10-Ma’ruza: Qismlarni tiklashda dolzarb payvandlash va naplavkalash(Perspektiv) usullari

10.3. Lazerli payvandlash va naplavkalash usullari.
Lazerli payvandlash va sirtni naplavkalash yuqori darajadagi yo‘nalishli yorug‘lik oqimining energiyasidan foydalanishga asoslangan. Bu eritib payvandlashning bir turi bo‘lib, unda materialni qizdirib optik kvant generatori - lazer tomonidan yaratilgan kogerent yorug‘lik nurlari orqali amalga oshiriladi. Bunday qurilmaning asosiy qismi kondansator blokida saqlanadigan energiyani kogerent yorug‘lik nurining energiyasiga aylantiradigan generatordir. Lazer energiyani qism yuzasida juda past qiymatlardan 10¹⁷ Vt/sm² gacha bo‘lgan quvvat zichligida jamlash imkonini beradi. Energiya materialga kontaktsiz, generatordan ancha masofada uzatilishi va qat’iy dozalanishi mumkin.
Qismlarni tiklashda lazer nuri qo‘shimcha ta’mirlash qismini payvandlash yoki taglik va prisatkalash materiallarining erishi natijasida yuzalarni qoplash uchun ishlatiladi. Prisatka materiali kukun, sim yoki folga shaklida ishlatilishi mumkin. Ko‘pincha, kukunli qotishma sirt uchun ishlatiladi, bu ilgari yopishtiruvchi kompozitsiyalar asosida qoplama shaklida qayta tiklanadigan sirtga qo‘llanilib kelingan.
Bu minimal chang yo‘qotishlari bilan yotqizilgan sirt ustida qizishning bir xilligini ta’minlashga imkon beradi va qo‘shimcha ravishda lazer nurlanishining yutilish darajasini 60-70% gacha oshiradi.
10.8-jadval.
Lazerlar bir-necha tenik tavsiflari.

Marka	Ishchi vositalar	Gabarit o‘lchamlar, m	Quvvat, kVt
Kardamon Katun LT-1-2 LTH-102 Yupiter-1,0 Kameta Latus-31 Iglan Kvant-16	CO CO CO AIG CO CO CO CO Oynali	6,3x0,45x1,0 6,4x0,7x1,2 4x2x3 2,0x0,2x0,2 2,5x0,3x0,3 2,7x0,92x1,0 1,68x1,66x1,0 4,6x1,3x1,9 1,2x1,0x0,45	0,8 0,9 5,0 0,1 1,0 1,2 1,5 3,0 3,0