18. 4-§. Organizm to ‘qimalarining to ‘la qarshiligi (impedansi). Reografiyaning fizik asoslari

---

18.4-§. ORGANIZM TO ‘QIMALARINING TO ‘LA QARSHILIGI
(IMPEDANSI). REOGRAFIYANING FIZIK ASOSLARI
Organiz m to‘qimalari o‘zgarmas tokdan tashqari o ‘zgaruvchan to kni ham
o ‘tkazadi. Organizm da induktiv g‘altakka o'xshagan sistem alar yo‘q, shuning
uchun induktivligi nolga yaqin. Biologik membranalar va demak, butun organizm
sig‘im xosssalarga ega, shu tufayli organizm to'qim alarining impedansi faqat
Om v a sig‘im qarshilik lari bilan belgilanadi. Biologik sistem alarda sig‘im
elementlaming mavjudligi tok kuchining qo‘yilgan kuchlanishdan faza bo‘yicha
oldin da bo‘lishi bilan tasdiqlanadi.
Turli biologik obyektlar uchun fazalar siljish burchagining 1 kgs chastotadagi
b a’zi qiymatlarini keltiramiz (21 - jadval).
21- jadval
Ф
, grad
Odam, qurbaqaning terisi.................................. 55
Qurbaqa nervi....................................................... 64
Quyon muskullari................................................ 65_____________
Ekvivalent elektr sxemalardan foydalanib, to ‘qim alarning Om va sig‘im
xossalari modelini yasash mumkin. Ulardan ba’zi birlarini ko‘rib chiqamiz (18.11-
rasm ). 18.11-
a
rasmda tasvirlangan sxema uchun impedansning chastota
bog‘lanishini L = 0 bo‘lganda(18.36)dan olish mumkin:
z
= J
r
2 +1 /( C o )2
Grafikdan ko‘rinadiki,
со
—> 0 (Z -> oo) bo'lganda
sxema tajriba bilan muhim
qa ram a-q a rsh ilik ka ega.
C h u nk i, bunda qarshilik
doimiy tokda cheksiz katta
(!?) b o ‘lib qolm oqda. Bu
15.4- §da keltirilgan qiy-
matlargaziddir.
Ekvivalent elektr sxema
(1 8 .1 1 -
b
rasm ) 
со
—» °°
b o ‘lganda tajribaga to ‘g‘ri
kelmaydi. H aqiqatan ham
k atta chasto tada biologik
to ‘qim alar qarshilikka ega
boladi.
Birinchi ikki modelning
qo ‘shilishidan hosil bo‘lgan
b -
-1 b