухитда юқори кучланишдаги 
электр токининг таъсири натижасида, инсон организимининг биологик 
режимни бузилиб кетиши хисобига инсон организимида ток уриши ҳодисаси 
вужудга келади. Яьни бошқараолмай қолган организмдаги хаѐт 
фаолиятининг баъзи бир функциялари бажарилмай қолади, нафас олиш 
системалари ишлари бузилиши, қон айланиш системасининг ишламай 
қолиши ва х.к. Бу эса ўз навбатида инсонинг оғир ахволга олиб келади. 
Шунинг учун электр токидан олинадиган жароҳатланишлар шартлий 
равишда