|
Iqilachim erig bo‘ldi,
Erig bo‘lg‘u yen ko‘rdi.
Bulit o‘rub ko‘k o‘rtuldi,
Tuman turub to‘li yag‘di.
A) qizchaning B) o‘g‘ilchaning
C) qo‘zichoqning D) otning
26. Quyidagilardan «Devon»da keltirilgan qaysi so‘z she’rga nisbatan
qo‘llanadi?
A) lirika B) yir
C) saj’ D) rajaz
27. «Devon»da keltirilgan qaysi she’rda sho‘x, o‘ynoqi otning chopqirligi
tasvirlanadi?
A) «Erdi ashin taturg‘an» B) «Bulnar meni ulas ko‘z»
C) «Iqilachim erik bo‘ldi» D) «Qish yay bila to‘qushti»
28. Mahmud Koshg‘ariyning «Devon»i haqidagi noto‘g‘ri ma’lumotni toping.
A) «Devon»dagi bir turkum qo‘shiqlar bevosita farzandlar va, umuman,
jamiyat a’zolarining ma’naviy kamolotiga bag‘ishlangan.
B) «Devon»dagi she’riy parchalarning asosiy qismi xalq og‘zaki ijodi
mahsulidir.
C) «Devon»dagi she’riy parchalar shakliga ko‘ra, asosan, ikkilik,
to‘rtliklardan tashkil topgan.
D) «Devon»dagi marosim qo‘shiqlaridan birida qishning tugab, bahorning
boshlanayotgani, oqar suvlarning ko‘paygani, havo iliy boshlagani
hamda atrofdagi o‘t-o‘lanlarning ko‘karishi tavsif etilgan.
29. Tabiatdagi jarayon inson hayotidagi jonli manzaralarga o‘xshatilib, unga
qiyosiy holda aks ettirilgan «Qish yayg‘iru savlanur» misrasining ma’nosini
toping.
A) «Qish yomg‘iri savalayapti».
B) «Qish Bahorga qarab maqtanadi».
C) «Qish izg‘irini Bahorni savalay olmadi».
D) «Qish yomg‘irni sevmaydi».
30. «Devon»dagi to‘rtliklarda qanday badiiy tasvir vositalari tez-tez
qo‘llanadi?
A) o‘xshatish, mubolag‘a, ta’did, tazod, tanosub
B) iyhom, takrir, tazod, mubolag‘a, ta’did
C) takrir, mubolag‘a, iyhom, istifhom, tazod
D) istifhom, ta’did, ishtiqoq, tazod, iyhom
31. To‘nga Alp Er so‘zi qanday ma’no bildiradi?
A) turklarning eng kuchli bahodiri B) yo‘lbars kabi kuchli bahodir
C) to‘qson alpning eng kuchlisi D) burgut kabi kuchli bahodir
32. «Devon»dan olingan quyidagi parchada kim haqida gap ketgan?
«U Tahmuraspdan uch yuz yil keyin Marvni bino qilgan. Ba’zilar butun
Movarounnahrni turklar o‘lkalaridan deb bilganlar. U Yankanddan
boshlanadi. Uning bir oti Dizro‘yindir».
A) Siyovush B) Afrosiyob
C) Qaz D) Barman
33. Marsiya nima?
A) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni
ifodalagan lirik she’r yoki nasriy asar.
B) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni
ifodalagan dramatik asar.
C) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni
ifodalagan lirik she’r yoki qo‘shiq.
D) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni
ifodalagan hikoya yoki qissa.
34. Quyidagi qadimgi maqollar ichidan badnafslik haqidagi maqolni toping.
A) «Qul savi qalmas, Qag‘il bag‘i yazilmas».
B) «Tulku o‘z iniga ursa, ujuz bo‘lur».
C) «Erik erni yag‘lig‘, ermagu bashi qanlig‘».
D) «O‘d kechar, kishi to‘ymas, yalinguq o‘g‘li mangu qalmas».
35. «Devon»da keltirilishicha, Qazvin so‘zining asli qanday ma’noni
anglatadi?
A) qaz o‘yini – oqqush o‘ynaydigan joy
B) qaz o‘yini – qiz o‘ynaydigan joy
C) qaz o‘yini – qor o‘ynaydigan joy
D) qaz o‘yini – g‘oz o‘ynaydigan joy
36 . «Devon»dagi she’riy parchalarning qaysi vaznda yozilganligi haqidagi
to‘g‘ri fikrni toping.
A) Faqat aruz vaznida yozilgan.
B) Faqat barmoq vaznida yozilgan.
C) Asosan, barmoq vaznida, ayrim namunalar aruzning ba’zi
ko‘rinishlariga muvofiq keladi.
D) Asosan, aruz vaznida, ayrim namunalar barmoqning ba’zi
ko‘rinishlariga muvofiq keladi.
37. Mahmud Koshg‘ariy qaysi munozaraga oid ko‘plab to‘rtliklarni keltirgan,
ammo ular asarning bir joyida emas, balki uning turli qismlarida har xil
so‘zlarning izohiga dalil tarzida yoyilgan?
A) «Binafsha va Chang» B) «Bang va Chog‘ir»
C) «Boz va Bulbul» D) «Qish va Bahor»
38. Qo‘ shiq atamasi ilk marta Mahmud Koshg‘ariy tomonidan qayd etilgan
bo‘lib, muallif unga qanday izohlar bergan?
A) she’r, qasida B) maqom, ohang
C) qo‘shug‘, kuy D) she’r, to‘rtlik
39. «Devonu lug‘ot at-turk»dan olingan quyidagi she’rda bir-birini yengishni
istagan qaysi obrazlarning o‘zaro to‘qnashgani, bir-birlariga yomon ko‘z bilan
qarashgani va bir-birlarini tutish uchun yaqinlashganlari tasvirlanadi?
Do'stlaringiz bilan baham: | 
