11-sanlı lekciya Tema. Antropogen faktorlarınıń nasekomalarǵa tasiri

Ekinshi tárepten, ózlestirilgen jerlerdegi ǵálle eginlerinde biyday tripsi (Haplothrips tritici Kurd.), ǵálle biyti (ásirese Schiraphis gramina Rond. hám Brachycolus poxius Mordv.), qandalalardıń ayırım túrleri – zıyanlı xasva (Eurygaster integriceps Put.) hám t. b., ǵálleniń paqal búrgesi (Chaetocnema hortensis Geoffr., Ch. aridula Gyll.), ǵálle juwanayaq (Harmolita rossica Rims-Kors.) shıbını hám t. b kóp muǵdarda kóbeye basladı.
Tashkent janındaǵı Mırzashóldegi jańadan ózlestirilgen jerlerdegi ǵawasha eginlerine ǵawasha biytleri - Xerophilaphis plotnikovi Nevs., Aphis gossypil Glov. A. craccivora Koch.), jońıshqazarlarǵa – qallı biyt Therioaphis trifolii Kltnb., jońıshqa qandalası (Adelphocoris lineolatus Goeze), jońıshqa shóp pilshesi (Sitona cylindricollis Fahr.) hám basqa da bir qatar zıyankesler túse basladı.
G.Ya.Bey-Bienko (1939, 1957, 1961) maǵlıwmatlarına qaraǵanda, Orenburg wálayatında shóller ózlestirilip, dánli eginler maydanlarına aylandırılǵanda ekilemshi biotoplarda ilgeri dominantlıq etken nasekomalardıń túrleri- ayaqquyrıqlılar Sminthurus viridis L., ayaqquyrıqlılar Entomobrya quinquelineata S. V., shegirtkelerden Euchorthippus pulvinatus F. W., Lasiacantha capucina Germ qandalası, qumırsqalardıń ayırım túrleri (Formicidae) hám t.b joǵalıp ketken. Boz jerler ózlestirilgende basqa tárepten Haplothrips tritici Kurd., tripsi Brachycolus noxius Mordv. ósimlik biytleri sanı keskin artqan, Deltocephalus collinus Dahlb. hám D. striatus L. cikadaları Trigonotylus ruficornis Geoffr qandalası, Adonia variegata Goeze. xanqızı hám taǵı basqa ayırım nasekomalar bárqulla ushıraytuǵın bolǵan. Dánli eginler ushın ózlestirilgen shóllerde qánigelesken nasekomalar – biyday tripsi, ótkirbaslı qandala (Aelia sibirica Reut.), dóń málawlı dán búrgesi (Phyllotreta vittula Redt.), kúlreń dán sovkası (Hadena sordida Bkh.) hám basqalardıń sanı shama menen 50 márte artqan (Grigor`eva, 1960).
6. G.Ya.Bey-Bienko (1957) awıl xojalıǵı ushın ózlestirilgen jańa jerlerde qáliplesip atırǵan, birlemshi biotoplardan ádewir parıqlanatuǵın jańa biocenozlardı agrobiocenozlar dep atawdı usınıs etken.