1998 йилнинг июнь ойида бир гуруҳ тарихчилар билан бўлган суҳбатда муҳтарам Юртбошимиз томонидан ўзбек халқи ва ўзбек давлатчилиги тарихи саҳифаларини холисона, илмий асосда ёритиш вазифалари белгилаб берилган эди



Download 95,19 Kb.
bet8/11
Sana21.02.2022
Hajmi95,19 Kb.
#76196
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Документ Microsoft Office Word

Саккиз қиррали мақбара
Бу мақбаралар ичида меъморчиликнинг ўзига хос намунаси саналган содда безакли, саккиз ёқли мақбара мавжуд. У Озорбайжон усталарининг санъати маҳсулидир. Чунки томонларининг очиқлиги, гумбазнинг ички безаклари мусаффо осмон жисмларини рамзи эканлиги билан ажралиб туради.
Мақбаранинг тагида 4 та аслзода аёл кишининг сағанаси бор. Бинонинг бой безаклари бу ерда ҳам темурийларга тегишли шахслар ётганлигидан дарак беради.
Кейинги таъмирлаш ишлари давомида унинг гумбаз қисми қайта тикланди. Очиқ равоқларнинг тимпанларида ҳадислар ёзилди. Хонанинг ички қисмида бетакрор зарҳалланган деворий нақшлар Қуръоний оятларда ўзини ижобий маҳсулини топди. Мақбаранинг ҳовли қисми кенгайтирилди, хилхонадаги дафн жараёнлари очиб ўрганилди. Ёғоч тобутларда дафн этилган шахсларнинг суяқ қолдиқлари баъзи ашёлар, уларнинг ирқи ва тузулиши тўғрисида ёрқин маълумотлар олишида омил яратди.
Ундаги саккиз очиқ эшик, мусулмонлар тасаввуридаги жаннатнинг эшикларини эслатади, чунки пайғамбар Муҳаммад (с.а.в.) ҳадисларига кўра, «жаннат – оналар оёғи остидадир». Унинг ички қисмида содда нақшлар солинган. Чиройли нусхалар ичида муқаддас Қуръондан махсус суралар битилган. 1963 йилда саккиз ёқли мақбаранинг шимолидан иккита мақбара қолдиқлари очилди. Ундан даҳма девор қолдиқлари ва ўймакор услубда ишланган қабр усти тошлари қолган.
Уста Али Насафий мақбараси (XIV АСР)
Мажмуа энг кўп хилли услубда барпо этилган мақбаралар қаторига киради. Чунки бу ёдгорлик XIV асрнинг 60-70 йилларида қаршилик уста Али Насафий томонидан ҳандасавий нақшлар қўлланилган. Куфий ёзувида бинонинг пештоқ ва ички қисми маҳорат билан ишланган. Уни кўпинча «гулдор мақбара» ҳам дейишади, чунки ички ва ташқи деворларида ранг-баранг сирли кошинлар, ўсимликсимон нақшларда намойиш этилган. Бинога геометрик шакл берилиши ҳам сўзимизнинг исботидир. Улар чирмашиб, саккиз қиррали юлдузлар туркумини ҳосил қилади. Шакллар, хилма-хил нақшли, зарҳал ва сирланган кошинлар билан безатилган. Бинонинг бурчакларида муқарнас гул билан тўлган равоқ бор.
Унинг устки қисмидаги гумбаз ҳам икки қаватли бўлган. Ҳозирда бу гумбазнинг фақат асоси-қиррали гумбаз сақланиб қолган. Унинг қопламасига арабча хат битилган.

Download 95,19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish