10 жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық 1-бөлім



Download 30,24 Mb.
bet78/120
Sana23.02.2022
Hajmi30,24 Mb.
#143960
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   120
Bog'liq
10 сынып химия

4-тәжірибе. Температураның әсері.

Екі сынауыққа 2 мл-ден күкірт қышқылының ерітіндісін құйыңдар. Олардың әрқайсысына алюминий немесе мырыштың бір түйірін салыңдар. Сынауықтардың біреуін қыздырыңдар. Сутек көпіршіктерінің бөліну жылдамдығына қарап, қорытынды жасаңдар.


5-тәжірибе Өршіткінің әсері.

Сынауыққа 1 мл сутек пероксидін құйып, оған шала жанған шы-раны жақындатыңдар. Не байқадыңдар? Сутектің пероксидіне марга-нец (IV) оксидінің бірнеше кристалын қосып, шала жанған шыраны қайта жақындатыңдар. Не байқадыңдар? Марганец (IV) оксидінің рөлі қандай?


Химиялық реакция жылдамдығына әртүрлі факторлардың әсері жөнінде қорытынды жасап, тиісті реакция теңдеулерін жазыңдар.



167


168



VІІ тарау


ХИМИЯЛЫҚ ТЕПЕ-ТЕҢДІК
VII

тарау



ХИМИЯЛЫҚ ТЕПЕ-ТЕҢДІК


§ 39. ХИМИЯЛЫҚ ТЕПЕ-ТЕҢДІК. ТЕПЕ-ТЕҢДІК КОНСТАНТАСЫ



Бүгінгі сабақта:



  • химиялық тепе-теңдік ұғымымен танысамыз



Тірек ұғымдар






  • Химиялық тепе-теңдік




Химиялық реакциялар жүру бағытына қарай қайтымды-қайтымсыз реакциялар деп жіктеледі. Көптеген химиялық реакциялар қайтымды, яғни бір мезгілде тура және кері бағытта жүреді.




Берілген температурада бір мезгілде өнім түзі­лу жағына да, бастапқы зат түзілу жағына да, яғни қарама-қарсы бағытта жүретін химия­ лық реакция қайтымды реакция деп аталады. Бұндай­ реакциялардың теңдеуін жазған кезде теңдік­ белгісі қарама-қарсы бағдаршамен (L)
алмастырылады­.

Қайтымды реакция мысалы ретінде аммиак синтезін қарастыруға болады:


N2 + 3H2 L 2NH3


Солдан оңға қарай жүретін реакция тура деп, ал оңнан солға қарай жүретін реакция кері реакция деп аталады.


Егер қайтымды реакцияны жабық жүйеде жүргізетін болса, біраз уақыттан кейін жүйеде химиялық тепе-теңдік орнайды, яғни барлық әрекеттесуші заттардың концентрациялары уақыт ішінде өзгеріссіз



қалады. 56-суретте уақыт өте келе оң және кері бағытта жүретін




реакциялардың жылдамдықтарының




өзгеруі көрсетілген. Алдымен, бастапқы




заттарды араластырғанда, тура бағыттағы




реакцияның жылдамдығы өте жоғары,




ал кері реакция жылдамдығы нөлге тең




болады. Реакцияның жүру барысын-




да бастапқы заттар жұмсалады және




олардың концентрациялары азаяды.




Осының нәтижесінде, тура бағыттағы


Download 30,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish