11-sinf adabiyot 1-qism I bob. Xalq og‘zaki ijodi 1-§. Kirish. «GO‘RO‘G‘lining tug‘ilishi»

«... hovlida (ya’ni qafasda) yotgan arslon kabidir,

Ey, qafasdagi (makkor) vahshiy boshingni yeydi».

A) nodonlik B) qalb

C) aql D) til

16. Yusuf Xos Hojib ijodidagi qaysi obrazning bo‘riga qiyoslanishida ularning

ochofat va johilligi ta’kidlangan?

A) o‘limning B) dushmanning

C) saroy amaldorining D) lashkarboshining

17. «Qutadg‘u bilig»da yuzga nisbatan ishlatilgan qaysi obraz kishi tashqi

ko‘rinishining yoqimliligiga ishora?

A) arg‘uvon B) oy

C) osh D) gul

18. «Qutadg‘u bilig»da lashkarboshiga nisbatan ishlatilgan qaysi obraz

lashkarboshining doimiy hushyorligiga ishora?

A) arslon B) zag‘izg‘on

C) lochin D) quyon

19. «Qutadg‘u bilig» asaridan olingan quyidagi misrada ipak gazmol, tikan

nimaning ramzi hisoblanadi?

Ko‘ni so‘z irig ul kim aymish, temish,

Angar to‘rqu idtim, tikan cho‘g‘lamish.

Mazmuni: Kim aytsa, desa (ham) to‘g‘ri so‘z dag‘aldir, (ya’ni keskin

bo‘ladi). Unga ipak gazmol yubordim, u esa tikan tugib yuboribdi.

A) ipak gazmol – taklif, tikan – rad etish

B) ipak gazmol – sovg‘a, tikan – dushmanlik

C) ipak gazmal – do‘stlik, tikan – dushmanlik

D) ipak gazmol – boylik, tikan – nafrat

20. «Qutadg‘u bilig» asaridan olingan quyidagi bayt qaysi qahramonga

tegishli?

Juda aziz axir tiriklik kuni

Bekor ishga sarflab bo‘lmaydi uni.

A) Kuntug‘diga B) O‘zg‘urmishga

C) Oyto‘ldiga D) O‘gdulmishga

21. «Qutadg‘u bilig» badiiyatning yuksak namunasi bo‘lib, bunda shoir

nimalardan foydalanadi?

1) go‘zal obrazlar; 2) hayotiy o‘xshatishlar;

3) behad orttirilgan mubolag‘alar; 4) ta’sirchan tamsillar;

5) mo‘jaz ramzlar; 6) lo‘nda istioralar.

A) 1, 2, 4, 5, 6 B) 1, 2, 3, 4, 5

C) 1, 2, 3, 6 D) 1, 3, 4, 5, 6

22. Yusuf Xos Hojib qo‘llagan qaysi o‘xshatishlar yozma adabiyotda

an’anaga aylangan?

1) yuzni oyga; 2) tiriklik (hayot)ni rabotga;

3) eligni arslonga; 4) yigitlikni arg‘umoqqa;

5) so‘zni zahar yo shakarga; 6) ko‘ngilni dengizga;

7) ko‘ngilni shishaga; 8) kitobni quyoshga.

A) 1, 2, 4, 5, 6, 7 B) 1, 3, 4, 5, 7, 8

C) 2, 3, 4, 6, 7 D) 1, 2, 5, 6, 8

23. Yusuf Xos Hojib zulmni nimaga o‘xshatadi?

A) yonib turgan o‘tga

B) hayotni so‘ndiruvchi zaharga

C) hamma narsani vayron qiluvchi toshqinga

D) hamma narsani vayron qiluvchi bo‘ronga

24. Yusuf Xos Hojib ijodida qaysi obrazning bo‘riga o‘xshatilishida uning

dushmanga ayovsiz va katta kuch bilan dahshat solishi nazarda tutilgan?

A) o‘limning B) dushmanning

C) saroy amaldorining D) lashkarboshining

25. «Qutadg‘u bilig»da yuzga nisbatan ishlatilgan qaysi obraz qo‘rqib ketgan

yoxud noqulay ahvolda qolgan odam yuzining belgisi sifatida keladi?

A) arg‘uvon B) bo‘z

C) osh D) gul

2 6. «Qutadg‘u bilig»da lashkarboshining jang taktikasidagi mohirligi, hiyla va

tadbirkorligi nimaga o‘xshatiladi?

A) qoplonga B) arslonga

C) bo‘riga D) tulkiga

27. «Qutadg‘u bilig»da quyosh qanday istioralar bilan ifodalangan?

1) rumiy qizi; 2) sata (marjon); 3) sata qalqoni (marjon shodasi);

4) tong qizi; 5) sara qiz yuzi; 6) yorug‘ yuz.

A) 1, 3, 4, 5 B) 1, 2, 4, 6

C) 1, 2, 3, 5, 6 D) 2, 3, 4, 5, 6

28. Yozma adabiyotimiz tarixidagi ilk yirik asar namunasi hisoblanib, turkiy

o‘gitnoma – didaktik yo‘nalishni nihoyatda yuqori darajaga olib chiqqan

Yusuf Xos Hojibning «Qutadg‘u bilig» asari nechanchi asrda bitilgan?

A) IX asr B) X asr

C) XI asr D) XII asr

29. Yusuf Xos Hojib «Qutadg‘u bilig» dostonini yozib tugallaganda necha

yoshdan oshganligini aytadi?

A) ellik yoshdan B) oltmish yoshdan

C) yetmish yoshdan D) sakson yoshdan

30. «Qutadg‘u bilig» asarining tabdilidan olingan quyidagi ta’rif qaysi

qahramonga tegishli?