18-мавзу: инновацион лойиҳа жамоасини шакллантириш

3-жадвал.
Анъанавий менежмент ва жамоа менежменти

Анъанавий менежмент	Жамоа менежменти
Мақсадлар аниқ ва тўғри қўйилган. Улар нисбатан содда бўлиб, мазкур мақсадларни раҳбар белгилаб беради ва ижросини назорат қилади	Мақсадлар ноаниқ ва мураккаб таркибга егалиги билан фарқланади, мақсадлар муҳокамалар натижасида вужудга келади ва жамоа аъзолари томонидан ўз шахсий мақсадлари сифатида қабул қилинади
Мақсадларга еришиш борасидаги жавобгар-лик раҳбар зиммасига юклатилади	Умумий мақсадларга еришиш борасидаги жавобгарлик ҳар бир аъзога юклатилади ва ҳар бир аъзо томонидан қабул қилинади
Иш участкалари ва улар бўйича жавобгар-ликнинг қатъий бириктириб қўйилиши	Ихтисослашувдан умумий натижа учун жавобгарлик
Расмий муносабатлар, иерархия	Норасмий муносабатлар, “ясси” тузилма

Ишчи гуруҳлар билан олиб борилган бир неча ўн йиллик тадқиқотлар ва юзлаб тажрибалар натижасида, 20-асрда жамоаларнинг мувозанатлашган ролли таркиби назарияси ишлаб чиқилган¹. Гуруҳ иштирокчиларини роллар бўйича типлаштириш психотиплар назарияси билан бир хил услубий асосларга ега бўлсада, гуруҳларни роллар бўйича типлаштириш бир мунча амалий тавсифга егалиги билан ажралиб туради. М.Белбин жамоадаги ролларнинг саккизтасини ажратиб кўрсатади ва батафсил тушунтириб беради, кейинчалик бу роллар қаторига тўққизинчиси ҳам қўшилади².

Жамоани шакллантириш борасида юқорида тилга олиб ўтилган ўзига хос белгилар, ишни ташкил етишнинг алоҳида тамойилларини чуқур таҳлил қилган ҳолда, шундай хулосага келишимиз мумкинки, унга кўра коллектив ишини жамоавий ёндашув асосида ташкил етиш маълум бир шарт-шароитлар мавжуд бўлгандагина ўзини оқлаши мумкин бўлган жамоа етакчилари ва унинг ҳар бир аъзосидан барча ҳатти-ҳаракатларни ва ресурсларни бирлаштиришни талаб етади.