13-mavzu. Axborot tizimlarini yaratish va boshqarish reja

Tizimni tahlil qilish – bu tashkilot axborot tizimidan foydalangan holda hal qilishga urinayotgan muammo tahlilidir. U o‘z ichiga muammoni ta’riflash, muammoning yuzaga kelishi sabablari va oqibatlarini aniqlash, echimni tanlash va tashkilotning axborot ehtiyojlarini aniqlash kabi ishlarni oladi.
13.4-rasm. TIZIMNI ISHLAB CHIQISH JARAYONI


Tizim qurish jarayonini faoliyatning oltita asosiy turiga bo‘lish mumkin. Tizim tahlilchisi tashkilot va mavjud tizimlar “kartasi”ni yaratib, unda asosiy ma’lumot ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilarni ko‘rsatadi. Ular yangi tizimning axborot infratuzilmasi ko‘rsatadigan ta’siriga bevosita bog‘liqdirlar. Tahlilchi tashkiliy masalalarga qo‘shimcha sifatida mavjud uskunalar va dasturlarning kisqacha ta’rifini ham keltiradi. Keyin, tizim tahlilchisi mavjud axborot tizimlari bilan bog‘liq muammolarni batafsil ko‘rsatib chiqadi. Tahlilchi hujjatlar, hisobot va tartibotlarni o‘rganish, ushbu tizimlardan foydalanuvchilar o‘rtasida so‘rov o‘tkazish asnosida asosiy muammoli sohalarni va tashkilotning asosiy maqsadlarini ajratib berishi mumkin. Aksariyat hollarda echim sifatida yangi axborot tizimini qurish yoki mavjud tizimni modernizatsiya qilish qabul qilinadi.

Tizimni tahlil qilish loyihaviy echimning amalga oshirish ehtimolini tahlil qilishdan iborat bo‘lib, ushbu echim moliyaviy, texnik va tashkiliy nuqtai nazardan maqsadga muvofiq ekani yoki yo‘qligini aniqlash imkonini beradi. Amalga oshirilish ehtimolining tahlili yangi tizimga mablag‘lar sarflanishi maqsadga muvofiqligini, korxona ushbu tizim uchun baza bo‘lib xizmat qiladigan texnologiyani o‘zlashtira olishi va kelgusida kutilayotgan o‘zgarishlar salbiy natijalarga olib kelishi yoki olib kelmasligini oldindan taxmin qilish imkoniyatini yaratib beradi. Tizim tahlilining natijasi bir nechta muqobil echim ko‘rinishida bo‘lib, korxona o‘zi uchun eng maqbul variantni tanlaydi. Ularning har biri bo‘yicha amalga oshirilish ehtimoli tahlil qilinadi. YOzma hisobotda har bir variant uchun barcha afzalliklar va kamchiliklar, xarajatlar va kutilayotgan daromadlar aks ettiriladi. Yillik hisobot rahbariyatga taqdim etilganidan so‘ng, amalda qo‘llash uchun eng maqbul variant tanlanadi.