14-ma’ruza. 7-bob. 14-mavzu: tekis egilish

Yechish : 1) Kesuvchi kuch epyurasini qurish.

Epyurani konsolning erkin uchidan boshlab quramiz, bu bizni tayanch reaksiyalarini topishdan ozod qiladi.
R kuch kesimdan o’ngda bo’lib, pastga yunalgan bo’lganligi uchun DS va SV uchastkalarda musbat bo’lib R qiymatga teng bo’lib o’zgarmas, ya’ni abssissa o’qiga parallel ravishda bo’ladi. S kesimga quyilgan juft M

kuchning Q(x) epyurasiga ta’siri yo’q. Shunday qilib, bo’ladi.
Q₁ (x)  Q₂ (x)  P  qa,

D nuqtadagi kesuvchi kuchning qiymatini shu nuqtadan o’ng
tomondagi kuchlarning oz o’qiga proyeksiyalarining yig’indisi kabi
qaraymiz: Q₃ (х)  P  q  2a  qa  2qa  3qa
Q₃(x) ning bu qiymatini D nuqta tagida ordinata o’qi bo’yicha yuqoriga joylashtirib S nuqtadagi qiymat bilan to’g’ri chiziq orqali birlashtiramiz. D nuqtadagi ya’ni mahkamlangan kesimdagi kesuvchi kuchning ordinatasi tayanch reaksiyasining qiymatini beradi.
Q(x) epyurasi 7.14-shakl, b) da ko’rsatilgan.


а

v

7.14-shakl₁₃₃

2) Eguvchi moment epyurasini qurish.

D kesim konsolning erkin uchi bo’lganligi uchun eguvchi moment nolga teng bo’ladi. Keyingi xarakterli nuqta S-dagi M(x) ni o’ng tomonda joylashgan kuchlar momentlarining yig’indisi kabi aniqlaymiz.

1
 ^унг (х)  P  a  qa²
DS uchastkada 0 bilan - qa ² ni to’g’ri chiziq bilan tutashtiramiz. (bu
uchastkada q=0) . C nuqtada juft kuch qo’yilgan shu sababli M(x) epyurasida shu kesimda M ning yo’nalishi bo’yicha va uning qiymatiga teng sakrash bo’ladi, ya’ni

_М chap _{(х)  М} o'ng _{ М}
 P  a  qa²  qa ²  qa ²  0

с с
Xarakterli V nuqtada M(x) ni o’ng tomonda joylashgan kuchlar momentlarining yig’indisi kabi aniqlaymiz.

М ₂ (х)  P  2a  М
 2qa ²  qa ²  qa ²

qa ²
Bu uchastkada xam yoyilgan kuch ta’sir etmaganligi uchun 0 bilan - ni to’g’ri chiziq bilan tutashtiramiz.
Xarakterli A nuqtada eguvchi momentni o’ng tomonda joylashgan

kuchlar momentlarining yig’indisi kabi aniqlaymiz:

М ₃ (х)  P  4a  М
 q  2a  a  qa  4a  qa ²  2qa²  5qa ²

Bu uchastkada yoyilgan kuch ta’sir etayotganligi uchun V va A

nuqtalardagi - qa ² bilan tutashtiramiz.
5qa ²
ni ikkinchi tartibli egri chiziq bilan

M(x) epyurasi 7.14- shakl, v)da ko’rsatilgan.