11-мавзу. Инвестиция фаолиятини кредитлаш

Кредитга лаёқатлилик – бу хўжалик субъектларининг молиявий ҳолатини, уларнинг кредитини ўз вақтида ва тўла қайтариш қобилиятини баҳолаш тушунилади.

• Кредитга лаёқатлилик – бу хўжалик субъектларининг молиявий ҳолатини, уларнинг кредитини ўз вақтида ва тўла қайтариш қобилиятини баҳолаш тушунилади.

Жаҳонда ва мамалакатимиз амалиётида кредитга лаёқатликни баҳолашда қуйидаги мезонларга таянилади.

• мижознинг характери (Феъл атвори);
• мижознинг қарз олиш қобилияти;
• олинган қарзни узиш юзасидан маблағлар ишлаб топишга қобиллиги;
• мижознинг капитали;
• кредитнинг таъминланганлиги;
• кредит операцияларини амалга ошириш чоғидаги шарт шароитлар;
• мижоз фаолиятининг қонуний жиҳатларини назорат қилиш даражаси.

Таҳлил учун асосий манба бўлиб корхона бухгалтерия баланси ва молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисоботдан фойдаланилади.

• Таҳлил учун асосий манба бўлиб корхона бухгалтерия баланси ва молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисоботдан фойдаланилади.
• Кредитга лаёқатлиликни ифодаловчи асосий ва қўшимча кўрсаткичлар қуйидагилар:
• 1. Қоплаш коэффициенти;
• 2. Ликвидлик коэффициенти;
• 3. Мустақиллик коэффиценти
• Қўшимча коэффициентлар:
• 1. Айланма маблағларининг айланувчанлик коэффициенти;
• 2. Ўз айланма маблағлари мавжудлиги;
• Жаҳон амалиётида корхона ликвид маблағлари иккига бўлинади:
• абсолют ликвид маблағлар;
• жорий ликвид маблағлар.

Qoplash koeffitsiyenti quyidagicha hisoblanadi:

• TMZ+Pul mablag’lari+Deb.Qarzdor
• Qoplash koeffitsienti = ---------------------------------------------------- Qisqa muddatli majburiyatlar
•  
• Qoplash koeffitsienti shuni ifodalaydiki, ya’ni u kreditlash chegarasini ko’rsatadi va mijozning hamma aylanma vositalarining qarzni olishga etarliligini ko’rsatadi. Bu ko’rsatkich 2 va undan yuqori bo’lsa, mijoz kreditga layoqatlidir. Agar 0,5 dan kam bo’lsa, kreditlash foydasiz bo’lib, mijoz kreditga layoqatsiz hisoblanadi.