10-mavzu. Raqobat va yakkahokimlik reja raqobat tushunchasi va uning usullari. Mukammal va nomukammal raqobat

11.2-rasm. Bozordagi duopoliyani ifodalovchi grafik.
Bunday kelishib harakat qilishni trestga qarshi (qo’shilib harakat qilishga qarshi) qonun ishlamaganda amalga oshirish mumkin. Ma’lumki, umumiy foydani maksimallashtirish mumkin, agarda ular umumiy chekli daromad bilan umumiy chekli xarajatni tengligini ta’minlaydigan umumiy ishlab chiqarish hajmiga erishsa, ya’ni bo’lsa.

Ikkala firmaning umumiy daromadiga teng.

CHekli daromad va dan va bundan umumiy foydani maksimallashtiradigan umumiy ishlab chiqarish hajmi .

Endi aytish mumkinki, ikkala firmaning ishlab chiqarish hajmlari yig’indisi 18 birlikni beradigan har qanday ishlab chiqarish hajmlari umumiy foydani maksimallashtiradi.

tenglamani ifodalovchi chiziq kontrakt chizig’i bo’lib, u ikkala firmaning umumiy ishlab chiqarish hajmi 18 ni beradigan va umumiy foydani maksimallashtiruvchi har xil ishlab chiqarish hajmlari ( va ) kombinatsiyalarini ifodalaydi.

Ushbu kontrakt chizig’i ham yuqoridagi rasmda keltirilgan (AB) chizig’i. Firmalar teng miqdorda mahsulot ishlab chiqarib, umumiy foydani teng bo’lib olishlari mumkin, ya’ni .

Tovar narxi ga teng. Firmalarning umumiy foydasini hisoblaydigan bыlsak, u

pul birligiga teng bыladi.

Demak, firmalar kelishib harakat qilsa, Kurno muvozanati holatida oladigan foydadan kыproq foyda olishi mumkin bыladi.

Ko’rinib turibdiki, agar ikkala firma kelishib harakat qilsa, Kurno muvozanati holatidagi ishlab chiqarish hajmidan kamroq hajmda mahsulot ishlab chiqarib maksimal foyda olishi mumkin. Demak, duopolistik bozordagi Kurno muvozanati holati ikkala firma uchun raqobatlashgan bozor muvozanati holatiga ko’ra yaxshiroq, lekin kelishib harakat qilishga nisbatan foydali emas. Raqobatlashgan bozordagi mahsulot miqdori shartga ko’ra aniqlanadi va MC₁qMC₂qMCq4 bыlgani uchun 4q40-Q, bundan Qq36.

Tovar narxi pul birligiga teng. Firmalar raqobatlashgan bozorda harakat qilganda, umumiy foyda nolga teng. CHunki chekli xarajat ыzgarmas bыlib 4 ga teng.