16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

10
Июнь
17
BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARIGA OG‘ZAKI VA YOZMA HISOBLASH 
QOIDALARINI O‘RGATISH
Наманган вилояти Поп тумани 
1-сонли мактаб Бошланғич синф ўқитувчиси 
Мўйсунбоева Дилфуза Султоновна.
тел.[phone]
Annotatsiya: 
Hozirgi. paytda. maktablarda. boshlang‘ich. sinflarda. matematika. o‘qitishning.
asosiy.vazifalaridan.biri.o‘quvchilarni.har.tomonlama.yetuk.insonlar.qilib.tarbiyalash.hisoblanadi..
Shundan kelib chiqqan holda, ushbu maqolada yosh o‘quvchilarni og‘zaki va yozma tarzda 
hisoblashga.o‘rgatish.masalalari.bayon.etilgan.
Kalit so‘zlar: 
Matematika,.amal,.savodxonlik,.og‘zaki,.yozma,.hisoblash,.ifoda.
Matematika bo‘yicha bilimlar berish bilan birga ularga o‘rganilayotgan bilimlarni asosli va 
puxta bo‘lishini ta’minlash, ularni qo‘llay olish ko‘nikma va malakalarini shakllantirish muhim 
ahamiyatga.ega..ayniqsa,.matematika.darslarida.arifmetik.amallarning.chuqur.o‘rganilishi.ularni.
hisoblash malakalarini egallashlariga hamda ularni kelgusida o‘quv faoliyatida muvaaffaqiyatli 
qo‘llashlari.uchun.asos.bo‘lib.xizmat.qiladi..shu.nuqtai.nazardan.og‘zaki.va.yozma.hisoblashlar.
usullarini va ularni qo‘llashni o‘rgatish o‘ziga xos xususiyatlarga ega, ularni o‘zaro aloqadorlikda 
va o‘quvchilar amaliy faoliyati tajribasi bilan qo‘shgan holda o‘qitish dolzarb masalalardan 
hisoblanadi.. Bu. usullarni. ishlab. chiqish. va. amalda. qo‘llash. o‘qitish. sifat. va. samaradorligini.
oshirishga.xizmat.qiladi..
Boshlang‘ich ta’limda matematika o‘qitishning asosiy maqsadlaridan biri ham hisoblash 
malakalarini.shakllantirish.asosida.o‘quvchilar.qobiliyat.va.qiziqishlarini.rivojlantirish.hisoblanadi..
Demak,.boshlang‘ich.sinflarda.og‘zaki.va.yozma.hisoblashlar.usullarin.mohiyatini.va.hisoblash.
usullarini yetkazish uslubiyatini ishlab chiqish o‘z ichiga o‘quvchilarda umuman boshlang‘ich 
matematika asosiy tushunchalarni shakllantirish va ularni amalda qo‘llay olish ko‘nikma va 
malakalarini.rivojlantirishni.oladi.
Boshlang‘ich.sinflar.matematika.darslarida.og‘zaki.va.yozma.hisoblashlar.usullarin.o‘rgatish.
mantiqiy.tafakkur.va.hisoblash.madaniyatini.o‘stirish.uchun.keng.imkoniyatlar.mavjud..Bu.shu.
bilan. asoslanadiki,. birinchidan,. boshlang‘ichsinflar. matematika. darslarida. og‘zaki. va. yozma.
hisoblashlar usullarini o‘rgatish mazmuni va ketma-ketligi, ikkinchidan, tushunchalar, qoidalar 
va ularni kuzatishlar, mashq va misollar asosida ko‘rgazmali chiqarilishi usullari, arifmetik 
amallarni o‘rganishda bayon etishda ularning qo‘llanilishi, uchinchidan, mashq va misollar va 
ularni yechishda o‘quvchilar og‘zaki va yozma hisoblashlar usullari mohiyati bilan birga algebraik 
tushunchalar,.boshqa.amallar.bilan.o‘zaro.aloqadorligidan.foydalanish.talab.etadi..shuning.uchun.
boshlang‘ich. sinflar. matematika. darslarida. og‘zaki. va. yozma. hisoblashlar. usullarini. o‘qitish.
samarali usullarini ishlab chiqish va ularni zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida qo‘llash 
usullarini.o‘rganish.dolzarb.vazifa.hisoblanadi.
i–iV. sinflarda. matematika. o‘qitishning. asosiy. vazifasi. bo‘lgan. ta’lim-tarbiyaviy. vazifalarni.
hal.qilishda.ulardagi.matematika.kursi.bo‘yicha.qanday.darajada.tayyorgarligi.borligiga.bog‘liq.
Adabiyotlar:
1..Jumayev.M.E..Boshlang‘ich.sinflarda.matematika.o‘qitish.metodikasi..-.T.:.2005.yil
2..roziqov.O..Didaktika.T.:.fan..1997yil3..abduqodirov.a.a.,.astanova.f.a.,.abduqodirov.
f.a..Nazariya,.amaliyot.va.tajriba.T.:.Tafakkur.qanoti.2012.yil

---

343