15 – Мавзу метод ва методология: асосий тушунчалар


Категория тушунчасига умумий таъриф



Download 0,96 Mb.
bet21/27
Sana21.02.2022
Hajmi0,96 Mb.
#54827
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   27
Bog'liq
maruza taqdimoti 3- мавзу

Категория тушунчасига умумий таъриф
Умуман олганда, категория қуйидаги хусусиятларни ўзига қамраб олади:
а) «категория» оламдаги муносабат, боғланишларни ифодаловчи умумий мазмун
ва хусусиятга эга фалсафий тушунчадир;
б) категориялар моддий оламдаги ҳаётни тавсифлагани ҳолда, бир бутунликда,
ўзаро алоқадорликда бўлади, бир-бирини тақозо этади, белгилайди
ёки юзага келтиради;
в) категория объектив мазмунга эга. Ҳар бир категория воқелик туфайли
рўёбга чиқади, воқеликда намоён бўлади, воқелик мавжудлигининг ўзига
хос хусусиятлари, томонлари, белгиларини ифодаловчи тушунчалар
сифатида инсон тафаккурида акс этади;
г) категория умумий тушунчалар сифатида инсоннинг табиий-ижтимоий ҳодисалар
моҳиятини билишга қаратилган билиш жараёни тарихининг натижалари ва
воқеликни чуқурроқ била боришининг илмий воситаларидир;
д) категориялар фалсафанинг ўзи сингари, барча фанлар учун илмий тадқиқот
ва амалий фаолиятда методологик аҳамиятга
Имконийлик кўринишлари
Реал имконият:
-воқеликнинг зарурий алоқалари ва муносабатлари тақозоланган
-зарурийлик билан боғлиқ (Гегел)
Мавҳум имконият:
-зарурий алоқалар билан тақозоланган, лекин зарур шароитларсиз кучга кира олмайди
Моҳият имконияти:
-амалга ошиши моҳиятининг ўзгариши билан кечадиган имконият
Инкор этувчи имконият:
-воқеликка айланиши билан бошқа имкониятнинг мумкин эмаслги билан характерланувчи имконият
Қайтарилмайдиган имконият:
Аниқ имконият:
-зарурий шарт – шароитлардагина кучга киради
Формал имконият:
-воқеликнинг тасодифий алоқалари ва муносабатлари билан тақозоланган;
-тасодифийлик билан боғлиқ
Қайтарилувчи имконият:
-биринчи туртки-имконият-ҳаракат
Биргаликда мавжуд бўладиган имконият:
-бирининг амалга ошиши билан бошқа имкониятнинг йўқолиб кетмаслиги билан характерланувчи имконият
Воқеа – ҳодиса имконияти:
-амалга ошиши билан моҳияти ўзгармас имокният

Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish