10-o`zb tarix qq indd

«Erk» demokratiyalıq partiya
sınıń shólkemlestiriw quraltayında 
onıń baǵdarlaması hám ustavı qabıllandı. Partiya tárepinen 
1990—1992-jılları basıp shıǵarılǵan «Erk» gazetası Ózbekistan xalqı 
arasında júdá belgili bolıp ketti.
Bul háreket hám partiyalar (keyin ala, Ózbekistanda demokratiyalıq 
ruwxtaǵı basqa siyasiy partiyalar hám háreketler de payda boldı) 
járiyalıqtı keńeytiw, siyasiy hám social-ekonomikalıq reformalardı 
jedellestiriw, ózbek xalqı milliy qádiriyatları, atap aytqanda, dástúr 
hám máresimlerin qayta tiklew, sonday-aq, respublika turmısında 
Oray húkimdarlıǵın toqtatıw hám de Ózbekistannıń tolıq mánisindegi 
siyasiy hám ekonomikalıq ǵárezsizligine erisiw talapları menen 
shıqtı. Biraq, bul háreket hám partiyalardıń basshıları keyingi jılları 
Ózbekistan Prezidenti hám Ózbekistan Oliy Kengashi siyasatına 
qarsılıq jolına ótti, bul nárse jámiyettegi puqaralar tatıwlıǵı hám 

---

137
birligine zıyan tiygize basladı. Sonnan keyin 1992-jıldan «Birlik» hám 
«Erk» Ózbekistan aymaǵında óziniń siyasiy xızmetin toqtattı.
Ózbekistan SSRda prezidentlik basqarıwınıń engiziliwi.
1990-jıl 
24-martta bolǵan Ózbekistan SSR Joqarı Sovetiniń on ekinshi shaqırıq 
I sessiyasında Ózbekistanda prezidentlik basqarıwı shólkemlestirildi hám 
Ózbekistan Kompartiyası Oraylıq Komitetiniń birinshi xatkeri 
Islam 
Karimov
Ózbekistan SSR Prezidenti etip saylandı. Awqamlas respublikalar 
arasında birinshi bolıp Ózbekistanda 
prezidentlik basqarıwı
engizildi.
Prezidentlik basqarıwınıń payda bolıwı hám rawajlanıwı respub-
likada tómendegi basqıshlardan ibarat boldı.
Birinshi basqısh
1990-jıl mart—oktyabr ayların quraydı. Onda 
1990-jılı mart ayında Ózbekistan SSR Prezidenti lawazımın 
shólkemlestiriw hám de «Ózbekistan SSR Konstituciyası (Tiykarǵı 
Nızamı)na ózgerttiriw hám qosımshalar kirgiziw haqqında»ǵı Nızam 
qabıllanıp, Ózbekistan SSRnıń birinshi Prezidenti saylandı. 1990-jıl 
iyun ayında Ózbekistannıń Ǵárezsizlik deklaraciyası qabıllandı. 
Ekinshi basqısh
1990-jıl noyabr — 1991-jıl avgust ayların óz ishine 
aladı. 1990-jılı 1-noyabrde «Ózbekistan SSRda atqarıw hám basqarıw 
hákimiyatınıń dúzilisin jetilistiriw hám de Ózbekistan SSR Konstituciyası 
(Tiykarǵı Nızamı, 1978-jıl qabıllanǵan)na ózgeris hám qosımshalar 
kirgiziw haqqında»ǵı Nızam qabıllandı. Nızamǵa muwapıq, Ózbekistanda 
prezidentlik hákimiyatı menen Ministrler Sovetiniń atqarıw hám basqarıw 
Este saqlań!
1990-jıl 12—15-martta Moskvada bolǵan SSSR Xalıq deputat-
larınıń gezeksiz III syezdinde SSSR Prezidenti lawazımı shólkem-
lestirilip, bul lawazımǵa KPSS OK Bas sekretarı, SSSR Joqarı 
Sovetiniń baslıǵı Mixail Sergeyevich Gorbachyov saylanǵan edi.
Ózińizdi sınań!
«Tumaris»— bul ... Islam Karimov-bul...
«Birlik»— bul ... 
Mirahmad Mirqasimov- bul...
«Erk» — bul ... 
Shukurulla Mirsaidov – bul...
!

---

138
hákimiyatı qosıp jiberildi. Ózbekistan SSR Ministrler Soveti Ózbekistan 
SSR Prezidenti janındaǵı Ministrler Kabinetine aylandırıldı. Ózbekistan 
SSR Prezidenti